
NECİP
FAZIL KISAKÜREK
(26 Mayıs 1905 - 25 Mayıs 1983)
Maraş'lı bir soydan gelen Necip Fazıl'ın çocukluğu,mahkeme
reisliğinden
emekli büyük babasının İstanbul Çemberlitaş'taki konağında
geçti.İlk ve
orta öğrenimini Amerikan ve Fransız kolejleri ile Bahriye
Mektebi'nde
(Askeri Deniz Lisesi) tamamladı.Lisedeki hocaları arasında
dönemin
ünlülerinden Yahya Kemal,Ahmet Hamdi(Akseki),İbrahim Aşki
gibi isimler vardı.
İstanbul Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nü
bitirdikten (1924) sonra
gönderildiği Fransa'da Sorbonne Üniversitesi Felsefe Bölümünde
okudu.
Paris'te geçen bohem günlerinden sonra,Türkiye'ye dönüşünde
Hollanda,
Osmanlı ve İş Bankalarında müfettiş ve muhasebe müdürü
olarak çalıştı.
Bir Fransız okulu,Robert Kolej,İstanbul Güzel Sanatlar
Akademisi, Ankara
Devlet Konservatuarı,Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya
Fakültesi'nde
hocalık yaptı(1939-43).Sonraki yıllarında fikir ve sanat
çalışmaları dışında
başka bir işle meşgul olmadı.
Şairliğe ilk adımını on yedi yaşında iken,annesinin
arzusuyla başladı
ve ilk şiirleri Yeni Mecmua'da yayımlandı.Milli Mecmua ve
Yeni Hayat
dergilerinde çıkan şiirleriyle kendinden söz ettirdikten
sonra,Paris dönüşü
yayımladığı Örümcek Ağı ve Kaldırımlar adlı şiir
kitapları onu çok genç
yaşta çağdaşı şairlerin en önüne çıkararak
edebiyat çevrelerinde büyük
bir hayranlık ve heyecan uyandırdı.Henüz otuz yaşına
basmadan çıkardığı
yeni şiir kitabı Ben ve Ötesi (1932) ile en az öncekilerkadar
takdir
toplamayı sürdürdü.
Şöhretinin zirvesinde iken felsefi arayışlarını
sürdürüp içinde yeni bir
dönemin doğum sancısını hisseden Necip Fazıl için
1934 yılı gerçekten de
hayatının yeni bir dönemine başlangıç olur.Bohem hayatını
en koyu rengiyle
yaşadığı günlerde Beyoğlu Ağa Camii'nde vaaz vermekte
olan Abdülhakim Arvasi
ile tanışır ve bir daha ondan kopamaz.Necip Fazıl'ın
hemen tümünde üstün
bir ahlak felsefesinin savunulduğu tiyatro eserlerini
birbiri ardına
edebiyatımıza kazandırması bu döneme rastlar.Tohum,Para,Bir
Adam Yaratmak
gibi piyesleri büyük ilgi görür.Bu eserlerden Bir Adam
Yaratmak,Türk
tiyatrosunun en güçlü oyunlarındandır.
Necip Fazıl'ın şairliği ve oyun yazarlığı
kadar önemli yönü,çıkardığı
dergilerle düşünce hayatımıza kattığı zenginlik ve
bu dergilerde çıkan
yazılarla sürdürdüğü mücadeledir.Haftalık Ağaç
dergisi(1936,17 sayı)
dönemin ünlü edebiyatçılarının toplandığı bir okul
olmuştur.Büyük Doğu
dergisinde çıkan yazılarıyla İsmet Paşa ve tek parti (CHP)
yönetimine
şiddetli bir muhalefet sürdürmesi sonucu hakkında açılan
çok sayıda davada
yüzlerce yıl hapsi istendi,163. maddeye aykırı bulunan
yazıları ve kimi
zaman da bulunan bahanelerle birkaç yılda bir hapse mahkum
oldu.Cinnet
Mustatili adlı eserinde hapishane anıları yer alır.Sık
sık kapatılan
ve çeşitli bahanelerle toplatılan Büyük Doğu'nun çıkmadığı
sürelerde
günlük fıkra ve çeşitli yazılarını Yeni İstanbul,Son
Posta,Babıalide Sabah,
Bugün,Milli Gazete,Hergün ve Tercüman gazetelerinde yayımlandı.Büyük
Doğu'da
çıkan yazılarında kendi imzası dışında Adıdeğmez,Mürid,Ahmet
Abdülbaki gibi
müstear isimler kullandı.1962 yılından itibaren de hemen
hemen tüm Anadolu
şehirlerinde verdiği konferaslarla büyük ilgi topladı.Başta
İdeolocya Örgüsü
(1959) olmak üzere düşünce eserleriyle kültür hayatımıza
verdiği büyük hizmet,
diğer tüm yönlerini bile geride bırakacak üstünlüktedir.
1980'de Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü'nü,
'İman ve İslam Atlası' adlı eseriyle
fikir dalında Milli Kültür Vakfı Armağanı'nı (1981),Türkiye
Yazarlar Birliği Üstün Hizmet Ödülü'nü (1982)
almıştır.Ayrıca Türk Edebiyatı Vakfı'nca 1980'de verilen
beratla 'Sultan-üş Şuara' (Şairlerin Sultanı) ünvanını
kazanmıştır.