โอ้ โพธิ์พฤกษ์เย็น คุณะเด่นเกษมสรรพ์ บัดนี้ พระดับขันธ์ ดุจะ โพธิหักลาญ

๓๒. ได้ศิษย์สำคัญที่อุบล

ในชีวิตของหลวงปู่ดูลย์ อตุโล ได้มีส่วนพัวพันกับ "พระมหาปิ่น" ๒ องค์ด้วยกัน

มหาปิ่น องค์แรก ก็คือ พระมหาปิ่น ปญฺญาพโล น้องชายแท้ๆ ของ หลวงปู่สิงห์ ขนฺตยาคโม โดยที่หลวงปู่ดูลย์มีส่วนร่วมเข้าไปผลักดัน และโน้มน้าวร่วมกับหลวงปู่สิงห์ เพื่อให้พระอาจารย์มหาปิ่น ที่แต่เดิมใฝ่ใจเฉพาะในด้านปริยัติ ให้ได้มาสนใจในการปฏิบัติธุดงค์กัมมัฏฐาน เพื่อเสริมเติมเต็มการศึกษาธรรมะให้ครบถ้วนบริบูรณ์ ทั้งด้านทฤษฎีและภาคปฏิบัติ และต่อมา พระอาจารย์มหาปิ่น ปญฺญาพโล ได้เป็นกำลังสำคัญออกเผยแผ่ธรรมปฏิบัติธุดงค์กัมมัฏฐาน เคียงคู่กับ หลวงปู่สิงห์ ขนฺตยาคโม จนกลายเป็น สองแม่ทัพใหญ่ แห่งกองทัพธรรม

มหาปิ่น อีกองค์นั้น มาเกี่ยวข้องกับหลวงปู่ในขณะที่ท่านพำนักอยู่ ณ วัดสุทัศนาราม จังหวัดอุบลราชธานี เพื่อทำหน้าที่ช่วยเหลือพระอุปัชฌายะของท่านในช่วงที่กำลังสร้างโบสถ์

ได้มีสามเณรน้อยรูปหนึ่งหน้าตาหมดจด ท่าทีเฉลียวฉลาด ขยันขันแข็งในการศึกษา ได้เข้ามาเป็นศิษย์ปรนนิบัติรับใช้ใกล้ชิด และฝึกปฏิบัติอยู่กับหลวงปู่

หลวงปู่ได้พิจารณาเห็นแววของสามเณรน้อยรูปนี้ จึงต้องการสนับสนุนให้มีความก้าวหน้าต่อไป จึงได้ฝากสามเณรให้ไปอยู่ในความดูแลของ พระมหาเฉยยโส (ภายหลังมีสมณศักดิ์ที่ พระเทพปัญญากวี) เจ้าอาวาสวัดสัมพันธวงศาวาส กรุงเทพมหานคร

สามเณรน้อยมีความเจริญก้าวหน้าในการศึกษาด้านปริยัติมาเป็นลำดับจนสามารถสอบได้ถึง เปรียญธรรม ๗ ประโยค แล้วลาสิกขาไปรับราชการ เป็นอนุศาสนาจารย์ในกองทัพบกได้เลื่อนยศ เป็นถึง "นายพันเอก"

ต่อมาได้ย้ายโอนจากกองทัพบกไปรับราชการที่กระทรวงศึกษาธิการ ได้เลื่อนตำแหน่งเป็นถึง อธิบดีกรมการศาสนา

สามเณรน้อยศิษย์ที่เคยรับใช้ใกล้ชิดของหลวงปู่ดูลย์ อตุโล นั้น คนทั่วประเทศไทยรู้จักท่านดีในนาม พันเอกปิ่น มุทุกันต์ อดีต อธิบดีกรมการศาสนา

พ.อ.ปิ่น มุทุกันต์ เป็นนักปาฐกฝีปากคม เป็นนักเผยแพร่ธรรมะที่มีชื่อเสียง และมีผลงานด้านหนังสือธรรมะมากมาย ท่านมีความรักและเคารพต่อหลวงปู่ประดุจบิดาบังเกิดเกล้า และเคารพท่านเป็นครูบาอาจารย์ ตราบจนตลอดชีวิต

ในคำนำหนังสือธรรมะชุด "ก้าวหน้า" พ.อ.ปิ่น มุทุกันต์ ได้เขียนถึงหลวงปู่ว่า

"ท่านหลวงปู่ดูลย์ เป็นอาจารย์กัมมัฏฐานองค์หนึ่ง เป็นพระพูดน้อยแต่ทำมาก เท่าที่ข้าพเจ้าเคยเห็นมา"

การพูดน้อยแต่ทำมาก จึงดูเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นของหลวงปู่

หน้าต่อไป