โอ้ โพธิ์พฤกษ์เย็น คุณะเด่นเกษมสรรพ์ บัดนี้ พระดับขันธ์ ดุจะ โพธิหักลาญ

๑๑๗. งดกิจนิมนต์นอกวัด

ตลอดเวลาที่หลวงปู่พักฟื้นอยู่ที่วัดบูรพาราม เป็นเวลา ๘ เดือนกว่า แม้จะอยู่ในลักษณะโดยนิยมว่าหายจากอาพาธแล้ว แต่ท่านก็ยังมิได้หายโดยเด็ดขาดเลย 

ดังนั้น จึงต้องจัดให้มีการกำหนดว่า "งดรับกิจนิมนต์นอกวัด" และจำกัดเวลาในการต้อนรับแขกไว้อย่างเป็นระเบียบ 

แต่โดยเหตุที่อุปนิสัยของหลวงปู่นั้นต่างจากคนสูงอายุทั่วไป ที่ไม่ชอบนอนจับเจ่าอยู่กับที่ ถ้าแข็งแรงพอลุกขึ้นไปไหนมาไหนได้ ท่านก็จะออกเดินไปตามจุดต่างๆ ในบริเวณวัด หยุดยืนบ้าง นั่งบ้าง ตามที่ท่านเห็นว่าสมควร เป็นการพักผ่อนเปลี่ยนอิริยาบถไปในตัว ด้วยเหตุนี้จึงยากที่จะจำกัดเวลารับแขกให้แน่นอนชัดเจนลงไปได้ เพราะใครเห็นหลวงปู่ก็อยากจะเข้าไปกราบไหว้ด้วยกันทั้งนั้น สุดที่ใครจะห้ามใครได้ และหลวงปู่ก็มีใจเมตตาอยู่แล้ว 

การรักษาพยาบาลในระยะนี้ไม่มีอะไรเป็นพิเศษ นอกจากถวายยาฉันตามที่โรงพยาบาลจัดไว้ให้ และรายงานอาการให้แพทย์ประจำทราบโดยสม่ำเสมอ 

ในส่วนตัวของหลวงปู่นั้น ตามปกติไม่เคยทำความลำบากใจให้ใครอยู่แล้ว ท่านวางตนเป็นผู้สุขสบายทุกกรณี จึงทำให้ศิษยานุศิษย์และบุคคลทั่วไปเห็นว่า ท่านมีสุขภาพอนามัยแข็งแรงดีเป็นปกติ 

โดยแท้จริงแล้ว ผู้เขียนในฐานะที่อยู่อุปัฏฐากใกล้ชิด เห็นว่าหลวงปู่ไม่ได้หายจากอาพาธโดยสิ้นเชิงเลย แต่ที่ท่านอยู่อย่างมีปกติสภาพนั้นก็ด้วยอำนาจแห่งขันติธรรม และด้วยบุญบารมีส่วนตัวของท่าน ตลอดจนด้วยคุณธรรมอันเกิดจากสมาธิภาวนา ที่ท่านฝึกฝนอบรมมานานต่างหาก คุณธรรมเหล่านี้เอง ที่ช่วยให้ท่านดำรงขันธ์สืบต่อมาได้อีกถึงหนึ่งปี หลังจากออกจากโรงพยาบาลในครั้งนั้น 

จะมีใครตั้งข้อสังเกตบ้างไหมว่า ในช่วงระยะหลังนี้ หลวงปู่ใช้เวลาให้หมดไปด้วยการกล่าวธรรม ท่านจะเทศน์หรืออธิบายธรรมแก่ภิกษุสามเณร และท่านที่มากราบนมัสการท่าน 

ส่วนมากเป็นข้อธรรมที่เป็นข้อปฏิบัติภายใน ไม่เคยปรารภถึงงานก่อสร้างหรือการคณะสงฆ์อีกเลย 

บางครั้งก็เรียกศิษย์ฝ่ายกัมมัฏฐานมาสนทนาธรรม และชี้แจงข้อปฏิบัติซึ่งผู้เขียนเอง (พระครูนันทปัญญาภรณ์) ก็พยายามใช้เวลาอยู่กับหลวงปู่ให้มากที่สุด

หน้าต่อไป