Tolerantie Deels (voor het bewustzijnsveranderend effect).
Effecten korte termijn Oppeppend/bewustzijnsveranderend: sociale omgeving wordt enigzins anders waargenomen; versterking van gevoelens van intimiteit met anderen.
Gevolgen lange termijn Er is onderzoek gedaan naar de schadelijkheid van XTC. Vermoederlijk kan gebruik van XTC leiden tot veranderingen in de hersenen met aantasting van het geheugen, de concentratie en de stemming (depressiviteit). Het gevaar neemt toe naarmate meer en vaker gebruikt wordt. Het is niet uit te sluiten dat ook eenmalig gebruik al tot zo'n effect op de hersenen leidt.
De werkzame stof die in XTC zit heet MDMA (3,4 methyleendioxymethamfetamine). MDMA heeft een dubbel effect. Enerzijds is het een stimulerend middel met een oppeppende werking. Anderzijds is er een bewustzijnsveranderend effect: de waarneming wordt intenser en het gevoel van verbondenheid met anderen neemt toe. met de vraag 'Wat zit er in XTC?' is meteen een van de problemen rond XTC aangeroerd: vaak worden pillen als XTC verkocht, terwijl ze het in werkelijkheid niet zijn. Dan zit er geen MDMA in, maar iets wat erop lijkt of totaal andere stoffen. Stoffen die heel anders en onvoorspelbaar werken. Of helemaal niet.
MDMA werd rond 1900 voor het eerst in een laboratorium gemaakt. In de Veenigde Staten is het in de jaren '70 af en toe experimenteel bij psychotherapie gebruikt, omdat patienten er openenr en spraakzamer van werden. Het middel kwam daarna op de zwartemarkt terecht en werd onder de naam XTC populair in discotheken. In de jaren '80 dook het op in Europa. Ondanks wettelijke verboden, zoals in de VS in 1985 en in Nederland in 1988, is de verspreiding toegenomen. XTC wordt gemaakt in illegale laboratoria. Via netwerken van dealers en subdealers komt het bij de gebruikers terecht. De prijs per pil of capsule varieert van 4 tot 12 euro.
De gebruiker wordt opgepept. Hij krijgt zowel lichamelijk als geesetlijk een ergeniek gevoel. Vermoeidheid wordt onderdrukt. Dat wil niet zeggen dat deze verdwenen is. Als de pil uitgewerkt is, komt de vermoeidheid in versterkte mate terug. Tegelijkertijd wordt de waarneming intenser. Onder invloed van XTC worden mensen sneller intiem en vertrouwelijk met anderen. Een ingenomen pil of capsule begint na 20 tot 60 minuten te werken. Het eerste uur daarna is het effect het sterkst. Na 4 tot 6 uur is het weg. Sommige gebruikers blijven ook de volgende dag een licht na-effect voelen. Dat kan een prettig maar ook een leeg en gedeprimeerd gevoel zijn. Een depressieve of chagrijnige stemming kan dagen blijven hangen.