ธาตุที่ 5

ร่างกายมนุษย์เปรียบได้กับจักรวาลน้อยๆของธรรมชาติ ซึ่งในอายุรเวทไทย ร่างกายเราประกอบขึ้นด้วย ธาตุ 4 ดิน น้ำ ลม ไฟ ส่วนในอินเดียยังเพิ่มอีก 1 ธาตุคือ อวกาศธาตุ (Ether) ในร่างกายเรามีความว่างเต็มไปหมด เช่น ในปาก จมูก ลำไส้ หลอดลม ช่องท้อง กล้ามเนื้อ และแม้แต่ในเซล เมื่อความว่างเคลื่อนไหว จึงเกิดธาตุใหม่เรียกว่าธาตุลม ธาตุลมทำให้หัวใจเต้น ปอดหดและขยายตัวทำให้เกิดการหายใจ ถ้าดูจากกล้องจุลทรรศน์ แม้แต่เซลเล็กๆ ก็มีการเคลื่อนไหว ธาตุที่ 3 คือธาตุไฟ แหล่งกำเนิดแสงและไฟแห่งจักรวาลคือ ดวงอาทิตย์ ส่วนในมนุษย์แหล่งกำเนิดธาตุไฟ เกิดจากการสันดาปหรือการเผาผลานภายในร่างกาย ไฟช่วยในการย่อยอาหาร กระตุ้นให้เรตินาในตารับแสงสว่าง และยังทำให้ร่างกายอบอุ่น ธาตุน้ำเป็นธาตุที่ 4 ของร่างกาย อยู่ในรูปของน้ำเหลือง น้ำเลือด น้ำลาย และน้ำในเซล ซึ่งเป็นส่วนประกอบใหญ่และสำคัญของอวัยวะต่างๆภายในร่างกาย ส่วนธาตุสุดท้ายคือ คือ ธาตุดิน เป็นส่วนที่รองรับ เชื่อมต่อทุกส่วนเข้าด้วยกัน เช่น กระดูก กล้ามเนื้อ เอ็น ผิวหนัง และเส้นผม เช่นเดียวกับแผ่นดินโลกรองรับทุ่งสิ่งทุกอย่าง

ธาตุทั้ง 5 มีความสัมพันธุ์กับประสาททั้ง 5 ของร่างกายคือ การได้ยิน การสัมผัส การเห็น การลิ้มรส และ การดมกลิ่น

	อวกาศธาตุ เป็นสื่อกลางที่เสียงเดินทางไป อวัยวะที่ใช้ในการได้ยินคือหู
	ธาตุลม เกี่ยวข้องกับการสัมผัส และอวัยวะที่ใช้คือผิวหนัง โดยเฉพาะมือมีประสาทการสัมผัสที่สูง
	ธาตุไฟ ปรากฎให้เห็นในรูปของแสง ความร้อน และสี เกี่ยวเนื่องกับอวัยวะตา ช่วยในการเห็น
	ธาตุน้ำเกี่ยวเนื่องกับการลิ้มรส ปราศจากน้ำ ลิ้นไม่สามารถรับรสได้
	ส่วนธาตุดินเกี่ยวเนื่องกับการดมกลิ่น โดยผ่านอวัยวะจมูกของเรา

การแพทย์ทางอายุรเวท เชื่อว่า ธาตุ ทั้ง 5 ในร่างกายเราต้องมีความสมดุลเหมาะสม หากธาตุใดมีมากเกินไป หรือขาดความสมดุลร่างกายก็เกิดการเจ็บป่วยได้

ในคราวต่อไปเราจะมาดูว่า เราจะวิเคราห์ได้อย่างไรว่าเราเป็นคน ประเภทโน้มไปในธาตุใด คือ ธาตุดิน ธาตุลม หรือ ธาตุไฟ และอาการอย่างไรบ่งบอกว่าธาตุในร่างกายเราเริ่มเสียความสมดุลย์ รวมถึงวิธีรักษาความสมดุลแห่งร่างกาย การมีร่างกายที่แข็งแรงดี ย่อมเป็นเสมือนมีพาหนะที่ดี ที่จะนำเราไปสู่ความสำเร็จแห่งการปฎิบัติสมาธิ หรือทำงานอื่น