• Çocuğunuzun kendi istekleri ve yetenekleri doğrultusunda seçim yapmasına izin veriniz. Meslek seçimi konusunda yol gösterilebilir, fikrinizi söyleyebilirsiniz ama son kararı siz değil, çocuğunuz versin.
• Bazı durumlarda anne-baba kendi gerçekleştiremedikleri ideallerini çocuklarının gerçekleştirmesini isterler. “Ben olamadım, o olsun" anlayışı ile genç zorlanır, baskı altında tutulur. Çocuğunuzun istek ve ideallerinin sizinkinden farklı olabileceğini unutmayınız.
• Bazı meslekler özel yetenek gerektirir. Güzel sanatlar alanına giren meslekler gibi. Bazı anne-babalar çocuğun yeteneklerine bakmadan onu zorlar. Çocuğunuzun yeteneklerine ve isteklerine uygun olmayan bir mesleği seçmesi onu mutsuz ve başarısız yapar.
• Çocuğunuzu kendinden daha başarılı olanlarla kıyaslamak onu üzer. Unutmayın insanlar yetenekleri yönünden eşit değildir. Nasıl boyları, kiloları, saç ve göz renkleri aynı değilse başarıları da aynı olmayabilir. Çocuğunuzun durumunu başkaları ile değil, daha önceki kendi durumu ile kıyaslayınız.
• Ailede eşler arasındaki çatışmalar veya ergenlik çağındaki gençle yapılan tartışmalar gencin başarısını azaltacağından bu konuda titz davranınız.
• Ders çalışma konusunda yapılacak aşırı baskılar çocuğunuzun ders çalışma ve başarma isteğini düşüreceğinden bu konuda aşırı baskı yapmayınız. Çalışmasını kolaylaştıracak şekilde davranınız.
• Çocuğunuzun sınava sakin ve endişeden uzak hazırlanmasına çalışınız.
• Lise derslerinin yükünün yanında, üniversite sınavına da hazırlanması çocuğunuzun yükünü arttırmaktadır. Çocuğunuzun rahatlayabilmesi için ders dışı faaliyetlere zaman ayırmasına müsaade ediniz.

GENÇ VE MESLEK SEÇİMİ

Lise son sınıftaki öğrencilerin Öğrenci Seçme ve Yetiştirme sınavlarına (ÖSYS) girmesi bir bakıma ilerde çalışacağı iş alan(lar)ını ve mesleğini belirtmek anlamına gelmektedir.
O halde meslek seçimi öncesindeki bir adayın öğrenmesi gereken bilgi ve tutumlar şu şekilde özetleyebiliriz.

• Mesleki tercihler ilk ve orta öğretim boyunca verilecek kararlara ve yapılacak tercihlere yakından bağlıdır. O halde mesleki tercih, lise son sınıftan çok önce temel öğretim son kademesinde (sekiz yıllık ilk ve orta okulun sonunda) gireceğiniz orta öğretim kurumunun yapısına bağlı olarak değişecektir.
• Lisedeki alanınız ve aldığınız seçmeli dersler de mesleki tercihlerinize yön verecektir. Sosyal bilimler alanında öğrenim gören bir öğrencinin hiç bir kısıtlama olmamasına rağmen Fen ve Matematik puanı ile öğrenci alan yüksek öğretim programlarını istemesi onun başarı şansını düşürecektir.
• Mesleki tercihinizi yapmadan önce kendinizi tanıyınız. Kendinizi tanıyabilmeniz için ise, şu soruları irdeleyiniz.
• Beden ve boy durumum nasıl? Bazı meslekler belirli bir boy ve ağırlıkla sahip kişiler talep ederler.
• Beş duyu organının işlerliği meslek seçiminden önemlidir.
• Kişisel özellikleriniz ile yapacağınız meslekler arasında yakın ilişkiler vardır. Duygusal ve sosyal olgunluğunuz, kendinize güven dereceniz, girişkenlik ve ataklık meslek seçiminde göz önünde bulundurmanız gerekenlerden yanlızca bir kısmıdır.
• İlgilerinizde meslek seçiminde önemlidir. Neleri yapmaktan ve neleri yapmamaktan hoşlanıyorsunuz? Serbest zamanlarınızda nelerle uğraşıyorsunuz.? Bunlar size seçeceğiniz meslek konusunda ip uçları verir.
• Okul başarınız, öğrenim hayatınız boyunca başarılı olduğunuz ve başarılı olamadığınız dersler hangileri? Onlarla seçmeyi düşündüğünüz meslek(ler) arasında ilişki kurabilir mi?
• Güzel sanatların herhangi bir koluna karşı özel yeteneğiniz var mı? Kavrama gücünüz hangi alanda daha baskın?
• Aileniz sizden beklentileri ve ekonomik gücü nasıldır? Uzun süreli eğitim isteyen bir mesleğe yönelebilirmisiniz?

Bu soruları cevapladıktan sonra mesleklerle ilgili araştırmanızı yapınız.

MESLEĞİNİZİ SEÇERKEN AŞAĞIDAKİ SORULARA CEVAP ARAYINIZ

• Mesleğin Niteliği

O meslekte çalışan kişilerin çalışma süreleri içinde neleri gerçekleştirdikleri ve yaptıkları işin arkasında yapmakla yükümlü olduğu faaliyetler nelerdir?

• Çalışma Ortamı Nasıldır?

Mesleğin tehlikeli yanı var mı?

İş ortamının sıcaklığı, ışığı, görüntüsü nasıldır.?

Kapalı veya açık bir havada mı yapılıyor?

• Mesleğe Hazırlanma

Gerekli olan eğitim dönemi ne kadar?

Okul sonrası özel bir hazırlık gerekiyor mu?

• Mesleğe Girmek İçin Aranan Özellikler

Yaş, cinsiyet, boy, kilo ve dış görünüşle ilgili şartlar var mı?

• Mesleğe Giriş – Emekli Olma Koşulları

Mesleğe nasıl girilir?

Sınavla, atama veya kişisel gayretle mi?

Hangi yaşlar arasında yapılabilir?

Sosyal güvenliği var mı?

• Meslekte İlerleme

Meslekte ilerleme neye bağlıdır?

Çalışmaya mı? Kıdeme mi?

Bu meslekten başka geçiş yapılabilir mi?

• Mesleğin Olumlu ve Olumsuz Yönleri

Mesleği yapanlar için mesleğin en olumsuz ve en cazip tarafı nelerdir?

Mesleğin toplumdaki saygınlığı nedir?

• İş Bulma İmkanı
  
  Seçilecek mesleğe olan talep ne durumda?

  Bölgeye veya mevsime göre gereklilik gösteriyor mu?

  İş bulmak kolay mı?

  Bu mesleğe duyulan ihtiyacın azalması veya artması sözkonusu mu?

  Kamu ve özel sektörde iş bulunabileceği gibi serbest çalışma imkanı da verebiliyor mu?

• Mesleğin Getireceği Kazanç

Bu meslekte çalışanların ortalama kazançları ne kadar?

Kazançlar günlük, haftalık, aylık veya mevsimlik olarak değişiyor mu?

Aynı meslekte çalışanlar arasında ülkenin değişik bölgelerinde yaşayanlarda kazanç bakımından fark var mı?

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA İLKELERİ

Bir dersi en iyi şekilde öğrenmek için o dersi düzenli aralıklarla çalışmanın mı, yoksa sınavdan önce topluca çalışmanın mı öğrenmeyi kolaylaştırdığı sorusu sorulabilir. Düzenli olarak yapılan çalışmada edinilen bilgilerin daha akılda kalıcı olduğu, topluca çalışılarak elde edinilen bilgilerin ise akılda tutulmadığı söylenebilir.

Ders çalışırken neyi nereye kadar öğrendiğimizden haberdar edilmemiz öğrenmeyi kolaylaştırmaktadır.Bu nedenle ders kitaplarında her bölüm sonundaki soruların cevaplandırılması, o konu hakkındaki bilgi seviyemizi öğrenmemize yardımcı olacaktır. Önceki konuların öğrenilmesi, sonraki konuların öğrenilmesini basitleştirmektedir.

Beş duyu organımızın katıldığı öğrenme durumları, öğrenmenin en etkin olduğu durumlardır. Bu nedenle "yaparak ve yaşayarak" edinilen öğrenme tecrübeleri, en kalıcı bilgileri sağlar. Okuduğumuz konuların kendi kelime ve cümlelerimizle ve sesli olarak tekrarlanması öğrenmemizi kolaylaştırır.

Çalışma sırasında konuların özetinin çıkarılması, hatırda tutmayı kolaylaştırmakta ve konunun bütününü görmemizi sağlamaktadır.

Öğrenci, öğrenme sırasında kullandığı yöntemlerle öğrenmeyi basitleştirebilir veya zorlaştırabilir. Ders çalışma yöntemi veya alışkanlığı okul başarısını etkileyen belirleyici özelliktir. Aynı şartlarda olduğu halde, etkin ders çalışma alışkanlıklarına sahip bir kısım gençler diğerlerine göre daha başarılı olmaktadırlar. Faydalı ve verimli ders çalışma alışkanlıkları her öğrenci tarafından öğrenilebilir ve okuldaki başarı arttırılabilir.

VERİMLİ VE FAYDALI ÇALIŞMA ALIŞKANLIĞI KAZANMAK İÇİN GEREKEN YOLLAR

• Derse başlamadan önce ve ders çalışma sırasında gösterdiğiniz davranışları ve alışkanlıklarımızı gözden geçirmek, kendimizi tanımak.
• Çalışacağımız süreyi önceden iyi bir şekilde planlamak; bunu yaparken çalışılması gereken konuları belirlemek ve bunları sosyal dersler (tarih, coğrafya, edebiyat gibi), fen dersleri (matematik, fizik, kimya gibi) ve uygulamalı dersler (müzik, resim gibi) gruplara ayırmak.
• Çalışacağınız dersleri planlarken, okuma yolu ile öğrenilecek tarih, edebiyat, sosyoloji gibi derslere çalışmanın başında yer vermek uygundur. Çalışmanın başında zihin yorulmadan sosyal konuların okunması faydalıdır.
• Her okuma dersinden sonra bir fen dersinin çalışması, öğrenmede kolaylık sağlar. Benzer konuların ard arda çalışılması zihni yorar.
• Hergün ders çalışmak için belirli bir zaman ayırmalı ve zor öğrenilen derslere daha çok zaman verilmelidir. Çalışma zamanı yavaş yavaş arttırılmalıdır.
• Ödevlerin çalışmanın en sonunda yapılması, öğrencilerin tekrar edilmesini sağlayacağından, yararlıdır.
• Sürekli ders çalışmak, her zaman iyi öğrenmeye yol açmaz. Çalışmanın yanında, dinlendirici boş zaman uğraşlarına ve spora da yer vermek, bireyi uyumlu ve daha başarılı yapar. Bu nedenle ders çalışma programlarının aralarına boş zaman etkinliklerini de koymak faydalıdır.
• Verimli ders çalışmada en yararlı sürelerin birer saatlik süreler olduğu söylenebilir. Örneğin, 40-50 dakikalık çalışmadan sonra 10 dakikalık tekrar yapmak çalışmanın bitiminde ise 10-15 dakika dinlenme zamanı ayırmak faydalıdır.
• Çalışma ortamının uygun şekilde düzenlenmesi gerekir. Çalışma yerinin ışığı, ısısı, gürültülü veya az gürültülü olması, çalışırken dikkatimizi ve derse olan ilgimizi etkilememektedir. Ders çalışırken müzik dinlemek öğrenmeyi güçleştirmektedir.
• Oturma yerinin çok rahat olması, çalışırken kaykılarak oturmak veya yatarak çalışma, dikkatimizi azaltıp, başka yönlere çevirir.
• Ders çalışmak için belirli bir yer ayırmalı ve burası sadece çalışma için kullanılmalıdır. Ders çalışmak için devamlı bir yeriniz yoksa, çalışılan yerin başka çağırışımlar yapacak şekilde olmasını önlemek gerekir. Yemek masasında veya yattığınız odada çalışırsanız, yemek yemeyi veya uyumayı çağrıştıracak ipuçlarını ortadan kaldırmanız gerekir.
• Çalışmaya başlamadan önce gerekli araç ve gereçleri hazırlayın. Ders başından gerekli araçları almak için kalktığınızda, aynı noktadan çalışmaya başlayamazsınız.
• Dersiniz bitmeden önce çalışma isteğiniz azalmış ise, çalışmanıza son vermeyin. Bazı kurallar geliştirin ve buna uyun: “Beş sayfa daha okuyup, kalkacağım“ gibi. Ondan sonra, bir süre çalışma yerinden ayrılın.
• Çalışma sırasında kendinize küçük ödüller koyun. İlgi ve dikkatiniz azalmış ise, okuduğunuz konuyu bitirince, hoşlandığınız bir işi yaparak kendinizi ödüllendireceğinize dair söz verin. Örnek:”çalıştığım bölümü bitirince, bir meyva yiyeceğim" veya "şu üç sayfayı bitirmeden çay içmeyeceğim", gibi.
• Okuduklarımızı kendi kelime ve cümlelerimizle ifade etmemiz öğrenmeye aktif olarak katılmayı ve daha etkin öğrenmeyi sağlar.
• Çalıştığınız dersle ilgili, sınavda çıkabilecek soruları tahmin etmeye çalışın. Sorular:
  a) Tanımlama isteyen sorular
  b) Konu veya kavramların ayrı veya benzer taraflarını yazma isteyen sorular
  c) Öğrenilen bilgilerin yeni durumlara uygulanmasını isteyen sorular gibi ayrılabilir.
• Öğrendiklerinizin aynı gün tekrarı yararlı olduğu gibi, aralıklı tekrar da önemlidir. Çünkü, kullanılmayan bilgiler unutulur.

Sınavlardaki başarısızlık çalışmayı zevksiz bir şekil haline getirebilir. Bu durumda çalışma davranışlarımız üzerinde kontrolümüzü kaybetmeden planlı çalışmaya devam etmeliyiz. Çalışmak, başarıya ulaşmanın birinci yoludur.

Dersanelerimizin tüm şubelerinde en az iki rehber öğretmenle hizmet veren rehberlik servislerimizin bir öğretim yılı süresince neler yaptığını şöyle sıralayabiliriz:

• Öğretim yılı başında dersaneye gelen öğrencilerin bilgilerine göre gruplandırılmaları için "Düzey Belirleme Sınavı" yapılmakta ve sınavın sonuçlarına göre ön bilgileri birbirine yakın düzeyde olan öğrenciler aynı sınıfta toplanmaktadır.
• Öğretim yılı başında yeni sınav sistemi (ÖSS), adaylara tüm ayrıntılarıyla verilirken, ağırlıklı orta öğretim  başarı puanının önemi vurgulanarak okul başarısı konusunda öğrenciler motive edilmektedir.
• Öğrencilerin mesleklerini  bilinçli olarak seçebilmeleri için hazırladığımız Meslekler Rehberi'ni adaylara  ücretsiz vermekteyiz.Ayrıca bu amaçla çeşitli üniversitelere geziler düzenleyerek mesleklerle ilgili bölümleri tanımalarına yardımcı olmaktayız.
• Sınav kaygısı yüksek öğrencilere, sınav kaygılarını azaltmak için kaygı azaltma programları uygulamaktayız.
• Ders calışma alışkanlıkları konusunda sorunları olanlara  verimli ders çalışma etkinlikleri öğretilmektedir.
• Öğrencilerin dersaneye devamlarının izlenmesi veli toplantıları düzenleyerek veliyi öğrenci hakkında  bilgilendirme, rehberlik servisinin çalışmaları arasındadır.
• Öğrencilerin tercih edeceği bölümlerin tercih bildirim formuna uygun bir biçimde yapılmasının sağlanması servislerimizin en önemli hizmetlerinden biridir.
• Bireysel görüşmelerle de öğrencilerimize danışmanlık hizmetleri verilmektedir.

YENİ SİSTEM

• Genel Liselerde Fen Bilimleri, Fen, Klasik Fen,Tabii Bilimler ve Matematik, Dil ve Edebiyat,
  Genel Kültür Alanlarının Aynı Alandaki Lisans Programları
• Genel Liselerde Sosyal Bilimler, Edebiyat,
  Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat
  Alanlarının Aynı Alandaki Lisans Programları
• Genel Liselerde Türkçe-Matematik Alanının
  Aynı Alandaki Lisans Programları
• Genel Liselerde Yabancı Dil Alanının
  Aynı Alandaki Lisans Programları
• Genel Lise Sanat, Sanat-Müzik, Sanat-Resim, Müzik, Resim
  Alanlarının Aynı Alandaki Lisans Programları