พิกัด5

พิกัดเบญจ มี ๑๙ พิกัด

๑. พิกัดเบญจกูล การจำกัดจำนวนตัวยามีรสร้อน ๕ อย่าง ( ดี ช้า สะ เจ ขิ ) สรรพคุณ บำรุงกองธาตุทั้ง ๔ ให้บริบูรณ์ กระจายลมและโลหิต แก้คูถเสมหะ แก้ลมพานไส้
ดอกดีปลี ดอก-รสเผ็ดร้อนขม ขับลมในลำไส้ แก้ปถวีธาตุพิการ แก้ท้องร่วง ขับลมในลำไส้ แก้หืด ไอ แก้ลมวิงเวียน แก้ริดสีดวงทวารหนัก แก้คุดทะราด เจริญอาหาร แก้หลอดลมอักเสบ แก้โรคนอน ไม่หลับ โรคลมบ้าหมู ขับน้ำดี ขับระดูทำให้แท้ง ขับพยาธิ ใช้ภายนอก แก้ปวดกล้ามเนื้อ รักษาอาการอักเสบ	รากช้าพลู ราก-รสเผ็ดร้อน แก้คูถเสมหะ ขับเสมหะให้ ตกทางทวารหนัก บำรุงธาตุ ขับลมในลำไส้ ทำให้เสมหะ แห้ง	เถาสะค้าน เถา-รสเผ็ดร้อน ขับลมในลำไส้ แก้ลมอันบังเกิด ในกองธาตุ กองสมุฎฐาน ขับลม ในลำไส้ แก้จุกเสียด แก้ธาตุ พิการ บำรุงธาตุ ทำให้ผายเรอ	รากเจตมูลเพลิง ราก-ร้อน ขับผายลม บำรุงโลหิต บำรุงธาตุ ขับลมในกระเพาะอาหารและ ลำไส้ ขับโลหิตระดู แก้ริดสีดวง ทวาร เกลื่อนฝี ให้ความอบอุ่น แก่ร่างกาย กระจายเลือดลม แก้ปวดท้อง แก้ท้องเสีย มีฤทธิ์ บีบมดลูก ทำให้แท้ง ทาแก้โรค ผิวหนัง กลากเกลื้อน	เหง้าขิงแห้ง เหง้า-รสหวานเผ็ดร้อน ขับลม แก้ท้องอืด จุกเสียด แน่นเฟ้อ คลื่นไส้อาเจียน แก้ หอบไอ ขับเสมหะ แก้บิด เจริญอากาศธาตุ

๒. พิกัดเบญจโลกวิเชียร (ยา๕ราก,แก้ว๕ดวง) การจำกัดจำนวนตัวยาที่มีคุณเสมอด้วยแก้ว ๕ อย่าง (นาง คนทา เท้ายายม่อม ขิง ขุมพร) สรรพคุณ แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ไข้หัว ไข้ต่างๆ ถอนพิษสำแดง แก้ไข้เื่พื่อดีและโลหิต
รากย่านาง ราก - รสจืดขม แก้ไข้ทุกชนิด ถอนพิษ แก้ไข้ แก้ไข้รากสาด ไข้พิษ ไข้เซื่องซึม ไข้หัว ลิ้นกระด้างคางแข็ง กวาดคอ แก้ไข้ฝีดาษ ไข้ดำแดง	รากคนทา ราก-รสขมเฝื่อน แก้ไข้เหนือ ไข้พิษ ไข้กาฬ ไข้ตักศิลา แก้ไข้เส้น กระทุ้ง พิษไข้หัว แก้ไข้ทุกชนิด	รากเท้ายายม่อม ราก-รสจืดขื่น แก้ไข้เหนือ ไข้พิษ ไข้กาฬ ไข้เพื่อดีพิการ ตัดไข้จับ ถอนพิษไข้ ตำหรือฝนกับสุรารับประทาน และเอากากพอกแก้พิษงู	รากชิงชี่ ราก-รสขมชื่น แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ แก้โรคที่เกิด ในท้อง ขับลมให้ซ่านออกมา แก้ไข้ร้อนภายในทุกชนิด แก้ไข้เพื่อดีและโลหิต ไข้พิษ ไข้กาฬ แก้โรคตา	รากมะเดื่อชุมพร ราก-รสฝาดเย็น แก้ไข้ กระทุ้งพิษไข้ กล่อม เสมหะและโลหิต แก้ไข้หัว ไข้กาฬ แก้พิษร้อน แก้ท้องร่วง

๓. พิกัดเบญจเหล็ก การจำกัดจำนวนตัวยาที่มีชื่อว่าเหล็ก ๕ อย่าง สรรพคุณ แก้พิษโลหิตทั้งบุรุษและสตรี บำุรุงกำลัง แก้กระษัย
แก่นพญามือเหล็ก แก่น-ขมเมา แก้ไข้จับสั่น ไข้ร้อน	แก่นขี้เหล็ก แก่น-ขมเฝื่อน แก้กระษัย กามโรค	เถาวัลย์เหล็ก(รางแดง) เถา-ร้อนขื่น แก้กระษัย เส้นเอ็นตึง	ว่านสากเหล็ก ราก-ร้อน ชักมดลูกเข้าอู่ แก้สิวฝ้า	สนิมเหล็ก สนิม-เย็นฝาด บำรุงโลหิต

๔. พิกัดเกสรทั้ง ๕ การจำกัดจำนวนเกสรดอกไม้ ๕ อย่าง ( พิ ภี ลิ บัว บุน ) สรรพคุณ ชูกำลัง บำรุงหัวใจ แก้ไข้เพื่อเสมหะและโลหิต แก้ไข้เพื่อกลุ้ม แก้ลมวิงเวียน แก้ธาตุ แก้น้ำดี ให้เจริญอาหาร บำรุงครรภ์รักษา
ดอกพิกุล ดอก-รสหอมสุขุม แก้ลม บำรุงโลหิต	ดอกสารภี ดอก-รสขมหอมเย็น บำรุงหัวใจ ชูกำลัง แก้โลหิต พิการ แก้ไข้มีพิษร้อน เจริญ อาหาร	ดอกมะลิ ดอก-รสหอมเย็นขม บำรุงหัวใจ แก้ไข้ ดับพิษร้อน ทำให้จิตใจชุ่มชื่น บำรุงครรภ์ แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้ เจ็บตา	เกสรบัวหลวง เกสร-รสฝาดหอม แก้ไข้รากสาด ไข้พิษร้อน บำรุงครรภ์ แก้เสมหะและโลหิต บำรุงหัวใจ ทำให้คลอดบุตรง่าย	ดอกบุนนาค ดอก-รสหอมเย็นขม บำรุงโลหิต บำรุงดวงจิต ให้แช่มชื่น แก้ร้อนในกระสับ กระส่าย แก้ลมกองละเอียด วิงเวียน หน้ามืดตาลาย ใจสั่น หวิว ชูกำลัง แก้กลิ่นสาบใน ร่างกาย

๕. พิกัดเบญจโลธิกะ การจำกัดจำนวนตัวยาที่มีคุณ ทำให้ชื่นใจ ๕ อย่าง ( ชะมด สี ดำ แดง ขาว ) สรรพคุณ แก้ไข้เพื่อดี แก้ลมวิงเวียน กล่อมพิษทั้งปวง แก้รัตตะปิตตะโรค
แก่นจันทน์ชะมด เนื้อไม้,แก่น-รสขมหอมสุขุม แก้ไข้,แก้ลม,บำรุงหัวใจ	ต้นเนระพูสี รากเหง้า- รสฝาดเย็น แก้ไข้,แก้ไอ,แก้ปวด,แก้ซาง	ต้นมหาสะดำ เนื้อไม้ - รสเย็น แก้ไข้พิษ,ไข้กาฬ,แก้พิษในกระดูก	แก่นจันทน์แดง แก่น - รสขมเย็น แก้ไข้เพื่อดีพิการ, บำรุงหัวใจ แก้ไข้หัวลม	แก่นจันทน์ขาว แก่น,เนื้อไม้ - รสขมหวาน บำรุงประสาท,บำรุงเนื้อหนัง ให้บริบูรณ์

๖. พิกัดโกฐทั้ง ๕ การจำกัดจำนวนโกฐ ๕ อย่าง ( บ ข ส จุฬา เชียง ) สรรพคุณ แก้ไข้เพื่อเสมหะ หืดไอ แก้โรคปอด โรคในปากในคอ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต
โกฐหัวบัว เหง้า - สุขุมหอมมัน ขับลมในลำไส้ ,แก้ลมในกองริดสีดวง,กระจายลม ทั้งปวง,	โกฐเขมา เหง้า - รสสุขุมหอม แก้หอบหืด,แก้โรคในปากคอ, แก้แผลเน่าเปื่อย,แก้เสียดแทง สองราวข้าง,	โกฐสอ หัว - รสสุขุมหอม แก้ไข้, แก้ไข้จับสั่น ,แก้หืด ไอ,บำรุงหัวใจ,แก้สะอึก, ,แก้เสมหะเป็นพิษ, แก้หลอดลมอักเสบ,	โกฐจุฬาลัมพา ทั้งต้น - รสสุขุมหอมร้อน แก้ไข้เจลียง, แก้ไข้เพื่อเสมหะ, แก้หืด,แก้ไอ,แก้ไข้จับ,ขับลม, แก้ช้ำใน,แก้บิด,แก้ปวดท้อง หลังคลอด, แก้ระดูมามาก เกินไป	โกฐเชียง ราก - รสสุขุมหวาน แก้ไข้,แก้สะอึก,แก้ไอ, แก้เสียดแทงสองราวข้าง

๗. พิกัดเทียนทั้ง ๕ การจำกัดจำนวนเทียน ๕ อย่าง ( ดำ แดง ขาว ข้าวเปลือก ตั๊กแตน ) สรรพคุณ แก้ลม เสมหะ ดี ระคนกัน แก้พิษโลหิต แก้ทางเดินปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้มุตกิต
เทียนดำ เมล็ด - รสเผ็ด ขม ขับลมในลำไส้,แก้อาเจียน, ขับเสมหะในร่างกายให้ลงสู่ คูถทวาร, บำรุงโลหิตให้บริบูรณ์	เทียนแดง เมล็ด - รสเผ็ด ร้อน ขมหอม แก้ลม,แก้เสมหะ,แก้ลมเสียด แทงสองราวข้าง,แก้คลื่นเหียน อาเจียน,ขับน้ำนม,พอกโลหิต, แก้ลักปิดลักเปิด	เทียนขาว เมล็ด - รสเผ็ด ร้อน ขม แก้ลมและดีพิการ,ขับเสมหะ, ขับผายลม,แก้ท้องขึ้นในเด็ก, แก้นิ่ว ลักษณะ-เมล็ดเล็กคล้ายข้าว เปลือก แต่เล็กและยาวเรียว	เทียนข้าวเปลือก เมล็ด - รสเผ็ด หอม หวาน ขับผายลม,แก้เส้นศูนย์กลาง ท้องพิการ,บำรุงกำลัง, แก้ชีพจรอ่อนหรือพิการ ลักษณะ- เมล็ดสีเหลืองคล้าย ข้าวเปลือก แต่เล็กกว่า	เทียนตาตั๊กแตน เมล็ด - รสเผ็ด ขม ขับลม,แก้ท้องอืดเฟ้อในเด็ก, บำรุงธาตุ,ช่วยย่อยอาหาร, แก้เสมหะพิการ,แก้กำเดา

๙. พิกัดเบญจมอมฤต คือจำกัดตัวยาดังน้ำทิพย์ ๕ อย่าง สรรพคุณ บำรุงกำลัง บำรุงไฟธาตุ ขับลมให้แล่นทั่วกาย แก้ไข้ตรีโทษ ผายธาตุ แก้กำเดาและลม กระจาย เสมหะ
น้ำนมสด น้ำนมวัว - รสหวานมันเย็น บำรุงกำลัง เจริญอาหาร แก้พรรดึก	น้ำนมส้ม	น้ำอ้อย	น้ำผึ้ง น้ำผึ้งใหม่ - รสหวานร้อนฝาด บำรุงธาตุ กระทำให้อกใจแห้ง แก้สะอึก แก้ไข้ตรีโทษ น้ำผึ้งค้างปี - รสหวานฝาดร้อน ผายธาตุ ทำให้ผอม ขับผายลม ทำให้เรอ ระบายท้อง	น้ำมันเนย รสมันหวานร้อน ปิดธาตุ เจริญไฟธาตุ บำรุงไขมัน

๑๐. พิกัดเบญจผลธาตุ จำกัดจำนวนตัวยาผลแก้ธาตุ ได้ ๕ อย่าง ( กา กาด เกียด หมู หัว เปราะ ) สรรพคุณ แก้ธาตุพิการ บำรุงธาตุ บำรุงกำลัง เจริญไฟธาตุ แก้ทางเดินปัสสาวะ
หัวกกลังกา เหง้า - รสขม ต้มเอาน้ำดื่ม หรือบดเป็นผง ละลายน้ำรับประทาน บำรุงธาตุ เจริญอาหาร แก้เสมหะเฟื่อง ขับน้ำลาย	หัวหญ้าชันกาด หัว - รสเย็นจืดเฝื่อน ต้มดื่ม แก้ทางเดินปัสสาวะพิการ ขับปัสสาวะ แก้ไตพิการ ดับร้อน แก้พิษไข้ พิษกาฬ ฝนหยอดตา แก้ตาฟาง ตามัว แก้พิษปวดเคืองตา	หัวเต่าเกียด หัว(เหง้า) - รสเย็น ชักตับ ชักดาก แก้ตับปอด พิการ แก้ตับทรุด เนื่องจาก ชอกช้ำ	หัวแห้วหมู หัว - รสเผ็ดหอมปร่า บำรุงหัวใจ ขับเหงื่อ ขับ ปัสสาวะ ขับลมในลำไส้ แก้ ปวดท้อง อืดเฟ้อ บำรุงกำลัง บำรุงธาตุ บำรุงทารกในครรภ์ เป็นยาอายุวัฒนะ แก้ไข้ ลดความดันเลือด ลดการอักเสบ แก้บิด ท้องเสีย แก้อาเจียน แก้โรคตับอักเสบ และยับยั้งการ เติบโตของเชื้อมาลาเรียชนิด ฟัลซิรัมได้	หัวเปราะ หัว - รสเผ็ดขม ขับเลือดและหนองให้ตก แก้ไอ แก้ลมพิษ แก้ผื่นคัน แก้บาดแผล แก้เสมหะ เจริญไฟธาตุ แก้ลงท้อง

๑๑. พิกัดเบญจมูลน้อย จำกัดจำนวนตัวยารากน้อย แก้สมุฎฐานทั้งสาม ๕ อย่าง( เกล็ดหอย๒ อึก ขื่น แดง ) สรรพคุณ แก้ไข้ แก้ร้อนในกระหายน้ำ ขับน้ำนม ขับเลือดลม กระทุ้งไข้พิษ แก้น้ำลายเหนียว
หญ้าเกล็ดหอยใหญ่ ทั้งต้น - รสจืดเย็น เป็นยาขนานเอกทาง ระงับความ ร้อน แก้ไข้ ดับพิษ แก้พิษร้อนใน กระหายน้ำ แก้ดีพิการ ลักษณะ - เป็นไม้เถาเลื้อยไปตาม หน้าดิน ใบประกอบ ใบย่อย สาม ใบ รูปไข่โคนสอบแหลม ชนกัน ที่ปลายก้าน คล้ายใบคนทีสอ หน้า ใบสีเขียวลายขาว ดอกเล็กคล้าย ดอกถั่วสีชมพู เป็นช่อคล้ายดอก มะกล่ำเครือ ขึ้นที่ลุ่มชื้นและทั่วไป	หญ้าเกล็ดหอยน้อย ทั้งต้น - รสจืดเย็น เป็นยาขนานเอกทาง ระงับความ ร้อน แก้ไข้ ดับพิษ แก้พิษร้อนใน กระหายน้ำ แก้ดีพิการ ลักษณะ - เป็นไม้เถาเลื้อยตาม หน้าดินใบประกอบใบย่อยสาม ใบรูปห้วใจกลับเอาส่วนแหลม ชนกันที่ปลายก้าน ก้านยาว เถากลมเล็กเรียว สีเขียว คล้ายส้มกบต่างกันที่รส ส้มกบรสเปรี้ยวหญ้าเกล็ดหอย รสจืดเย็น ขึ้นตามที่ลุ่มชื้นแฉะ	รากมะอึก ราก - รสเปรี้ยวเย็น แก้ปวด ลดไข้ แก้ไข้เพื่อดี แก้ไข้สันนิบาต ดับพิษร้อนใน กระทุ้งพิษ กัดเสมหะ แก้น้ำ ลายเหนียว แก้น้ำดีพิการ แก้ดีฝ่อ ลักษณะ - เป็นไม้ล้มลุกต้นคล้าย มะเขือ ลำต้นและกิ่งก้านมีหนาม แหลมคมเล็กๆ ใบรูปไข่ขอบจัก รูปเสี้ยววงกลมรอบ ผมมีขนนุ่ม ปกคลุม ดอกเล็กสีขาวก้านสั้น ออกตามง่ามใบ ผลกลมมีขนนุ่ม สีขาวปกคลุม สุกสีเหลืองส้ม	รากมะเขือขื่น ราก - รสเย็นขื่นเปรี้ยว ขับเสมหะ ทำให้น้ำลายแห้ง แก้ไข้สันนิบาต แก้น้ำลายเหนียว แก้ไอ กระทุ้งพิษไข้ แก้ไข้ที่มี พิษร้อน ใช้ปรุงกับยาตัวอื่นแก้ กามตายด้าน และบำรุงกำหนัด	รากละหุ่งแดง ราก - รสจืดขื่น สุมเป็นถ่าน แก้พิษไข้เซื่องซึม ไข้ที่มีพิษร้อน สมาน แก้ช้ำรั่ว แก้เลือดลม ขับน้ำนม

๑๒. พิกัดเบญจมูลใหญ่ จำกัดจำนวนตัวยารากใหญ่ แก้สมุฎฐานทั้งสาม มี ๕ อย่าง สรรพคุณ แก้ดี แก้ลม แก้เสมหะ บำรุงไฟธาตุ แก้ไข้สันนิบาต แก้เส้นเอ็นพิการ
รากเพกา ราก - รสฝาดขม บำรุงธาตุ ทำให้เกิดน้ำย่อยอาหาร แก้ไข้สันนิบาต แก้ท้องร่วง ฝนกับน้ำปูนใสทาแก้อักเสบฟกบวม	รากคัดลิ้น ราก - รสร้อนฝาด แก้เส้นเอ็นพิการ บำรุงเส้น บำรุงธาตุ แก้จุกเสียด	รากแคแตร ราก - รสหวานเย็น แก้เสมหะและลม บำรุงโลหิต	รากลำใย ราก - รสร้อน ต้มกับน้ำตาลกรวดดื่ม แก้เสมหะ และลม กระจายเลือดที่คั่งเป็น ลิ่มเป็นก้อน เนื่องจากชอกช้ำ	รากมะตูม ราก - รสฝาดปร่าซ่าขื่น แก้พิษฝี พิษไข้ แก้สติเผลอ รักษาน้ำดี ขับลมให้เรอ

๑๓. พิกัดตานทั้ง ๕ จำกัดจำนวนของรากตาล ๕ อย่าง ( ขโมย โต ดำ เสี้ยน หม่อน ) สรรพคุณ ดับพิษตานซาง ขับพยาธิทุกชนิด แก้อุจจาระธาตุพิการ บำรุงเนื้อหนัง กระดูก
รากตานขโมย ราก - รสเมาเบื่อเย็น ขับพยาธิในท้อง แก้พิษตานซาง แก้ท้องร่วง	รากตาลโตนด ราก - รสหวานเย็น แก้ไข้ร้อน แก้พิษตานซาง ชูกำลัง ขับพยาธิ	รากตานดำ ราก - รสเมาเบื่อเย็น ขับพยาธิไส้เดือน ตัวตืด แก้พิษ ตานซาง แก้ผอมแห้ง ละลายไขข้อ ทำให้เกิดความร้อน	รากตานเสี้ยน ราก - รสจืดเบื่อเมา ขับพยาธิทุกชนิด แก้พิษตานซาง กล่อมอาจม แก้อุจจาระพิการสีต่างๆ	รากตานหม่อน ราก - รสหวานเย็นชุ่ม แก้พิษตานซาง คุมธาตุ ขับพยาธิ ไส้เดือน บำรุงเนื้อหนังให้บริบูรณ์

๑๔. พิกัดดีทั้ง ๕ จำกัดจำนวนดีสัตว์ ๕ อย่าง สรรพคุณ ดีต่างๆ มีรสขมหวาน ขับรสยาให้แล่นเร็ว มักใช้เป็นน้ำกระสายแก้โรคทั้ง ๓ สมุฎฐานคือ ดี โลหิตและธาต ลมที่พิการ
ดีงูเหลือม ดี - รสขม เป็นกระสายช่วยทำให้ฤทธิ์ยาแล่นเร็ว ดับพิษตานซาง แก้ตาแฉะ ตามัว ตาฟาง ตาแดง แก้ปวดตา เหน็บทวาร สวนอุจจาระเด็ก	ดีหมูป่า ดี - รสขมคาว บำรุงโลหิต บำรุงน้ำดี ทำฤทธิ์ยา ให้แล่นเร็ว	ดีวัวป่า ดี - รสขมหวาน แก้ไข้เพื่อลม แก้ไข้เพื่อดีพิการ แก้ไข้ดีซ่าน	ดีจระเข้ ดี - รสขมคาว ขับโลหิตร้าย ขับน้ำคาวปลา ทำให้ยาแล่นเร็ว	ดีตะพาบน้ำ ดี - รสขมคาว แก้ไข้สันนิบาต แก้ลมวิงเวียน แก้พิษกาฬ แก้โรคตา

๑๕. พิกัดเกลือทั้ง ๕ จำกัดจำนวนของเกลือ ๕ อย่าง ( พิก วิก ฝ่อ เธาว์ สมุทรี ) สรรพคุณ แก้ไข้พรรดึก แก้ท้องมาน แก้เสมหะ แก้บิดมูกเลือด บำรุงน้ำเหลือง ชะระเมือกมันในลำไส้
เกลือพิก รสเค็มหวาน ทำให้ชุ่มคอ บำรุงเสียงให้เพราะ	เกลือวิก รสเค็มร้อน แก้อภิญญาณธาตุ แก้โรคท้อง มาน	เกลือฝ่อ(ฟอง) รสเค็มมัน แก้พรรดัก แก้มูกเลือด บำรุงไฟธาตุ	เกลือสินเธาว์ รสเค็ม แก้พรรดึก แก้ไข้ตรีโทษ แก้นิ่ว	เกลือสมุทร รสเค็ม บำรุงธาตุทั้ง๔ แก้น้ำดี แก้โรคตา แก้ท้องมาน แก้เสมหะพิการ

๑๖. พิกัดบัวทั้ง ๕ จำกัดจำนวนดอกบัว ๕ อย่าง ( ลิน จงกล อุลบ บุษย บรรณ ) สรรพคุณ ชูกำลัง บำรุงหัวใจ แก้อุจจาระธาตุพิการ แก้ไข้เพื่อลมและโลหิต แก้ไข้รากสาด บำรุงครรภ์รักษา
บัวลินจง ดอก - รสฝาดหอมเย็น บำรุงหัวใจ ทำให้แช่มชื่น บำรุง กำลัง แก้ไข้ตัวร้อน บำรุงครรภ์ รักษา	บัวจงกลนี ดอก - รสฝาดหอมเย็น บำรุงหัวใจ ทำให้แช่มชื่น บำรุง กำลัง แก้ไข้ตัวร้อน บำรุงครรภ์ รักษา	บัวนิลุบล ดอก - รสฝาดหอมเย็น บำรุงหัวใจ ทำให้แช่มชื่น บำรุง กำลัง แก้ไข้ตัวร้อน บำรุงครรภ์ รักษา	บัวสัตตบุษย์ ดอก - รสฝาดหอมเย็น บำรุงหัวใจ ทำให้แช่มชื่น บำรุง กำลัง แก้ไข้ตัวร้อน บำรุงครรภ์ รักษา	บัวสัตตบรรณ ดอก - รสฝาดหอมเย็น บำรุงหัวใจ ทำให้แช่มชื่น บำรุง กำลัง แก้ไข้ตัวร้อน บำรุงครรภ์ รักษา

๑๗. พิกัดโหราทั้ง ๕ จำกัดจำนวนตัวยาชื่อว่า โหรา ๕ อย่าง (อมฤต มิคสิงคลี บอน สุนัข ไก่ ) สรรพคุณ แก้พิษสัตว์ ทำให้อาเจียน ขับลม ขับระดูสตรี และขับโลหิตช้าๆ
โหราอมฤต	โหราสิงคลี	โหราบอน	โหราเท้าสุนัข	โหราเดือยไก่

๑๘. พิกัดเบญจโลห จำกัดจำนวนตัวยาที่มีชื่อเป็นทอง ๕ อย่าง ( โหลง หนาม ใบมน กวาว พันชั่ง ) สรรพคุณ แก้โรคดี เสมหะ ลม ที่เป็นพา แก้ริดสีดวง ทำลายพยาธิ
รากทองโหลง ราก - รสเฝื่อนขมเอียน ขับพยาธิในท้อง แก้ตาฝ้าฟาง ตาแฉะ แก้ดีพิการ แก้ไข้ แก้ร้อนในกระหายน้ำ	รากทองหลางหนาม ราก - รสเย็นเอียน แก้พยาธิในท้อง แก้ตาฟาง แก้เสมหะและลม แก้ไข้หวัด พอกบาดแผลแก้ปวดแสบ ปวดร้อน	รากทองหลางใบมน ราก - รสขมเอียน แก้พิษทั้งปวง แก้ดีพิการ แก้ไข้ แก้โรคตา แก้ร้อนใน กระหายน้ำ	รากทองกวาว(กวาวต้น) ราก - รสเมาร้อน แก้ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ ขับพยาธิ แก้ริดสีดวงทวาร ต้มดื่มแก้ โรคประสาท และบำรุงธาตุ	รากทองพันชั่ง ราก - รสเมาเบื่อ ต้มรับประทานแก้พิษไข้ แก้โรคมะเร็ง เรื้อน วัณโรค โรคผิวหนัง แก้ผมหงอกเนื่อง จากเชื้อรา ใช้ร่วมกับพญามือเหล็ก แช่แอลกอฮอร์หรือเหล้าขาว ทา แก้โรคผิวหนัง ผื่นคัน ต้มสระ ผมแก้ผมร่วง ผมหงอก เป็นรังแค

๑๙. พิกัดมหากาฬทั้ง๕ จำกัดจำนวนตัวยารักษากาฬ ๕ อย่าง สรรพคุณ ดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ แก้พิษอักเสบ ช้ำบวม แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ประดงผื่นคัน น้ำเหลืองเสีย
หัวถั่วพู หัว - รสมันเย้นชุ่มขมขื่น บำรุงกำลัง แก้อ่อนเพลีย ทำให้ ดวงจิตแช่มชื่น แก้ร้อนในกระหาย น้ำ แก้ไข้กาฬ	หัวกระเช้าผีมด รสเมา บำรุงหัวใจ ขับชีพจร แก้พิษประ ดง แก้พิษในข้อในกระดูก	หัวร้อยรู หัว - รสเมา บำรุงหัวใจ ขับชีพจร ขับพยาธิ แก้พิษในข้อในกระดุก แก้พิษประดง แก้ข้อเข่าข้อเท้า บวม รักษามะเร็ง	มหากาฬนกยูง	มหากาฬใหญ่