Baguio: Take 2 in 2002

Pagbalik ko from Cebu, may notice na ako to participate in the "Seminar-Workshop on Empowering Decisions to Change" to be held in Baguio on July 2-4, 2002. Naks, ang suwerte ko yata sa trainings! Pero teka, ano ang schedule?

Inay, two days of travel and one day puspusang seminar-workshop, ang sakit po naman yata sa menopausal kong katawan! Pero, sige na nga. Ini-submit ko na ang nickname kong "George" kay Jerrick sa HRMD. 8:30 am daw ang departure ng tourist bus on July 2.

Lunes, July 1, nalaman kong kasama din pala sa Baguio ang best friend kong si Belle (classmate ko sa in-house MBA). Ayos. Panhik kay Dodge. Puwede bang mag-request? Inaayos na raw ni Pinky ang room assignments. Sa Baguio na lang mag-switch roommates. Tawagan kami ni Belle sa local phone. Kasami rin daw namin si Dra. (doctor sa clinic).Lalong ayos!

Day 1: July 2, 2002

Maaga akong nagising, naka-breakfast pa sa bahay. Nakaparada na ang tourist bus when I arrived at 7:30, pero locked pa, di ako naka-reserve ng seat with my bag. Pasok sa MSD. Nabilinan ng cashew brittle, choco flakes, lengua de gato. Nangutang ng toilet paper kay Imee. Nangutang ng cash kay Josie (may kapalit na tseke ng PNB). Tawag kay Belle. Wala pa.

On second try at 8 am, nakapaglagay na ng bag sa tourist bus. Request ng mechanic ay diyaryo at tape, kasi walang kurtina ang bus. Balik uli sa MSD. Eto na si Tita Vener (ka-gimik ko sa mga music concerts) at kasama rin pala. Ayos na ayos talaga. Papunta na kami sa bus nang mag-about face si Belle. Pinatawag daw sila ni Vengie. Iyon pala, nahila sila ni Linda na sumama sa FX, may pag-uusapan daw tungkol sa budget. Ops! Nauna na sila.

8:30 am, nag-roll call na si Jerrick at Pinky. Kulang pa. Text si Beck kay Bobot. Puwede pa bang bumili ng tubig? Oo daw. Babaan. O nandiyan na si Bobot, asan na si Ding? Pumanhik pa iyon sa elevator.

May umakyat sa bus, hindi pa si Ding. (Si Miss Rosal daw iyon.) She made an announcement: "I am looking for my Samsonite bag which one of you mistook as his." Then she started looking left and right from row 1 . "Ay, ito!" She exclaimed upon reacing the row of Dodge. Tawanan ang buong bus! Dodge emerged from the back rows, took the bag, and escorted Miss Rosal out of the bus and promptly came back with his Samsonite bag. Lalong tawanan! Sayang, mas dramatic sana kung sa Baguio na na-discover ang switch. (Images of Dodge wearing a duster for the night!)

Ding soon came with her pillow and off we went at almost 9 am. Parang flight stewardess na nag-announce si Pinky ng schedule. Pagdating sa Baguio, check-in lang sa staffhouse in Loakan, then punta na sa bayan for ukay-ukay, then back to staffhouse for dinner to be served at 7 pm. Next day, workshop till 10 pm. Thursday, half-day workshop, then back to Manila after lunch. Ay, bakit di na lang sa Friday tayo bumalik, para di masyadong kakapagod?

I had two seats to myself so nakapuesto nang maayos ang mga nangangalog na menopausal tuhods. At dahil walang katabing kakausapin, naka-concentrate mag-watch the world go by. I love to see the central plains of Luzon! Napakalawak, nakawawala ng stress. Kung tourist kaya ako at di Pinoy, ano kaya ang impressions ko sa Pilipinas upon taking that trip?

Nakatulog rin ako at some point. On time ang lunch stop namin sa Tarlac. Sina Belle sa FX ay halfway na sa lunch nila. Masarap, sabi ni Vengie. CR muna. Opps, China style, naka-squat sa low urinals.Si Dra at si Vener opted dun sa 'traditional' seat. Sa dulo na kami ng pila sa pagkain. Dollar dito, sabi ni Alfred. Oo nga. P60 yung rice at pritong bangus. Most people opted for the paksiw na tilapia. Looked real yummy. I joined Vener, Dra and Lulu and we joined tables with Gert. At dahil kami ang huli, kami ay hinintay nilang matapos kumain at 12 noon.

The dominant scene when we resumed travel: schoolchildren on their lunch break, out of their classrooms and playing in the schoolyard. Sarap talaga mag-aral sa probinsiya!

Maraming sugar cane fields na dinaanan sa Tarlac. Then, Pangasinan na. Aba, may bus trips pala from Carmen going to Cabanatuan.

Isang jingle stop bago umakyat ng bundok. Very tempting yung inilalakong santol na nabalatan na.

Isang hinto to hose down the radiator sa may paanan ng bundok.

Mas green ang mountainside ngayon. Ferns, weeds and plenty of angel's trumpet flowers along the way. Maraming mini-waterfalls and streams. Umulan. Ang lakas ng lagaslas ng tubig sa mountainside canals. Muddy ang kulay. Di kaya mag-erode ang mountain?

Nag-text ang nasa FX. Nasa ukay-ukay na sila.

We arrived at 3:30 pm to a wet and misty Baguio, how enchanting!

Aba, tutuloy na raw sa ukay-ukay and 6 pm na pupunta sa staffhouse, para no waste of time. Puwede bang magpahatid sa staffhouse after i-drop-off kayo? Bakit? Kailangan ko nang mahiga at matulog. Ay, George, dapat kasama ka namin dito. Hindi ko na kaya, menopausal na ako.

Awa ng Diyos, bumuhos ang ulan, kaya ayaw na rin nilang bumaba at mabasa. Besides, nagligpit din naman siguro yung ukay-ukay, di kaya?

Touchdown sa staffhouse. Tingin sa listahan ng guwardiya for room assignment. Baguio Room. (Alam ko ito, dito rin ako last April sa MSD Outing.) Panhik agad at kinuha ang same bed as last time. Higa. Sarap! 7 other people got into the room. Posted sa door ang names namin. Lulu took the bed next to mine.

Tumigil ang ulan. Di nagtagal, kumatok si Dodge. Aalis daw ang bus papuntang bayan. Babalik in time for the 7 pm dinner.

Nagpakasawa akong magpahinga. Gutom na at 5:30 pm. Bundled up, and went out for a walk. Nakabili ng saging sa roadside stall. Nagtanong kung saan may papaitan. Dun daw sa may Texas Instruments eateries. Oo nga, meron, sarap! Naghapunan na ako doon.

Pagbalik ko sa Staffhouse, kumakain na sina Alfred. Nagutom na rin sila, kaya nag-request ng early dinner, at pinagbigyan naman.

I started writing habang may privacy sa room.

They came shortly after 7 pm. I went down before 8, at nayayang mag-dinner sa kitchen with those who prepared the food. Namapak ako ng chop suey, saka kumain ng saging. Napag-usapan ang masasarap na pagkain, steamed talbos ng sayote, dinengdeng, saluyot with labong, daing na espada. He, he, he! Kahit wala sa mga pinili naming menu, na-incorporate lahat ito sa aming meals!

Pinuntahan ako ni Belle sa room, niyayang sumama sa kanila dun sa cozy unit sa tuktok (80 steps up). Ayoko nga. Nasubukan ko na doon nung 2000, at ayaw nang umulit. Si Dra pala originally ang nakalista doon, ayaw rin, at hihikain daw siya sa pag-akyat.

Nasundan ni Vengie si Belle, at niyaya kami dun sa room ng mga expert sa ukay-ukay. Talaga naman! They got vests for P10, children's dresses for P15 and dressy blouses for P25. Ini-model sa amin, ang gaganda nga ng kanilang finds. Uy, sa Friday na tayo umuwi, para makabalik sa ukay-ukay. Pag-uusapan daw.

Tulugan na. I had my blindfold, no problema.

Day 2: July 3, 2002

Maaga akong nagising. Nagbihis. Wala pang breakfast. Lakad dun sa palusong na kalsada opposite the NFA compound. Naku, ang lalakas tumahol ng mga aso, balik ako. Nakasalubong ang nagtitinda ng puto. Kutsinta una ang bibilhin ko, but changed my mind nung makita ang cassava puto (kulay dilaw). Sarap. Paborito ko ang cassava, lalo na sana kung suman.Ang bagsik ho pala ng mga aso dito, sabi ko sa magpuputo. Hindi siguro kayo tagarito. Saan ho ba kayo galing?, tanong sa akin. Itinuro ko ang NFA. Lakad pa dun sa winding road where the pine trees are big and the ferns gracefully upturned. May batang nagtitinda ng pandesal in a kahon. Natuwa naman ako sa kanya, kasi naghahanap-buhay before going to classes. Bumili ako ng pandesal. At 6 am, nanguha ng garbage ang trucks. EPZA employees at end of shift are going home. Students in uniforms are walking/riding to school.

Balik na sa staffhouse, derecho sa breakfast hall. Medyo maalat ang corned beef, kaya tamang ipalaman sa pandesal. Nagtaka sila, bakit may pandesal ako. At may mga nanghingi rin nung baon kong saging. Bakit di mo ako niyayang maglakad, tampo ni Vener. Tulog ka pa. Hindi, gising na raw siya.

Solo ko na ang bathroom afterwards, tapos na silang lahat maligo.

Guminaw nang husto that day. Ka-level lang namin ang thick clouds for most of the day. Buti nga at indoors kami. I wore a long sleeved shirt (na natanong pa kung ukay-ukay), but I still got my blanket (a Kalinga tapis) and put on socks during the earliest break.

Here's a glimpse of our Seminar Workshop on Empowering Decisions to Change:

Ang greeting, no matter what time of the day, is "Good Morning!" Para daw laging fresh.

Ang sagot, pag tinanong ng "How are you?", ay "Great!"

At ang sagot, pag tinanong ng "How is NFA?", ay "Fantastic!"

To be aware of our relationships with self and others, these were the activities we did:

The fifth activity was to list down 3 people in the workplace who had positively influenced us in our work values

Na-form pa kami into groups of 3 who sat together. We were asked to give our group a name. Kami nina Pete at Virgie: Pusong Pinoy. Some other names were: Makatao, Anak Pawis, SAM, DEL, Single Beauties.

Before the night of the second day ended, nag-share yung resource person. She underwent total hysterectomy at age 38 in 1988.

Ang assignment namin: draw using crayons: What is God to you?, and complete the sentence:

God says I am_____________________________.

We ended at 10 pm, at halos tulog lahat agad! Si Lulu, nag-cross stitch konti.

Day 3: July 4, 2002

Pagkagising, dun sa outside bathroom naligo, tapos naglakad-lakad within the NFA grounds.

Kumukuha ng inspiration sa assignment na drawing. Ang ganda ng sungaw ng sunshine behind the mountains. Aba, bakit pala numbered in sequence ang mga pine trees? In-o-audit, sabi ni Pete.

Nagtatawag na si Jerrick. Breakfast served. Naks! Daing na espada ang ulam, parang chicharon sa lutong.

Aba, di na ako maka-toothbrush dun sa outside ladies CR na dating solo ko, kasi naka-lock at doon na naliligo ang mga guys! Kung anu-anong design nga ng puruntong shorts ang mga suot nila. Buti pala nauna akong naligo!

Ang gaganda ng mga drawings ng What is God to me. Nag-uunahan pang mag-volunteer i-share ang explanations. May mga luha pang tumulo, when some participants related events in their lives when they felt the strong presence of God.

We wrote little messages to our groupmates. And to one other participant outside our group.

To: ________________

You are ________________________.

From: ________________________.

Ganoon lang ka-simple. Pero emotional yung bigayan ng notes.

Tinapos talaga ang workshop by 11 am. Buti on time si Deputy Paderanga for the closing ceremonies. Merienda was served, binalot na lang when lunch appeared. We were all aboard by 12 noon, kasi may hirit pang 1 hour para bumili ng gulay sa palengke.

Umuulan na naman. I stayed with the bus, but went down to the clean Comfort Room of Burnham Park. Ops, onli in da Pilipins: Depende sa activity, ang singil sa CR ay P3 for the yellow ticket of urinate, P5 for the green ticket of defecate, and P10 for the white ticket of take bath. He, he, he!Walang makaka-convince sa akin na di sinadya ang colors ng mga tickets na iyon!

Lumakas ang ulan, so nakipag-kuwentuhan ako dun sa CR attendant who is from Banaue, Ifugao. (She reminded me of Julie, the Ifugao who took care of me at home before and after my hysterectomy in 1998.) We talked about the Imbayah Festival in 2000 (Ella, the next one will be in 2004, doon kaya tayo magyaya ng reunion, tapos, mag-Baguio tayo, Wilma!)

At 1:20 pm, we left Baguio.Naku, ang ganda-ganda, dreamy, misty, kasi umuulan. I stayed glued to the window. Green against gray, what perfect natural color combination!Pagdaan namin dun sa tunnel, enveloped in the mist ang sorroundings.

Jingle stop pagkababa ng bundok. Umuulan pa rin.

Espada stop sa Pangasinan. Halos lahat bumili ng daing na espada at bawang.

Dumaan sa baha ng Tarlac. Kumain ng early hapunan sa Tarlac.

Medyo baliw na sa haba ng biyahe. Nagkantahan, at gusto pa nga ipagpatuloy ang seminar. Yung mga di pa raw nag-share dun sa worshop discussions, mag-share na!

Awa ng Diyos, nakarating din sa NFA before 10 pm. Hay . . .

Postscript:

Buti pala at bumalik na kami on Thursday, kasi Friday was the start of that rain and flood weekend, na-suspend pa nga ang office Monday.

I was not able to see my sister and my pamangkins, and was not able to use the endorsement letter for the use of the facilities of the Baguio Country Club.

Pero hindi bale, may ibang araw pa naman.