“İRANESTAN”

İran, coğrafi yakınlığının yanında, tarihsel bir paylaşımın ortağı olarak da geçmişten bu yana Türkiye’nin yakın komşularındandır.
Kültürel ve tarihi birikimi ile bir nevi mozaik gibi olan İran’ın sosyal bileşenleri arasında, Azeriler ve Ermeniler de yer almakta. Ancak süreç içinde yaşanan gelişmelerde İran’ın, Azeri nüfusu görmezden gelerek Ermenileri ön plana çıkartmaya çalıştığı görülüyor. Bu durum, Ermeni medyasında yer alan “Dört komşu ülkeden sadece İran’da Ermeni kiliseleri korunuyor.” benzeri haberlerle de sık sık yankı buluyor.

Urumiye kentinde yayınlanan Sedaye Urumiye Gazetesi’nin 28 Temmuz 2002 tarihli sayısında, konu hakkındaki görüşler şu anlatımla ifadesini buluyor:
“Azerilerin Babek Kalesi’nde düzenlediği törene, İran İslam Cumhuriyeti’nden hiçbir yetkili katılmadı. Hatta bütün basın yayın organları, söz birliği ederek bu törenden hiç bahsetmedi. Törenden bahsedenler ise yerme ve kötüleme yolunu seçti.
Oysa Ermeni ve Hıristiyanların, Maku/Karakilise’de düzenlediği etkinliğe hem İran yetkilileri katıldı hem de İran basınında büyük bir olaymış gibi lanse edildi. Ermenilerin bu törenleri 46 yıldır yaptıkları söylendi. Ancak Karakilise 1700’lü yıllarda kurulmuş olmasına rağmen, bu törenlerin daha önce neden yapılmadığına anlam verilemiyor.
Ermenilerin asıl amaçları, “Büyük Ermenistan” hayalini canlandırmak. Geçmişte Ermeniler 130 bin Müslüman’ı yakarak katletti. Ayrıca önceki dönemde Osmanlı topraklarında olan Urumiye, Salmas ve Hoy gibi şehirlerin de yer aldığı bölgede Rusya gibi sosyalist bir ülke oluşturmayı arzuluyorlar ve Karakilise’yi de amaçlarına ulaşabilmek için merkez olarak seçtiler. Asuriler ve Ermeniler, bu bölgede büyük katliamlar yaparak Karakilise bölgesini kendilerinin bir ili haline getirdiler. Fransız ve İngilizlerden askeri yardım alıyorlar, hatta düzenli ordu oluşturmaları için 70 kadar Fransız askeri eğitimci bu bölgeye geldi. Amerikalı misyonerler vasıtasıyla da hastane inşa ettiler.
Bizim ıslahatçılarımız ve devlet yetkililerimizin zihinlerini kurcalayarak, bunları hatırlamaları ve ona göre hareket ederek uyanık olmaları gerekiyor.”

İran, coğrafi birlikteliğinin dışında sosyal veya dini olarak fazla bir paylaşımı bulunmayan Ermenilere bu kadar destek sağlarken; İran yetkililerinin, Ermenilerin, İran için “İranestan” ifadesini kullandıklarından haberleri var mıdır?