Squadron 323
1949 - 1997
Het eerste jachtvliegsquadron,/center>
Toen in 1949 de eerste straalvliegtuigen van het type Gloster Meteor MK 4 in Nederland arriveerden, werd besloten op Twenthe een jachtvliegschool op te richten, met als naam 'Het Eerste Jachtvliegsquadron'.
Deze eenheid werd nog op 15 november van datzelfde jaar omgedoopt tot 323 Squadron, dat hiermee het eerste Nederlandse squadron werd dat met straaljachtvliegtuigen opereerde.
Al op 23 januari 1949 kreeg dit met 10 Meteors uitgeruste squadron de Vliegbasis Leeuwarden als thuisbasis. In die tijd was de basis echter nog nauwelijks op operaties met straalvliegtuigen voorbereid. Improvisatietalent en hard werken compenseerden vele tekorten en vormden de bouwstenen voor de sterke band en goede sfeer in het 323 Squadron.
Wapentraining
In mei 1950 werd het 323 Squadron belast met de wapentraining van pas gebrevetteerde vliegers die op Twenthe de jachtvlieg-school hadden doorlopen. Het squadron werd dan ook teruggeplaatst naar Twenthe waar het wederom slechts korte tijd zou verblijven. Een groot gedeelte van de wapentraining vond namelijk plaats boven de Noordzee, de enige plaats in Nederland waar met scherpe munitie op luchtdoelen geschoten mag worden. Hoewel het op Twenthe was geplaatst opereerde het 323 Squadron veelvuldig vanaf de Vliegbasis Leeuwarden. Het logische gevolg was dat het squadron in april1952 weer neerstreek op de Friese vliegbasis, maar toen voorgoed.
Het Meteor-tijdperk werd in 1957 afgesloten toen het 323 Squadron de beschikking kreeg over de Hawker Hunter. Naast haar operationele taak was het squadron tot 1960 voornamelijk belast met het opleiden van vliegers op wapentechnisch gebied. Het 323 Squadron stond in die tijd dan ook bekend als "De Schietschool". Vanaf 1960 werd door een veranderde opleidingsstructuur niet langer door een squadron uitgevoerd en kon het 323 Squadron zich helemaal gaan wijden aan haar operationele taak: 'luchtverdediging'. Door omscholing op de Lockheed F-104G Starfighter was het squadron van 1963 tot 1964 non-actief. Met dit, voor die tijd zeer geavanceerde vliegtuig, heeft het squadron ruim 16 jaar operationeel gevlogen, totdat de F-16 haar taak overnam.
323 F-16
Sinds 1 april1982 heeft het 323 Squadron de operationele status met de General Dynamics F-16 Fighting Falcon. Verantwoordelijk voor de omscholing van vliegers op de F-16 was de Transitie en Conversie Afdeling(TCA). In 1986 integreerde het 323 Squadron met de ICA en werd zodoende verantwoordelijk voor de opleiding van vliegers op het nieuwe vliegtuig. Het verzorgen van de omscholing is in 1992 beëindigd.
323 Squadron in zijn nieuwe rol
In dat zelfde jaar heeft het squadron de TACTESS-taak voor alle F-16 vliegers van de Koninklijke Luchtmacht erbij gekregen. TACTESS staat voor TACtische Training Evaluatie en Standaardisatie Squadron. Het verzorgt aanvullende opleidingen voor F-16 piloten. Dit betekent onder andere, dat het 323 Tactess wordt belast met de opzet en uitvoering van tactische oefeningen. Hierbij worden de F-16 vliegers van de Klu blootgesteld aan een zo realistisch mogelijk scenario. Vanwege deze taak vinden er op de Vliegbasis Leeuwarden veel internationale oefeningen plaats.
Het 323/TACTESS bewaakt de tactische standaardisatie binnen de F-16 squadrons door jaarlijkse evaluaties op deze squadrons uit te voeren. Verder verzorgt het 323/TACTESS de tweejaarlijkse wapeninstructeursopleidingen die bijzonder hoog staan aangeschreven. Mogelijk worden deze oefeningen in de toekomst zelfs jaarlijks opgezet. Behalve wapeninstructeursopleidingen verzorgt het 323/ TACTESS ook nog de opleiding tot vliegerinstructeur en de omscholing van wapen- naar vliegerinstructeur.
Het 323/TACTESS fungeert ook als denktank met betrekking tot toepassing van nieuwe wapensystemen en avionica. Hiertoe worden ook testprogramma's op het 323/TACTESS uitgevoerd.
Buiten a deze taken om is het 323/TACTESS een gewoon operationeel F-16 Squadron, met zowel een luchtverdedigingstaak als een taak in het uitvoeren van grondaanvallen. Het is vooral in deze operationele taak, dat we ondersteuning leveren aan het zustersquadron bij out of area operatieen.
Nieuw vliegtuig
De F-16 vloot van de Koninklijke Luchtmacht wordt over een aantal jaren geheel gemoderniseerd. Om precies te zijn vanaf 1997 zullen de F-16's een hele metamorfose ondergaan. Sommigen zeggen zelfs, dat de Luchtmacht een heel nieuw vliegtuig krijgt: onder andere nieuwe software, wapensystemen, detectie- en navigatiesystemen maken deel uit van de zogenaamde "Mid Life Update" (afgekort MLU). Na de MLU beschikt de Luchtmacht weer over een slagvaardig wapen dat tot ver in de volgende eeuw mee kan.
De MLU F-16 kan worden vergeleken met de nieuwste F-16 C/D modellen, die bij de Amerikaanse Luchtmacht in gebruik zijn. Ze zullen dezelfde avionica, wapensystemen enz. bezitten. Het MLU project staat al flink in de belangstelling bij de 323-ers. ldeeen worden al geopperd hoe een en ander zou kunnen worden opgepakt.
TACTESS
Het 323/TACTESS blijft ook na de invoering van de MLU verant-woordelijk voor de training van de vliegers. Of misschien we juist nadat de MLU een feit is. Na twee jaar TACTESS, blijkt gewoon dat het 323 Sqn. in een behoefte voorziet. Het is zo druk met alle cursussen, oefeningen, evaluatie- en standaardisatieprogramma's, dat er eigenlijk te weinig mankracht voor is. Dat komt met name ook doordat alles op papier moet worden gezet, zodat de Luchtmachtstaf weet hoe bepaalde zaken er voorstaan. Daar gaat natuurlijk veel tijd in zitten. Maar gelukkig de programma's nu a vruchten at.
Sinds de oprichting van TACTESS, staat de standaardisatie van procedures binnen de F-16 squadrons op een hoger pijl. Maar ook de oefeningen, die vaak internationaal zijn, staan goed aangeschreven. Regelmatig zijn mensen uit andere Navo-landen komen kijken hoe het 323 SQN. werkt. Nu is het zo, dat TACTESS een begrip in de internationale vliegerwereld aan het worden is. De opbouw van het 323 Sqn. naar TACTESS is een proces dat stap voor stap verloopt. Alhoewel tot op heden al veel is gerealiseerd, is 323 er nog lang niet. Maar gezien het enthousiasme en de energie waarmee de 323-ers aan de slag gaan, ziet de toekomst voor 323/TACTESS er rooskleurig uit.