[ TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE TERCÜMESİ ]
***
Görülen Lüzum Üzerine Divan-ı Hikmet ile İlgili Zorunlu Bir Açıklama
Websitemizde yayınlanan Hoca Ahmed Yesevi hakkındaki inceleme ve Ahmed Yesevi’ye ait Divan-ı Hikmet’teki şiirlerin özgün metni ve Türkiye Türkçesi’ne aktarım metinleri eser sahibi Dr. Hayati Bice’nin özel izni ile sitemize konmuştur. Bu yazılı materyallerin her türlü telif hakkı yayınlanmak üzere Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları’na devredilmiş olup bilimsel araştırmalar dışında kısmen ve hiçbir şekilde tamamen kopyalanması-yayını yasaktır. Özellikle bu metinlerin kitap şeklinde yayınlanması halinde her türlü hukuki takip yapılacaktır.
Websitelerinde bu materyallere yer vermek isteyen webmasterların hayatibice@yahoo.com adresinden izin istemeleri ve yaptıkları her alıntıda websitemizi referans olarak göstermeleri önemle rica olunur.
[ 31-40.Hikmetler ] HİKMET-31Bin tümen türlü hatalar benden geçse affeyle
Ne denli kötü ameller benden geçse affeyle
Eğer tilavet ettiğimde bu Allah kelamını
Yanlış, isyan ve hatalar benden geçse affeyle
Okuduğunda gafil geçse veya yanlış noksan ile
Her nasıl yerli-yersizler benden geçse affeyle
Med ile irab v
e teşdidleri değişik eylesemBu kelama her hatalar benden geçse affeyle
Yanlış okusam bir kelime veya bir harfini
Böyle eksik dualar benden geçse affeyle
Vaad ayeti vaadini eylemesem ben fark
Anlamayıp bazı şeyler benden geçse affeyle
K
urân'ın izzet ve ikramını yerine getirmesemEdepsizlik, akılsızlık benden geçse affeyle
Hazretinde ben gibi kulun hatası çoktur
Yüz
karası her hatalar benden geçse affeyleHoca Ahmed M
iskin'in noksanı çoktur dünyadaGerçi ya Rab binlerce hata benden geçse affeyle
HİKMET-32
Ya İlahi, Kadir, Allah'ım
Rahmet eyle kuluna ey Rahman
S
ığındım Zat'ına ey Allah'ımYaradan bütün alemin penahı
İcabet Sen'den ve başvurmak bendendir
Ey İlah-ı Zül-celal bütün hace
tlerdeİlahi hacetimi Sen kolaylaştırır
Kerim'sin lutfiyle derdime deva eyle
Kerem ile affeyle ey Arif Zat
Ahiret azabından azad eyle
İlahi şeytanın şerrinden Sen sakla
Bütün günahlarımdan hem Sen sakla
Bütün günahlarımdan tevbe ey
ledimKi aklım başta değildi ben ondan ayıldım
Demiyorum beni candan ayırma
Son günümde imandan ayırma
İlahi herkesin feryadına yetiş
Bütün çaresizlerin imdadına yetiş
Asi kulunun Sen her hacetini ver
Bu devası
z derdliye Sen deva verİlahi Sen affeyle takatım yok
Senin önünde layık ibadetim yok
İlahi pak Zat'ının hürmetinden
Uzaklaştır bizi şeytanın sıkıntısından
İlahi herkesi kulluğa has eyle
Beni benden alıp bir kez özgür eyle
Bana tevfik suyundan Sen içir
Kerem ile günahımı affeyle
Ki bilmeden sayısız günah işledim
Gönülleri yıkıp mahzun eyledim
Ki her asi rahmete layıktır
Gel ey Ahmed duaya ol muvafık
HİKMET-33
Aşk yolunda yok olayım Hakk Bir ve Var
Her ne eylesen
, âşık eyle ey Allah'ım.Elimi açıp dua kılayım, Azim Cebbar
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.
Gül aşkının yurdunda bülbül oldum;
Çeşit çeşit diller ile feryad eyledim
Bütün işlerden âşıklığı zor bildim;
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.
Aşkı değse, yakıcısı can ve bedeni
Aşkı değse, viran eyler ben-benliği
Aşk olmasa, bulup olmaz Mevlâ'm seni;
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.
Aşk defteri sığmaz dostlar dergâhına;
Cümle âşık yığılıp varır bargahına
Yedi cehennem dayanamaz bir âhına;
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.
Hâs aşkını göster bana, şükreder olayım
"Erre" koysa, Zekeriyya gibi zikreder olayım
Eyyub gibi belâsına sabreder olayım
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım
.Cilve eyle, çılgın eyle, tutkun eyle
Mecnun eyle, el aleme rezil eyle
Mum gösterip pervane gibi bir yanık eyle
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.
Aşk derdini talep eyledim, dermanı yok;
Aşk yolunda can verenin korkusu yok;
Bu y
ollarda can vermese, imkânı yok;H
er ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.Nereden bulayım, aşkın düştü, kararım yok;
Aşk yakarışını gece gündüz bırakacağım yok;
Dergâhından başka yere varacağım yok;
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.
Aşk pazarı ulu pazar, sevda haram;
Aşıklara senden başka kavga haram;
Aşk yoluna girenlere dünya haram;
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.
Aşıklığı dâva kılıp yürüyemedim;
Nefsden geçip ben emrini kılamadım;
Cahillikte Hakk emrini bilemedim;
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.
Kul Hoca Ahmed aşktan ağır belâ olmaz;
Merhem sürme, aşk derdine deva olmaz;
Göz yaşından başka bir şey tanık olmaz;
Her ne eylesen, âşık eyle ey Allah'ım.
HİKMET-34
Ey sultanım iki cihan hakanı
Sensin kulunun arkası, sığınağı
Dileyip daima senin o temiz zatını
Şeytanlar şerrinden ver kurtuluşu
Bu şeytanın şerrinden kime kaçarım
Senin önündedir kemahın sarrı
Allah'ım sana ben yandım şimdi
Özünsün herkese rı
zk veren Allah"Kiramen katibin" adlı melek
Çöl kumlarından çok günahı
Muhammed ki aleme yol göstericidir
O günde olacaktır yardımcı
Okuyup kitabımı görsem hiç amel yok
Başımı önüme eğip olacağım pişman
Ki ben derim "bu işi yaptığı
m yok"Bütün organlarım olacaktır şahid
Ölümün elinden hiç kimse kurtulmaz
Kalender ol başına giy külahı
Cehennem üstüne kurulu sıratı
Görüp kullar eyler figan-ahı
Hoca Ahmed Yesevi sen ağla daima
Sahiblik etmez sana yarınki ahı
Hİ
KMET-35Aşkın eyledi şeyda beni cümle, alem bildi beni,
Kaygım sensin gece gündüz, bana sen gereksin.
Taâla'llah zihi ma’
ni, sen yarattın cisim ve canı,Kulluk eyleyim gece gündüz, bana sen gereksin.
Gözüm açtım seni gördüm, bütün gönülü
sana verdim,Akrabalarımı terk eyledim, bana sen gereksin.
Söylesem ben dilimdesin, gözlesem ben gözümdesin,
Gönlümde hem canımdasın, bana sen gereksin.
Feda olsun sana canım, döker olsan benim kanım,
Ben kulunum sen sultanım, bana sen ge
reksin.Alimlere kitap gerek, sufilere mescid gerek,
Mecnun'lara Leyla gerek, bana sen gereksin.
Gafıllere dünya gerek, akıllılara ahiret gerek,
Vaizlere minber gerek, bana sen gereksin.
Alem bütün cennet olsa, bütün huriler karşılamağa g
else,Allah bana nasip eylese, bana sen gereksin.
Cennete gireyim cevlan eyleyim, ne hurilere nazar eyleyim
Onu bunu ben ne eyleyim, bana sen gereksin.
Hoca Ahmed benim adım, gece gündüz yanar odum
İki cihanda umudum, bana sen gereksin.
HİKMET-36
Muhammed'in bilin zatı Arabtır
Tarikatın yolu bütün edeptir.
Hakikat bilmeyen insan değildir
Biliniz hiçbir şeye benzemezdir.
Bilin bi-çün olur hem bi-çigüne;
Va bi-şübhe olur hem bi-nemune
Kahırlansa, eyler yer ile yeksan
;Olmakta zelzele yer ile gökler.
Rahmet eylese, biliniz, rahmeti var;
Verir olsa, tükenmez nimeti var.
Muhammed'i tarif eylesem kemine,
Anasının adı bil Amine:
Babasının adı Abdullah'tır
Anadan doğmadan ölmüştür.
Muhammed'i ded
esi korumuşturÇıplak açları yoklayandır.
Dedesi biliniz Abdulmuttalib;
Gönülde saklayınız iyi bilip.
Dedesinin babası idi Hâşim;
İşitince akmakta gözde yaşım.
Biliniz dördüncüsüdür Abdulmenaf;
Onları bilse her kim, gönlüdür sâf.
Rasûl'un bilse her kim dört ceddini,
Kıyamette gezer sekiz cennetini
Babası yedi yaşında ölmüştür;
Rasül'u amcasına vermiştir.
Ebu Tâlib Ali'nin babasıdır;
Bütün Arabların büyüğüdür.
Ebu Tali
b olmakta iş başında,Muhammed oturur daima karşısında
Muhammed'in yaşı on yedi oldu;
Ki o vakit Hatice O'nu gördü.
Muhammed'i bilin ki şahin misali
Hatice O'nu görüp olmakta ağlamaklı
Hadice gönlünde O'nu sevmektedir
Muhammed aşkında içi yanmaktadır.
Gece gündüz diler O'nu Allah'tan;
Biliniz sonunda buldu muradın.
Görünüz Allah'ın işini
Muhammed bakmakta iken devesini,
Hadice'ye Rasul çâker olmuştur,
Bu sebeple bil sen O'nu almıştır.
Hadice'nin Allah bahtını açmıştır;
Rasul'un baçına inciler saçmıştır.
Rasul'un yaşları kırka varmıştır,
Ki ondan sonra Allah'dan vahy yetmiştir.
Ki ondan sonra Muhammed oldu sultan
Rasul'un gönlünde yâr oldu Allah.
Muhammed işini Allah yazdırdı;
İnsanların hepsi iman getirdi.
Rasul'un başında oldu imâme;
Kemal buldu otuz üç bin sahabe.
Rasul'a hepsi hizmet eylemektedir
Edep ile yürüyüp izzet eylemektedir
Rasul önüne bir yetim
gelmiştirGarip ve müptelâyım deyip söylemiştir.
Rahim eyledi Rasul onun haline;
Dileğini onun verdi eline.
Rasul dedi ona: "Ben de yetimim;
Yetimlikte, gariplikte yetişmişim."
Muhammed dediler: "Her kim yetimdir,
Biliniz, o benim has ümmetimdir."
Yetimi görseniz, incitmeyiniz;
Garibi görseniz, dağ etmeyiniz.
Yetimler bu cihanda ezilmiştir
Gariplerin işi zordur..
Gariplerin işi daima riyazettir
Diri değil, garip ölü gibidir.
Allah'a garipler bellidir
Garibi sabah akşam sormuştur.
Tarif eylesem, Ali Allah'ın arslanıdır
Ki kılıç ile kâfiri kırmaktadır.
Kâfirleri eyler imana dâvet;
Vermektedir her zaman İslâm'â kuvvet.
Ki mümin olanını alıp gelmektedir;
Kabul kılmayanını kırıp gelmektedir.
Ki kılıç ele alıp binse Düldül'e
Düşmektedir kâfirler kavmine velvele
Elindeki silahı Zülfikar'ı,
Savaşanda uzar kırk arşın.
Ali'nin var idi on sekiz oğlu;
Onun her hangisidir büyük tuğlu,
Ali İslam için kanlar yutmaktadır;
İslam'ın tuğunu sıkı tutmaktadır.
Hoca Ahmed bil garibliğe düşmüştür
Rasul evladına sözler katmıştır
HİKMET-37
"El-kezzabu lâ ûmmeti" dedi, bilin Muhammed;
Yalancılar kavmini ümmet demez Muhammed.
Doğru giden kulunu, Hakk'ın arayıp yolunu,
Doğru yürüyen kulunu ümmet diyecek Muhammed
Her kim "Ümmetim" dese, Rasûl işini bırakmasa
Şefaat günü olsa, mahrum bırakmaz Muhammed.
Tanrı Teala sözünü, Rasulullah sünnetini
İnanmayan ümmetini ümmet demez Muham
med.Ümmetim diye yürürsün, buyruğunu yapmazsın,
Nasıl ümit tutarsın, orada sormaz Muhammed
Müşküldür âsi kul, ümmet demese orada,
Rezil olur mahşerde, ümmet demez Muhammed.
Ümmetim der Muhammed, gerçek söylese Kul Ahmed,
Sabaha olsa kıyamet mahrum bırakmaz Muhammed
HİKMET-38
Allah nuru, Allah dostu o Mustafa
Kimler için geldi Rasul bildiniz mi?
Allah selamı, Allah zikri Hakk Mustafa
Kimler için geldi Rasul bildiniz mi?
Kimler için yaşlı eyledi gözlerini
Ümmet için yanı
k eyledi özleriniÜmmet olsan anla bu sözlerini
Kimler için geldi Rasul bildiniz mi?
Ağlaya ağlaya yüz gözleri şişti görün
Kıyamda durup ayakları şişti görün
Ümmet için kaygı sıkıntı çekti görün
Kimler için geldi Rasul bildiniz mi?
Ey dostlar bunu bilir ümmet hani
Eğer bilsen ondan fazla nimet hani
Kıyamet günü ondan geçen şefkat hani
Kimler için geldi Rasul bildiniz mi?
Ümmet olup Rasul değerini bildiniz mi?
Ten-can ile sünnetlerini yaptınız mı?
Rasul için ağlayı
p inleyerek geçtiniz mi?Kimler için geldi Rasul bildiniz mi?
Heyhat heyhat saadetdir o Mustafa
Heyhat heyhat ganimettir o Mustafa
Heyhat heyhat inayettir o Mustafa
Kimler için geldi Rasul bildiniz mi?
Kul Hoca Ahmed söyler sözünle dilim kefa
Ümmetlerim eyle vefa kılma cefa
Ümmetine böyle dedi Hakk Mustafa
Kimler için geldi Rasul bildiniz mi?
HİKMET-39
Bizden sonsuz selam ya Mustafa Muhammed
Tahiyyat-ı bîşumar ya Mustafa Muhammed
Ya Rasuller Efendisi, ya Nebilerin sonuncusu
Ya sapıtmışların doğrultucusu ya Mustafa Muhammed
Ya "Eyyühel müddessir" Hakk dedi "Kum faenzir"
"Ve Rabbike fekebbir" ya Mustafa Muhammed
Yüce hazrettesin keremli gurbettesin
Peygamberlerin öncüsü ya Mustafa Muhammed
Sen'sin
Halık'ın sevgilisi, Hakk dergahına layıkYaratılmışların özü ya Mustafa Muhammed
İnsan varlığının aslı, rasul ve nebilerin sonuncusu
Gizli niyaza mahrem ya Mustafa Muhammed
Kabe-ka
vseynin tubası, kevneyn bağının ayıHerkese kurret ayneyn ya Mustafa Muhammed
Arş ve kursiden aşan Hazret'ine ulaşan
Doksan bin niyaz söyleyen ya Mustafa Muhammed
Yer gök yürür mamurundur, sahabeler manzurun
Bütün ümmet mağfurun ya Mustafa Muhammed
Her kime olsa meylin kaldırır Hakk azabını
Alem senin tufeylin ya Mustafa Muhammed
Her kim sana sığınır cehennemden o kurtulur
Cennet'e doğru yollanır ya Mustafa Muhammed
Canımı feda eylesem hoşnudluğunu alsam
Üzüntü yoktur ölsem ya Mustafa Muhammed
Gerçi çoktur günahım affedesin Allah'ım
Sensin benim sığınağım ya Mustafa Muhammed
Ya Rab nasıl eyleyim şefaatini alayım
Ümmetinden olayım ya Mustafa Muhammed
Ümmetinden olanlar şefaatini alanlar
Cennet ehli olanlar ya Mustafa Muhammed
Ahmed'in muradı sensin zikri ve yadı sensin
İşlerin anahtan sensin ya Mustafa Muhammed
HİKMET-40
On sekiz bin âleme server olan Muhammed ;
Otuz üç bin ashâba rehber olan Muhammed.
Çıplaklık ve açlığa kanaatlı Muhammed
;Asi, câfi ümmete şefaatlı
Muhammed.Geceleri yatıp uyumaz, tilâvetli Muhammed
;Garip ile yetime mürüvvetli Muhammed.
Yoldan azan günahkara hidayetli Muhammed ;
Muhtaç düşse herkese, kifayetli Muhammed.
Ebu Cehl ve Ebu Leheb'e siyasetli Muhammed ;
Melâmetin sabunu, selâmetli Muhammed.
Namaz, oruç kılıcı, ibadetli Muhammed
;Dinmeyip tesbih söyleyici, riyazetli Muhammed
Lanetli, lanetlenmiş şeytana siyasetli Muhammed;
Şeriatın yoluna inayetli Muhammed.
Tarikate yol gösterici, iradetli Muhammed;
Hakikate mukteda, icazetli Muhammed.
Duaları müstecap, icabetli Muhammed;
Kötülüğe iyilik, kerametli Muhammed.
Tevfik veren zâlime, celaletli Muhammed;
Secde kılan eğilip, itaatlı Muhammed.
Beş vakit namaz olduğunda imametli Muhammed;
Mirâc aşıp vardığında şehadetli Muhammed.
Arş ve Kürsü pazarı, inayetli Muhammed;
Sekiz cennet sahibi velayetli Muhammed.
Miskin Ahmed kuluna kitabetli Muhammed;Yetim, fakir, garibe sehavetli Muhammed.