ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ & ΥΓΕΙΑ 

Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία αποτελείται από αόρατα κύματα ενέργειας σε ένα πολύ μεγάλο φάσμα. Μπορεί να είναι φυσικής ή τεχνητής προέλευσης. Ένα πολύ μικρό μέρος της ακτινοβολίας αυτής εντοπίζεται από το ανθρώπινο μάτι και αυτό αποτελεί το ορατό φως. Η απορρόφηση της μίας ή της άλλης συχνότητας από τα αντικείμενα δημιουργεί την αίσθηση του χρώματος. Όσο πιο μεγάλη είναι η διαφορά τάσης στο ηλεκτρικό πεδίο, τόσο πιο ισχυρό αυτό είναι. Τα μαγνητικά πεδία δημιουργούνται όταν υπάρχει ροή ηλεκτρικού ρεύματος. Όσο πιο υψηλή είναι η ένταση του ρεύματος τόσο πιο δυνατό θα είναι το μαγνητικό πεδίο. Τα μαγνητικά πεδία διαπερνούν τα περισσότερα φυσικά εμπόδια. Ακόμα και το ρεύμα που διαρρέει ένα σύρμα προκαλεί μαγνητικό πεδίο και αυτό το φαινόμενο αξιοποιούμε για την κατασκευή ενός πλήθους συσκευών που χρησιμοποιούν μοτέρ. Η πυξίδα στρέφεται προς στο βορρά επηρεασμένη από το μαγνητικό πεδίο της γης. Οι κεραυνοί είναι εκκενώσεις πολλών εκατομμυρίων βολτ και το ρεύμα τους προκαλεί επίσης μαγνητικά πεδία. Ακόμα και στο ανθρώπινο σώμα υπάρχουν ενδογενώς ηλεκτρομαγνητικά πεδία, με τα οποία επιτυγχάνονται ορισμένες νευροβιολογικές λειτουργίες. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπολογισθεί με ακρίβεια η συνολική ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που δεχόμαστε καθημερινά από διάφορες φυσικές και μη φυσικές πηγές. Όταν τα Η/Μ κύματα συναντούν ένα εμπόδιο τότε ένα μέρος τους μπορεί να ανακλαστεί, να διαθλαστεί, να διαδοθεί μέσω του αντικειμένου ή να απορροφηθεί. Εξαρτάται από τη συχνότητα του Η/M κύματος, τη γωνία πρόσπτωσης, από το πόσο καλός αγωγός του ηλεκτρισμού είναι το αντικείμενο, από το σχήμα του αντικειμένου. Προκαλούν επαγωγή ηλεκτρικών ρευμάτων επάνω στο σώμα που είναι εκτεθειμένο και απορρόφηση ενέργειας. Στο σώμα του ανθρώπου, που έχει μέτρια, αγωγιμότητα, μπορεί να συμβούν όλα τα παραπάνω. Η συχνότητα, η πυκνότητα ισχύος, το είδος κυματομορφής, η διάρκεια έκθεσης, όλα αυτά σε συνδυασμό καθορίζουν πόσο μεγάλη είναι η επίδραση. Για όλους αυτούς τους λόγους η απορρόφηση της Η/Μ ακτινοβολίας δε γίνεται ομοιόμορφα. Η ακτινοβολία διαιρείται σε ιονίζουσα  και σε μη. Η ιονίζουσα ακτινοβολία έχει συχνότητα ψηλότερη από το ορατό φως και μεταφέρει υψηλότερη ενέργεια. Ονομάζεται έτσι διότι προκαλεί απόσπαση ηλεκτρονίων από τα άτομα και αυτό το φαινόμενο λέγεται ιονισμός. Η μη ιονίζουσα ακτινοβολία εκπέμπεται από ένα ευρύ φάσμα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών καθώς και από τους πομπούς ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων. Τα κινητά τηλέφωνα εκπέμπουν στην ζώνη UHF των ραδιοσυχνοτήτων (RF). Η ζώνη αυτή ανήκει στις μη ιονίζουσες γιατί δεν δημιουργούν ιόντα στην ύλη (με την απόσπαση ηλεκτρονίων από τις στοιβάδες τους). Οι ιονίζουσες ακτινοβολίες έχουν μεγάλες συχνότητες της τάξης των 1018 - 1020 Herz όπως οι ακτίνες-Χ, γάμμα και οι υπεριώδεις. Οι ιονίζουσες (όπως είναι η ραδιενέργεια) προκαλούν αποδεδειγμένα βιολογικές επιδράσεις,  γιατί καταστρέφουν τους δεσμούς στις χημικές ενώσεις, δημιουργούν ιόντα και θέρμανση στους ιστούς. Η πρόκληση θερμότητας αξιοποιείται στην περίπτωση των   φούρνων μικροκυμάτων για το μαγείρεμα και το ζέσταμα των τροφίμων. Οι στατικές ηλεκτρομαγνητικές πηγές δεν παράγουν ακτινοβολία. Συνήθης πηγές της μη ιονίζουσας ακτινοβολίας Ακτινοβολία εξαιρετικά  χαμηλής συχνότητας (ELF) Η ακτινοβολία ELF των 50-60 Hz παράγεται από τα ηλεκτροφόρα καλώδια και τον ηλεκτρικό εξοπλισμό. Ακτινοβολία ραδιοσυχνοτήτων (RF) & Ακτινοβολία μικροκυμάτων (MW) Οι πηγές ακτινοβολίας RF και MW περιλαμβάνουν τις κεραίες των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, τα ραντάρ και τα κινητά τηλέφωνα κυψελοειδούς συστήματος. Υπέρυθρη ακτινοβολία (IR) Το δέρμα και τα μάτια απορροφούν την υπέρυθρη ακτινοβολία ως θερμότητα. Οι λαμπτήρες θερμότητας είναι συνήθως πηγές ακτινοβολίας IR. Ορατή ακτινοβολία (φως) Η υπερβολική έκθεση στην ορατή ακτινοβολία μπορεί να βλάψει τα μάτια και το δέρμα. Υπεριώδης ακτινοβολία (UV) Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη. Οι πηγές της UV ακτινοβολίας περιλαμβάνουν τον ήλιο, τα μαύρα φώτα, η οξυγονοκόλληση, και τα UV λέιζερ. Είναι γνωστό ότι η υπερβολική έκθεση στο ηλιακό φως και κατά συνέπεια στις υπεριώδεις ακτίνες μπορεί να προκαλέσει ένα είδος καρκίνου του δέρματος Λέιζερ Είναι τεχνητής προέλευσης και από αυτή κινδυνεύουν τα μάτια και το δέρμα.   Τα ασφαλή όρια που έχουν καθοριστεί από όλες τις οργανώσεις, εξαρτώνται από τη συχνότητα. Υπάρχει διαφωνία ποια είναι ακριβώς τα ασφαλή επίπεδα ακτινοβολίας RF, ιδιαίτερα όσον αφορά τα χαμηλά επίπεδα έκθεσης. Παρά το μεγάλο όγκο της δημοσιευμένης βιβλιογραφίας σχετικά με τα βιολογικά αποτελέσματα της Η/Μ ακτινοβολίας, υπάρχει ακόμα μεγάλη άγνοια και αβεβαιότητα και χρειάζονται να γίνουν έρευνες. Αν θέλουμε να ελαττώσουμε στο ελάχιστο τον κίνδυνο από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία να προσέξουμε ιδιαίτερα: -Η επίδραση των πεδίων, μειώνεται σημαντικά με την αύξηση της απόστασης από την πηγή τους. Μην βρισκόμαστε πολύ  κοντά σε ηλεκτρικές συσκευές ισχύος. -Μειώνεται σημαντικά με την ελάττωση του χρόνου έκθεσης. Μην βρισκόμαστε κοντά σε ηλεκτρικές συσκευές ισχύος για μεγάλα χρονικά διαστήματα. -Πιο συγκεκριμένα. Μην καθόμαστε κοντά στο πίσω μέρος οθονών υπολογιστών ή στο πίσω μέρος της οθόνης της τηλεόρασης -Να αποφεύγουμε να  βάζουμε το κρεβάτι κοντά στην τηλεόραση ή σε άλλες ηλεκτρικές συσκευές. -Να αποφεύγουμε τη χρήση του στεγνωτήρα και της ηλεκτρικής κουβέρτας -Ιδιαίτερα τα παιδιά να μη χρησιμοποιούν καθόλου κινητά τηλέφωνα ή μόνο όταν είναι ανάγκη. Η χρήση των ακουστικών (hands free) μειώνει κατά πολύ τον κίνδυνο.