Bài “Chuyện Một Đệ Tử Rochefort” của Mậu Phi được trích đăng từ Tập San KQVN Bắc California, số Xuân Nhâm Ngọ phát hành vào tháng 1-2002.  Bạn nào muốn ủng hộ Đặc San này hay mua dài hạn, hãy liên lạc về địa chỉ sau đây:<122 Parrot Street, San Leandro, CA 94577>, điện thoại (510)352-0582/ FAX (510)352-3727.  Email: DZUNGVU@juno.com.  Bài này cũng được chính tác gid đồng ý cho đăng lại trong tháng 3-2002.  Tarin65.

CHUYỆN MỘT ĐỆ TỬ ROCHEFORT

Mậu Phi

Chàng tuổi trẻ đang vùi mài Kinh sử chờ ngày dự thi khóa Tú Tài sắp mở nay mai.  Bỗng đâu như sét đánh ngang tai, chàng nhận được giấy gọi trình diện theo khóa 4 Trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức.  Trường này chuyên dạy lội bộ đường trường xa, xử dụng súng ngắn, súng dài, trườn, bò, lăng ba vi bộ dưới rào kẽm gai, tấn công trước mặt, tập hậu sau lưng, núp gò mối phục kích,vv...Mấy mục này đối với chàng không có gì hấp dẫn.  Nhưng lệnh trên đã gọi chàng phải tuân theo.  Chàng chỉ nấn ná chờ cho gần hết hạng trình diện mới đi nạp mình.  Trong khi chờ đợi, chàng vẫn tiếp tục vùi mài Kinh sử “để xem con tạo xoây vần đến đâu”.

Một hôm có viên Thiếu Úy Nguyễn Trung Sơn của đạo binh con ó đến nơi chàng học khuyến dụ chàng và các bạn gia nhập đạo binh này bằng cách nạp đơn xin thi vào các trường Phi công Marrakech, trường vô tuyến phi hành Fez bên Maroc.  Thiếu Úy Sơn còn nói là sau khi thành tài trở về nước, anh em sẽ là rường cột của đạo binh con ó trong tương lai.

Chàng nghe nói là rường cột tương lai đâm ra thấy mình quan trọng nên đã xiêu lòng.  Tuy nhiên, vốn tính cẩn thận, chàng hỏi viên Thiếu Úy là đi học xong trở về nước, chàng sẽ mang lon gì?  Thiếu Úy Sơn giải thích là ai về nước mà ôm theo bằng BE (Brevet Elémentaire) tức Bằng Sơ Đẳng thì sẽ mang lon Trung Sĩ, còn ai thi đậu Bằng BS (Brevet Supérieur)tức Bằng Cao Đẳng thì “có thể” là Chuẩn Úy.  Nhiều anh em về sau bị kẹt vì cái chữ “có thể” này.  Viên Thiếu Úy không có nói gạt anh em , ông chỉ nhận lớp, không có nói rõ là sau khi có Bằng Cao Đẳng, anh em phải được chọn theo họcTrường Sĩ Quan Trừ Bị Versailles thêm ba tháng nữa mới trở thành Chuẩn Úy.

Chàng nghe ba chùm ba chán, cứ đinh ninh ra trường với Bằng BS là Chuẩn Úy.  Chàng bèn gỏ bàn toán lốc cốc trong đầu nghiệm rằng đi Thủ Đức tám tháng ra trường Thiếu Úy, đi Pháp 16 tháng ra trường Chuẩn Úy thì có khác nhau bao nhiêu đâu.  Vẫn là một bệt vàng trên cầu vai như nhau, chỉ khác có một chút xíu là lon Chuẩn Úy có hai sợi chỉ đỏ nhỏ rứt ở hai đầu, nếu không nhìn kỹ đố ai phân biệt được. 

Vấn đề kế tiếp là chọn chuyên môn.  Sau khi hỏi thêm chi tiết, chàng lượng sức mình không thể nào qua nổi mục khám sức khỏe phi hành, vì mắt không tinh, tai không thính, kích thước và sức nặng có phần khiêm nhường.  Nếu học vô tuyến, khi về nước chàng sẽ hết khiêng máy vô tuyến này gắn lên phi cơ, lại phải tháo máy vô tuyến nọ vác trở vào xưởng, có vẻ nặng phần khiêng vác quá nên chàng chê.  Nếu học truyền tin, khi về nước chàng sẽ phải leo gốc cây, gốc cột tối ngày để gắn dây điện thoại.  Chàng thấy nghề này có phần nguy hiểm vì sanh nghề tử nghiệp.  Ngày nào cũng leo trèo trên cao, biết đâu gặp ngày xui, tháng kỵ, lỡ sút tay rớt xuống học gạch, nếu không theo ông theo bà thì cũng trở thành Tôn Tẩn hay Lý Thiết Hoài.  Do đó chàng chê luôn nghề truyền tin.  Con đường duy nhất còn lại là Trường Cơ Khí Rochefort.

Chàng có nghe mấy ông già xưa nói là:”ruộng bề bề không bằng một nghề trong tay”.  Chàng đi học cơ khí máy bay, sau này giải ngũ, chàng có thể xin vào làm cho Hàng Không Việt Nam chắc cũng kiếm ăn được.  Thế là “chàng tuổi trẻ” tuy không phải “vốn dòng hào kiệt” nhưng cũng quyết lòng “xếp bút nghiêng theo việc bù lon”. (Xin quí vị nhà in làm ơn bỏ dấu cho đúng dùm em, em cám ơn).

Sau đó chàng đi thi vào Không Quân.  Thí sinh cả ngàn, nhưng mỗi trường chỉ nhận có vài chục mạng.  Chỉ có một đề thi duy nhất chung cho tất cả các trường.  Ai thích trường nào cứ viết tên trường đó bên cạnh  tên mình ở phía trên bài thi.  Chàng thi đậu hạng khá cao vào Trường Rochefort và được gọi trình diện Đơn Vị Quản Trị Số 1 (UAR #1) để lấy giấy giới thiệu đi khám sức khỏe tại Quân Y Viện của Pháp ở ngang Lăng Đức Tả Quân Lê Văn Duyệt.  Sau khi có giấy chứng nhận đầy đủ sức khỏe, chàng trở lại Đơn Vị Quản Trị số 1 để ký khế ước phục vụ Không Quân 5 năm.  Kế đến, chàng được cấp phát quân trang quân dụng và chính thức trở thành chiến sĩ Không Quân đi mây về gió, mặc dù trên phương diện kỹ thuật, chàng là loại chim không biết bay.  Như vậy có sao đâu, bởi vì không phải anh Hải Quân nào cũng biết lội.

Trước khi ra về, chàng và các bạn được dặn dò cứ mỗi sáng thứ hai trở lại trình diện một lần để biết ngày chính thức xuống tàu đi Tây.  Sau ba tuần cà nhỏng, rong chơi phố phường lại được lãnh lương, chàng và các bạn được xe mười bánh đưa ra Bến Nhà Rồng vào một ngày đầu thu để xuất dương du học một cách chính đại quang minh chứ không phải lén lén lút lút đi làm bồi tàu như ai kia.

Người yêu bé nhỏ tóc xỏa bờ vai của chàng hôm đó nghỉ học để ra bến tàu tiển đưa chàng.  Nàng đứng ké né ở một góc riêng, sợ gia đình chàng biết được thì còn gì tăm tiếng nết na thùy mị của nàng.  Sau mấy hồi còi nghe não lòng, con tàu từ từ tách bến, chàng đứng trên bong tàu nhìn xuống, vẫy tay chào người yêu cùng gia đình chàng lần cuối và cảm hấy “biệt ly sao mà buồn vậy” đúng như trong sách Quốc  Văn Giáo Khoa Thư.

Sau ba tuần lênh đênh trên biển cả, vượt qua biển Nam Hải, Ấn Độ Dương, Kinh Đào Suez, và Địa Trung Hải, tàu cặp bến Marseille.  Hôm sau, chàng và các bạn đi xe lửa về Rochefort-Sur-Mer, một thành phố nhỏ nằm cạnh con sông Charente hiền hòa, nơi làm thay đổi cuộc đời của chàng từ đây về sau.

Trường Cơ Khí Rochefort dạy nhiều ngành chuyên môn như Động Cơ, Khung Phòng, Phi Trang, Điện Lực, Vũ Khí, Cơ Xưởng Tổng Quát...vv...Chàng chọn môn động cơ, một phần vì sở thích, một phần vì môn này được dạy lâu nhất trong các môn.

Trong thời gian học ở Rochefort, chàng và nàng thư từ qua lại đều đặn, thề non hẹn biển, cùng nhau đấp xây lâu đài tình ái tương lai.  Có thư, nàng ép một cành hoa, có thư nàng ép một chiếc lá, có thư nàng kèm một tấm ảnh, thư nào cũng phản phất một mùi thơm êm dịu.

Về phần chàng, sau mỗi lần đi chơi Paris, Cannes, Nice, Monaco hay Lourdes, vv...chàng đều gửi thư cho nàng, tả tình tả cảnh, kèm theo hình ảnh với chú thích ước gì có nàng bên cạnh thì hạnh phúc vô cùng.  Có điều là sau lần chàng đi viếng đảo khỏa thân Ile-du-Levant trở về , chàng im hơi lặng tiếng, không thư từ hình ảnh chi hết bởi vì cảm giác của chàng lúc ở đảo này khó nói quá.  Sau đó, trong một bức thư gửi cho nàng, chàng viết hai câu thơ mà chàng cho là rất ý nghĩa, rất tình tứ lãng mạng:

“Ước gì anh được làm chim

Sống trong lồng sắt trái tim của nàng”

Và để làm cho nàng vui, chàng còn thổ lộ tâm tình:

“Anh thương em như gío thương cây,

Như mây thương núi, như Tây thương Đầm”

Nàng vui đâu không thấy, chỉ thấy thư của nàng không còn đều đặn như trước, thưa dần và cuối cùng ngưng hẳn.  Lúc bấy giờ chàng học ở Trường Rochefort  được gần một năm.  Chàng lo lắng hoang mang, ngồi đứng không yên , chỉ học cầm chừng để thi cho đủ điểm.  Chàng đặt ra nhiều giả thuyết để tự trấn an.  Hay là nàng bị cha mẹ cấm đoán thư từ để chú tâm vào việc học hành thi cử?  Hay là nàng bịnh thập tử nhất sinh, viết thư không nổi?  Chàng quyết định viết thư  nhờ cô em gái bên nhà điều tra nguyên nhân rồi báo cáo khẩn cấp cho chàng.  Khi nhận được thư em gái, chàng mới vỡ lẽ ra có đứa thối mồm đã rỉ tai nàng rằng chàng đi học bên Tây nói nghe cũng xôm, nhưng khi về nước chàng chỉ làm tới cái Trung Sĩ thôi.  Tin như sét đánh ngang tai làm cho nàng thối chí, cảm thấy mình thua chị, kém em, và tương lai không được sáng sủa cho lắm.

Thế là nàng cương quyết xù bài làm lại.  Với sự đồng ý của song thân, nàng làm lễ đính hôn cùng một anh Thiếu Úy Thủ Đức mới ra trường.  Anh Thiếu Úy này cũng không phải ai xa lạ, mà lại là bạn học của chàng, vì chen chân không lọt vào Không Quân, nên quay về học Thủ Đức, ra trường với cặp lon Thiếu Úy và lọt vào mắt xanh người đẹp.

Được tin người đẹp đã ôm cầm hay ôm món gì đó sang thuyền khác, chàng vô cùng tức giận.  Chàng giận mình tại sao không đi Thủ Đức để cho đứa khác nó phỗng tay trên.  Chàng giận nàng nỡ lòng  nào ham lon ham gáo phụ tình người  phương xa, rồi giống như ông thi sĩ nào đó đã viết:

“Người đi một nửa hồn tôi chết,

 Một nửa hồn kia đứng chửi thề”.

Mặc dù trong bụng buồn thối ruột, mặc dù giấc mộng làm con chim tung tăng trong lòng nàng tan tành theo mây khói, chàng cũng làm tỉnh gửi cho nàng mấy câu thơ móc họng:

“Nghe nói rằng em sắp lấy chồng,

  Anh đây mừng húm chạy long nhong,

  Chồng em ngu quá chui vào rọ,

  Thế mạng dùm anh, đỡ mất công”.

Chàng cũng tự an ủi bằng mấy câu hát trong bài “Lỡ chuyến đò” của nhạc sĩ Anh Việt:

“Đò một chiều đưa lỡ khách đi,

Thương thì thương, hổng thương thì thôi”.

---###---

Đầu năm 1955, chàng trở về nước đúng lúc Bình Xuyên làm loạn.  Dĩ nhiên là chàng được phong làm Trung Sĩ và được gửi đến một phi đoàn của Không Quân Pháp  tại TSN để thực tập.  Ngày 1 tháng 7 năm 1955, phi đoàn này được chuyển giao cho KQVN và chàng trở thành trưởng xưởng với hơn hai chục nhân viên dưới quyền.  Một thời gian ngắn sau đó, chàng được thăng cấp Trung Sĩ Nhất để cho dễ ăn dễ nói với mấy anh Trung Sĩ trong xưởng.  Con đường binh nghiệp của chàng bắt đầu phát lên từ đấy.

Lúc bấy giờ, bọn giặc cờ đỏ đã được Hội Nghị Genève chia cho một nửa đất nước miền Bắc.  Một phần lớn cán binh miền Nam đã được tống ra miền Bắc để cho đám miền Bắc sai vặt.  Một số cán bộ để lại nằm vùng còn lo trốn chui trốn nhủi, núp kín lặn sâu.  Mấy tên cộng sản cầm đầu còn phải nghỉ ngơi dưỡng thận để lấy sức làm ăn lớn về sau.  Do đó miền Nam được hưởng không khí tương đối thanh bình.  Đời sống dễ dàng, công chức quân nhân  lãnh lương xài thoải mái.  Các bạn thân của chàng thường rủ chàng đi vũ trường hay phòng trà giải khuây.  Nhưng chàng thuộc loại cẳng cây, nhảy nhót không giống ai, quanh đi quẩn lại chỉ biết có hai điệu “slow ôm chặt” và “tango tắt đèn”.  Thành ra chàng chê vũ trường.  Chàng cũng không thích đi phòng trà vì ở đây thỉnh thoảng xảy ra những vụ giành đào rồi bắn lộn nhau lòi phèo hay ngũm cù đeo như ở phòng trà Kim Điệp dạo nào.  Chàng sợ bị rủi ro kẹt giữa hai lằn đạn trong lúc tóc mình còn xanh.

Tóm lại, chàng chỉ còn giải pháp đi học đêm để giết thì giờ. Chàng học đêm trong hai năm liền và lượm được hai mãnh bằng Tú Tài một cách khỏe ru.  Sau đó, chàng ghi danh vào Đại Học Luật Khoa, định bụng khi nào giải ngũ sẽ đấu võ mồm kiếm cơm, coi bộ ngon ăn hơn làm cho các hãng hàng không, lại đỡ phải lắm lem dầu mỡ.

Trong quân đội, người ta thường gọi  mấy ông Thượng Sĩ là Thượng Sĩ Già vì mấy ông đi lính lâu năm mới leo tới cấp bậc này.  Đầu năm 1958, ba năm sau khi ở Trường Rochefort về, chàng được thăng cấp Thượng Sĩ, một cấp khá hiếm hoi trong hàng Hạ Sĩ Quan Không Quân đương thời.

Lúc đó chàng hai mươi bốn tuổi, chưa nghĩ tới chuyện vợ con vì còn ớn cái vụ bị đào cho “de” vừa rồi.  Nhưng mẹ chàng lại muốn có cháu nối dòng, nên một hôm ra lệnh cho chàng đi theo bà để xem mắt một cô con nhà khá giả do một bà mai thổ tả nào đó làm mối.  Chàng miễn cưỡng vâng lời mẹ, nhưng định bụng sẽ làm một hai cử chỉ vụng về nào đó để cho cô nàng hay gia đình cô nàng chê là chàng sẽ thoát nạn.  Sau khi bà mai giới  thiệu đôi bên, sau những lời hỏi xã giao thông thường và chủ khách đã an toạ, bà nhạc mẫu tương lai bắt đầu phỏng vấn, hay nói đúng hơn là thẩm vấn chàng:

-Cháu năm nay bao nhiêu  tuổi?

-Dạ thưa bác, cháu tuổi Giáp Tuất, năm nay hai mươi bốn tuổi.

-Cháu có bằng cấp gì?

-Dạ thưa, cháu có bằng Tú Tài toàn phần.

-Trước đây cháu học ở đâu?

-Dạ thưa, cháu học trường Trung Học Trương Vĩnh Ký và Trường Rochefort bên Pháp.

-Cái trường bên Pháp chuyên dạy ngành gì?

-Dạ thưa, trường Rochefort đào tạo chuyên viên kỹ thuật hàng không.

-Cháu có đi lính không?

-Dạ thưa, cháu đi lính Không Quân.

-Cháu mang lon gì?

-Dạ thưa, cháu mang lon Thượng Sĩ.

Bà mẹ vợ tương lai bèn phun ra một câu tóe lửa làm cho chàng choáng váng mặt mày:

-Có Thượng Sĩ thôi à!

Sau câu nói phũ phàng đó, chàng đứng bật dậy như một cái lò xo, xô ghế cái rột, đằng sau quay và đi thẳng một mạch ra cửa chính, cứ như là đi diễn hành, trước sự kinh ngạc của mẹ chàng, sự bối rối của bà mai và sự ngơ ngác của  bà mẹ vợ hụt.  Bà này cũng đâu có để cho chàng ra đi dễ dàng.  Bà nói lớn theo, cố ý để chàng nghe:

-“Sức học của cậu ấy tạm được, nhưng chắc còn lâu lắm mới làm sĩ quan”.

Chàng tức ứa gan, muốn quay lại đớp chát vào mặt bà mấy câu cho hã dạ:

“sĩ quan là cái giống gì?không phải sĩ quan thì sao? cũng mặt mũi tay chân, đồ đạc phụ tùng như nhau cả.  Đến khi lâm trận, chưa chắc ai đã “anh hùng” hơn ai?  Nhưng vì nễ trọng mẹ mình, vì sợ mang tiếng không phải là con nhà gia giáo, chàng im lặng bỏ đi, kể như “im lặng là khinh bỉ”.

Trên đường về, mẹ chàng giận không thèm nói với chàng một câu.  Về đến nhà, bà không ăn cơm và bỏ vào phòng nằm thở dài thở vắn.  Chàng mon men đến gần để xin lỗi mẹ, bà quay mặt vào vách, kể như không có chàng đứng bên cạnh.  Nghĩ đến chuyện đi xem mắt vừa qua, chàng tự ví mình như:

“Đã thất thế, bị hủ lô đè nhẹp,

  Cỏ thất thời, bị lục lộ phát quang”.

Chàng biết mình có đủ điều kiện, đủ khả năng trở thành sĩ quan, nhưng vì thời cơ chưa đến, chàng phải ẩn nhẫn chờ thời.  Chàng tin vào thuyết định mệnh trong hai câu Kiều thời nay:

“Bắt ở trần, phải ở trần,

  Cho blouson mới được phần blouson.”

Chàng không phải chờ đợi lâu, vì sau đó Trời ngó lại, hay cụ thể hơn là ông Tư Lệnh Không Quân lúc bấy giờ ngó lại.  Chàng được chọn theo học khóa sĩ quan bảo trì phi cơ tại căn cứ Không Quân Chanute bên Hoa Kỳ.  Tại trường Chanute, ngoài việc bồi bổ kiến thức chuyên môn về bảo trì và tiếp liệu, chàng còn được truyền thụ “Quản Đốc Chân Kinh” (AFM 66-1: Management and Leadership) và luyện tập “Ngũ Dương Chỉ” để sau này về nước chỉ tay cho nhuần nhuyễn.

Sau một năm ở Hoa Kỳ, chàng về nước, trở thành sĩ quan, có vợ có con đàng hoàng, gia đình hạnh phúc.  Theo đà bành trướng của KQVN, chàng lần lượt giữ nhiều chức vụ chỉ huy từ nhỏ đến lớn trong ngành bảo trì phi cơ.  Chức vụ càng tăng, trách nhiệm càng nặng, thì cấp bậc của chàng cũng được tăng theo cho tương xứng.  đầu năm 1975, chàng mang hai bông mai bạc.  Trong lúc đó, chồng của người đẹp năm xưa, vì sợ vợ mình thất nghiệp “lỡ khi mình không về” cố gắng xoay sở để làm việc giấy mút mùa nên vẫn còn ạch đụi với một mai bạc.  Chàng định bụng hôm nào tình cờ gặp lại người đẹp chàng sẽ phang nhẹ một câu: Đời là thế đó! Thấy chưa? Ai biểu ham lon phụ tình, bây giờ “trong trần ai, ai dễ biết ai!”  Chàng chưa có dịp nói câu này thì được tin người đẹp ly thân với chồng vì anh này nhậu nhẹt say sưa, ói mửa lu bù, mắng vợ đánh con, lại còn bày đặt vợ bé vợ mọn, can ngăn không nổi.

Chàng cảm hứng làm bốn câu thơ định nhờ người quen trao lại cho nàng.

“Nghe nói rằng em đã có chồng,

  Chẳng hay chồng cũ có mừng không?

  Bảo rằng em giống như xe cũ,

  Nếu chẳng làm đồng , ắt chẳng xong”.

Nhưng nghĩ lại chàng bỏ ý định này vì thấy làm như vậy có vẻ tàn nhẫn và tiểu nhân quá  Chẳng bao lâu sau, tình hình biến chuyển dồn dập.  Trong một sớm chiều, cuộc diện đổi thay, từ thằng lên ông, từ ông xuống thằng.  Chồng nàng có một mai bạc đi tù  sáu năm ở trại Bùi Gia Mập, miệt Bà Rá , trong miền Nam. Chàng có tới hai mai bạc được cho đi viếng thắng cảnh Hoàng Liên Sơn ở miền Thượng du Bắc Việt xa xăm để lao động khổ sai đủ trọn mười năm.

Mậu Phi

T.B.Nhân vật trên đây hoàn toàn là sản phẩm của tưỡng tượng. Nếu chẳng may có trùng hợp với anh em bạn Rochefort nào thì đó chỉ là sự ngẫu nhiên ngoài ý muốn.  Thành thật xin lỗi Mon Colonel.