Töôûng nhôù King Bee* Nguyeãn Vaên Nghóa

Coá Trung Taù Nguyeãn Vaên Nghóa sinh naêm 1940 trong moät gia ñình giaøu coù, theo ñaïo Coâng giaùo ôû Saøigoøn. Gia nhaäp Khoâng Quaân khoaù 58A Traàn Duy Kyõ taïi Trung Taâm Huaán Luyeän Khoâng Quaân Nha Trang. Sau khi toát nghieäp anh cuøng vôùi ngöôøi baïn ñoàng khoùa, Traàn Vaên Luaân, ñöôïc gôûi sang Stead AFB, Nevada, Hoa Kyø ñeå xuyeân huaán treân tröïc thaêng H19, do haûng Sikorsky cheá taïo. Khi trôû veà anh phuïc vuï ôû Phi Ñoaøn moät tröïc thaêng ñoàn truù trong Taân Sôn Nhaát cho ñeán cuoái naêm 61 khi Phi Ñoaøn 213 taân laäp thì thuyeân chuyeån ñeán caên cöù 4 trôï löïc Khoâng Quaân Ñaø Naüng.

Toâi gaëp anh Nghóa laàn ñaàu vaøo thaùng 8 naêm 1963, khi aáy anh laø Thieáu uùy Só Quan Huaán Luyeän cuûa Phi Ñoaøn 213. Vaøo thôøi Ñeä Nhaát Coäng Hoøa vieäc leân lon laù vaø chöùc vuï khoù khaên traàn ai laém chôù chaúng phaûi chôi ñaâu.

Traùch nhieäm cuûa Phi Ñoaøn vaøo thôøi khoaûng naày coù veû naëng neà vì ngoaøi vieäc haønh quaân ra Phi Ñoaøn coøn gaùnh theâm phaàn kyõ thuaät vaø tieáp lieäu nöõa. Theá nhöng caáp baäc cuûa caùc Só Quan trong ban Tham möu cuûa Phi Ñoaøn chæ töø Thieáu uùy ñeán Ñaïi uùy laø cao laém roài. Chæ Huy Tröôûng Phi Ñoaøn 213 tröôùc ngaøy 1-11-63 laø Ñaïi uùy Nguyeãn Höõu Haäu, Ñaïi uùy Ngoâ Khaéc Thuaät, Só Quan Kyû Thuaät vaø Tieáp Lieäu. Thieáu uùy Nguyeãn Vaên Trang, Tröôûng phoøng Haønh Quaân. Thieáu uùy Hoà Baûo Ñònh, Só Quan An Phi vaø Só Quan Huaán Luyeän laø anh Nghóa nhö ñaõ neâu ôû phaàn treân. Maëc duø coù chöùc vuï trong Phi Ñoaøn nhöng toâi vaãn thöôøng nghe caùc ñaøn anh goïi anh laø Nghóa “con”. Hoûi ra môùi bieát teân tuïc naày do caùc baïn ñoàng khoùa ñaët cho anh (coù leû vì neùt maët treû, ñeïp trai) ñeå phaân bieät vôùi anh Cheá Vaên Nghóa (Nghóa chaøm, Phi Ñoaøn 514 sau naày).

Trong hai naêm ôû Phi Ñoaøn 213 toâi bay huaán luyeän vôùi anh Nghóa nhieàu laàn vaø sau naày ra Hoa tieâu chaùnh roài Tröôûng phi cô bay haønh quaân chung vôùi anh cuõng laém baän. Toâi nhaän thaáy anh bay raát gioûi, tay laùi nheï nhaøng chính xaùc vaø ñaëc bieät laø luùc naøo cuõng bình tænh nhö nhöõng khi bay vaøo maây muø gioâng baûo hay ñaùp vaøo nhöõng baûi ñaùp hieåm nguy ñeå taûn thöông hay “boác” quaân baïn. Theo toâi coù leû anh Nghóa laø moät ngöôøi thaàm laëng nhaát cuûa Phi ñoaøn 213 daïo aáy. Toâi chaúng bao giôø thaáy anh tham döï moät cuoäc tranh luaän hoaëc baøn caõi hay to tieáng vôùi ai caû. Hai ngöôøi trong Phi ñoaøn maø anh coù nhieàu caõm tình nhaát laø anh Nguyeãn Vaên Trang vaø anh Nguyeãn Phi Huøng theá maø laâu laâu toâi môùi thaáy anh troø chuyeän thaân maät vui veû vôùi caùc anh naày. Khoaûng 63-65 vieäc haønh quaân cuûa Phi ñoaøn chaúng coù gì laø nhieàu vaø haøng ngaøy nhöõng ngöôøi khoâng ñi bay coù thoùi quen tuï hoïp ôû phoøng haønh quaân (cuõng laø phoøng hoïp vaø phoøng nghæ cuûa nhaân vieân phi haønh!) chôi côø töôùng, domino, ñoïc saùch baùo hay ngoài taùn chuyeän gaåu cho qua thôøi giôø, nhöõng luùc aáy toâi laïi thaáy anh Nghóa hai tay chaáp sau löng, mieäng phì pheøo ñieáu Lucky Strike, ñi tôùi ñi lui hay ñöùng töïa cöûa soå nhìn moâng lung ra ngoaøi trôøi, neùt maët ñaêm chieâu nhö ñang suy nghæ moät ñieàu gì! Coøn nhôù coù moät daïo toâi vôùi anh vaø anh Haûo “muø” Quaân Baùo ôû trong moät caên phoøng nhoû tröôùc maët caâu laïc boä Traàn Vaên Thoï vaø toâi thöôøng thaáy anh Nghóa ngoài chôi baøi Solitaire haøng giôø maø khoâng bieát chaùn! Hai thuù vui maø anh ñam meâ nhaát laø maït chöôïc vaø nhaûy ñaàm. Daïo chöa bieát chôi maït chöôïc toâi ngaïc nhieân voâ cuøng khi thaáy anh, Traàn Vaên Luaân vaø Vuõ Huøng Löôïng, Vuõ Baéc Haø cuûa Phi ñoaøn 110 ñeâm naøo cuõng ngoài goû loáp coáp ôû caâu laïc boä!

Muøa heø naêm 1965 toâi tình nguyeän gia nhaäp bieät ñoäi H34 bieät phaùi daøi haïn cho Löïc Löôïng Ñaëc Bieät Delta ôû Nha Trang, do Thieáu taù Phaïm Duy Taát chæ huy (Thieáu taù Taát tröôùc ngaøy 30-4-1975 ñöôïc thaêng caáp Chuaån Töôùng vaø chæ huy cuoäc trieät thoaùi cuûa Quaân Ñoaøn II). Töø ñoù toâi ít coù dòp gaëp anh Nghóa cho maõi ñeán naêm 66 khi chuùng toâi cuøng thuyeân chuyeån ñeán Phi ñoaøn 219 taân laäp thuoäc Khoâng ñoaøn 41 Ñaø Naúng vaø anh ñöôïc boå nhieäm vaøo chöùc tröôûng phoøng haønh quaân cuûa Phi ñoaøn naày. Haøng ngaøy ngoaøi vieäc ñieàu ñoäng haønh quaân anh coøn phuï giuùp bay huaán luyeän cho caùc nhaân vieân phi haønh môùi thuyeân chuyeån ñeán Phi ñoaøn. Phi ñoaøn 219 coù leû laø nôi tuï hoïp nhieàu ñaáng anh haøo coù maùu me côø bòch nhaát. Hình nhö ôû phoøng nghæ cuûa Phi ñoaøn luùc naøo cuõng coù xoøng baøi caøo hay xaäp xaùm ñang hoài gay caán vaø thænh thoaûng anh Nghóa cuõng coù maët xaây xoøng, mua vui ñen ñoû vôùi anh em. Veà sau naày Phi ñoaøn nhaän theâm moät trailer coù maùy ñieàu hoøa ñeå laøm phoøng nghæ cho nhaân vieân phi haønh thì hai anh Nghóa vaø Luaân laø nhöõng oâng thaày truyeàn ngheà maït chöôïc cho theá heä ñaøn em vaø caên phoøng naày bieán thaønh phoøng maït chöôïc thöôøng tröïc luùc naøo cuõng ñaày aép khoùi thuoác!

Khoaûng thaùng 6 naêm 69 anh Traàn vaên Luaân ñi hoïc tham möu ôû Hoa Kyø, anh Nghóa ñöôïc ñoân leân giöû chöùc vuï Phi ñoaøn phoù. Ñeán thaùng 9 cuøng naêm anh ñöôïc chæ ñònh laøm Só Quan Lieân Laïc ôû Fort Wolters, Texas. Cuoái naêm 69 Toáng Phöôùc Haûo vaø toâi noái goùt anh sang laøm Só Quan Lieân Laïc ôû Fort Hunter, Savannah, Georgia. Thaùng 4 naêm 1970 ba Só Quan Lieân Laïc taïi Fort Wolters laø caùc anh Hoà Baûo Ñònh, Nguyeãn Vaên ÖÙc vaø Nguyeãn Vaên Nghóa nhaän ñöôïc nghò ñònh thaêng caáp Thieáu taù vaø vì anh Ñònh cuõng vöøa maõn nhieäm kyø neân Trung taù Traàn Minh Thieän, Tröôûng phoøng Só Quan Lieân Laïc taïi Lackland AFB ñöa Nguyeãn Vaên ÖÙc sang thay theá toâi trong chöùc vuï tröôûng ban lieân laïc ôû Fort Hunter vaø toâi sang Fort Wolters laøm vieäc döôùi quyeàn cuûa anh Nghóa. Toâi ôû chung vôùi anh trong caên nhaø thueâ hai phoøng ngay trong caên cöù chæ caùch nôi laøm vieäc ñoä naêm phuùt ñi boä. Toâi thaáy anh chaúng coù gì thay ñoåi, vaån ít noùi, traàm maëc vaø nhöõng luùc raûnh roåi ôû nhaø anh vaån thöôøng ngoài chôi baøi Solitaire haøng giôø! Trôû veà Vieät Nam sau nhieäm kyø Só Quan Lieân Laïc anh ñöôïc boå nhieäm vaøo chöùc vuï Phi ñoaøn tröôûng Phi ñoaøn 219 thay theá Trung taù Ñaëng Vaên Phöôùc. Ñaàu naêm 71 Toáng Phöôùc Haûo vaø toâi veà trình dieän anh, vaø Haûo choïn ôû laïi laøm Phi ñoaøn phoù cho anh Nghóa, vaø toâi thuyeân chuyeån leân Khoâng Ñoaøn 51 taân laäp laøm vieäc vôùi Trung taù Phöôùc. Thaùng 9 naêm 71 toâi ñöôïc ñeà cöû ñi hoïc Chinook ôû Fort Rucker, Alabama vaø khi trôû veà thaønh laäp Phi ñoaøn 241 taïi caên cöù 60 chieán thuaät KQ/Phuø Caùt. Töø ñoù toâi khoâng coù dòp gaëp laïi anh Nghóa vaø nhöõng anh em ôû Phi ñoaøn 219 moät thôøi ñaõ cuøng toâi xuoâi ngöôïc suoát doïc töø Khe Sanh, Lao Baûo qua A Shau, A Löôùi ñeán Khaâm Ñöùc vaø vuøng Dakto, Dak Pek. Ñöôïc bieát cuoái naêm 71 trong keá hoaïch Vieät Nam hoùa caùc phi cô H34 giaø nua, cuû kyû cuûa Phi ñoaøn 219 ñöôïc thay theá baèng loaïi UH1 hieän ñaïi hôn vaø caùc phi haønh ñoaøn ñöôïc ñöa ñeán Vuõng Taøu ñeå xuyeân huaán vaø thöïc taäp taùc xaï treân tröïc thaêng voû trang. Ñeán naêm 72 Phi ñoaøn dôøi veà Nha Trang vì ñòa baøn hoaït ñoäng cuûa Phi ñoaøn luùc naày chæ bao goàm caùc vuøng Kontum, Ban Meâ Thuoät, Quaûn Lôïi vaø Long Thaønh. Naêm 1974 trong moät phi vuï thaêm vieáng bieät ñoäi ôû Ban Meâ Thuoät anh gheù laïi Ñaø Laït vaøo saùng hoâm sau ñeå thaêm Phaïm Coâng Khanh, moät nhaân vieân phi haønh cuûa phi ñoaøn, ñang naèm döôûng thöông taïi ñaây vaø phi cô ñaõ bò maát caép. Anh Nghóa maát chöùc Phi ñoaøn tröôûng vaø bò ñöa vaøo quaân lao Nha Trang chôø ngaøy ra toøa aùn quaân söï. Theo lôøi anh Nguyeãn Vaên Trang, moät ngöôøi baïn raát thaân cuûa anh Nghóa töø nhöõng ngaøy ôû Phi ñoaøn moät tröïc thaêng, keå laïi nhöõng laàn vaøo thaêm anh Nghóa “...thænh thoaûng toâi ñeán thaêm anh vaø mang quaø tieáp teá cho anh, anh ra gaëp toâi vaån baän chieác aùo bay, huùt thuoác laù Myõ, ngöôøi vaån phaây phaây. Anh baûo toâi ñeán thaêm laø ñuû roài khoâng caàn quaø vì anh ñaõ coù ñuû. Toâi ngaïc nhieân hoûi theâm thì anh baûo: “Hieän anh coù raát nhieàu ñaøn em phuïc vuï”. Teân du ñaûng soá moät Nha Trang ñaõ keát nghóa huynh ñeä vôùi anh. Haèng ngaøy chuùng noù haàu haï cung phuïng ñuû thöù...” (Maïc Vaân - Nhöõng maåu chuyeän beân leà cuûa ngöôøi Khoâng Quaân giaø).

Cuoái thaùng 3/75 Phi ñoaøn toâi di taûn veà Saøigoøn, nhaân vieân phi haønh vaø vaøi ba chieác Chinook coøn khaû duïng ñöôïc gôûi ñeán taêng cöôøng cho Phi ñoaøn 237, Sö Ñoaøn 3 KQ. Rieâng phaàn toâi ngaøy ngaøy vaøo trình dieän phoøng ñaëc traùch tröïc thaêng vaø toâi cöù lang thang heát phoøng sôû naày ñeán phoøng sôû khaùc vôùi moät taâm traïng hoang mang, ñôïi chôø nhöõng baát haïnh saép söûa xaûy ra! Vaøo moät buoåi tröa gaàn cuoái thaùng tö 75 treân ñöôøng töø caên cöù Taân Sôn Nhaát trôû veà nhaø toâi chôït thaáy anh Nghóa maëc quaân phuïc kaki, laùi chieác xe jeep maøu traéng beân kia ñöôøng vaøo caên cöù. Toâi vaåy tay chaøo anh, cuøng luùc aáy anh cuõng nhaän ra toâi vaø ñöa tay ngoaéc toâi trôû laïi. Vaøo thôøi khoaûng ñoù treân con ñöôøng Caùch Maïng tröôùc coång Phi Long luùc naøo cuõng ñaày aáp xe coä, hoån ñoän vaø thaät tình luùc ñoù toâi chæ mong sôùm veà nhaø ñeå traán an gia ñình trong nhöõng ngaøy ñaày soâi ñoäng naày, neân toâi ñaõ khoâng quay trôû laïi. Ñaây laø laàn cuoái cuøng toâi nhìn thaáy anh. Sau ngaøy 30 thaùng 4 naêm 75 anh bò ñöa ñi hoïc caûi taïo vaø ñaõ cheát ôû trong tuø! Baây giôø moãi laàn nhôù ñeán toâi laïi thaáy aân haän, cöù maõi traùch mình sao quaù voâ tình vôùi anh!

Baøi vieát naày xin ñöôïc xem nhö moät lôøi taï loãi, moät töôûng nieäm gôûi ñeán anh Nghóa moät ngöôøi ñaøn anh cuûa toâi trong quaân chuûng Khoâng Quaân. Anh laø moät ngöôøi giaøu tình caõm, luoân luoân ñoái xöû hoøa nhaõ vôùi moïi ngöôøi, moät phi coâng öu tuù cuûa Khoâng Löïc Vieät Nam Coäng Hoøa ñaõ hieán troïn quaûng ñôøi tuoåi treû cuûa mình ñeå baûo veä Toå Quoác, Khoâng Gian. Tieác thay khi lìa ñôøi ñaõ khoâng coù ñöôïc moät laù Quoác Kyø ñeå aáp uû xaùc thaân! Anh Nghóa! Gia ñình anh, baïn beø anh, vaø chuùng toâi nhöõng ngöôøi ñaõ töøng chia xeû vôùi anh nhöõng hieåm nguy, gian khoå cuøng vinh quang cuûa nhöõng ngaøy ôû Phi ñoaøn 219 seõ luoân töôûng nhôù ñeán anh. Caàu mong linh hoàn Jean Nguyeãn Vaên Nghóa luoân ñöôïc an bình nôi coûi phuùc.

Chuù-thích:

*Danh hieäu haønh quaân cuûa Phi Ñoaøn 219 laø King Bee, huy hieäu cuûa Phi Ñoaøn laø moät con thuù ñaàu roàng, mình ngöïa (Long Maõ) ñang bay treân maây.

* & * & * & * & * & *