Avans Ayarı

Bir aracın doğru ve düzenli çalışabilmesi için yapılması gereken en önemli ayarlardan biri belkide en önemlisi avans (timing) ayarıdır. Bu bölümde sizlere bu ayarın nasıl yapılabileceği konusunda bilgi vermeye çalışacağım. Bu ayarı yapmaya başlamadan önce platin aralığı ayarının doğru olması (sente denen, belli kalınlıklarda olan ayar çubukları ile 0,016 inch=0,04 mm'ye ayarlanır.) , meksefe denen kondansatörün sağlam olması , distrübitörün vakum ve mekanik avans düzeneklerinin doğru çalışması , buji tırnak aralıklarının 0,06 mm ile 0,07 mm arasında olması vosvosunuzun motorunun verimli çalışması için gerekmektedir.Öncelikle sizlere avans ayarı esnasında kullanacağım iki terimin açıklamasını vereceğim.

Static Timing = Motor çalışmıyorken , kayışın bağlı bulunduğu krank kasnağı üzerindeki işaretler yardımıyla yapılan avans ayarı.

Total Advance Timing = Motor belirli bir devirde çalışırken ( örneğin 3000 rpm) , avansı ölçen bir cihaz yardımıyla yapılan avans ayarı.

Ben sizlere static timing'i açıklayacağım.

STATIC TIMING :

İşleme ; kontağı kapatıp , el frenini çekip vitesi boşa almakla başlıyoruz. Daha sonra motor kapağını açıp , distrübitörün üzerinde buji kablolarının bağlı olduğu kapağı , iki tarafındaki klipsleri açarak çıkarırız. Bu işlem bize , bujilere bobinden aldığı yuksek akımı dağıtan tevzi makarasının ,kaç numaralı bujiyi ateşlemeye hazır konumda olduğunu anlamamızı sağlar.

Daha sonra kayışın bağlı bulunduğu bu kasnağı ,motor tarafındaki kenarında V şeklindeki çentiği görene kadar saat yönünde çeviriyoruz. Bu çentik motorun static timing 'inin olması gereken noktadır. Distrübitörün alt tarafında , motorun sağ ve sol bloklarının birleştiğini görürsünüz. Kasnaktaki V şeklindeki yarığı bu birleşim noktası ile aynı hizaya getiriyoruz ve distrübütöre bakıyoruz , tevzi makarası hangi yönü gösteriyor? Eğer kendinize doğru hafif sağ tarafı gösteriyorsa 1 numaralı silindire giden bujiyi ateşleme konumundadır ve bizim istediğimiz konumda budur.

KRANK KASNAĞI....Sol taraftaki okun gösterdiği yer adı geçen V şeklindeki çentiktir.Sağ taraftaki okun gösterdiği çizgi ise motor bölümünde iki motor bloğunun birleştiği noktadır.

Ama karşı tarafı yani soğutma fanının cephesini gösteriyorsa 3 numaralı silindire giden bujiyi ateşleme konumundadır.O zaman V şeklindeki çentiğin bulunduğu krank kasnağını bir tur saat yönünde döndürüp , motor bloklarının birleştiği noktayla aynı hizaya getiririz ve tevzi makarasına baktığımızda bize doğru hafif sağda konumlandığını görürüz. Bu noktadan sonra distrübütörün alt tarafındaki somunu bir anahtar vasıtasıyla gevşetip ; tevzi makarasının ucunun , distrübütörün dış çeperinde göreceğiniz ince yarığa yönlenmesini sağlayacak şekilde distrübitörün gövdesinden tutarak sağa veya sola döndürürüz. Tevzi makarasının ucu ve distrübitörün gövdesinin üst çevresindeki yarık aynı hizaya gelince distrübütörün altındaki somunu sıkarak distrübütörü sabitleriz. Daha sonra buji kablolarının bağlı olduğu distrübitör kapağını takarız. Ve static timing işlemimiz bitmiş olur.

DİSTRÜBİTÖRÜN ÜSTTEN GÖRÜNÜMÜ. Distrübitördeki çentik CYLINDER MARK olarak belirtilmiştir.

Sizlere yukarıda anlatmış olduğum timing ayarı kasnağında tek V şeklinde çentik olan vosvos motorları için geçerlidir. Bu ayarı okuduktan sonra aşağıda model yıllarına göre vereceğim liste sayesinde her model vosvosun timing ayarını yapabilirsiniz.

Açıklama:

TDC = Top Dead Center = pistonun üst ölü noktada olması

BTDC = Before Top Dead Center = pistonun üst ölü noktadan önceye konumlanması.

ATDC = After Top Dead Center = pistonun üst ölü noktadan sonraya konumlanması

Aşağıda adı geçen çentik açıklaması bölümünü bir örnekle açıklayayım.

7.5 derece BTDC kasnaktaki V şeklindeki çentiğin konumunu belirtir. TDC bu çentiğin 7.5 derece sağındadır. TDC işaretli olmayabilir. Eğer 5 derece ATDC olsaydı , TDC V şeklindeki çentiğin 5 derece solunda yer alacaktı.

MODEL	ÇENTİK SAYISI	ÇENTİK AÇIKLAMASI	MOTOR KODU VE HANGİ ÇENTİĞE GÖRE TİMİNG YAPILACAĞI
1950-1965	1	10 derece BTDC	Motor numarası 1200-G1500 ile başlar ve tek çentik olduğu için , bu çentiğe göre ayarlanır.
1966-1967	3	ilk çentik TDC,ikincisi 7.5 derece BTDC , üçüncüsü 10 derece BTDC	Motor Numarası FI,HI veya HO ile başlar ve timing'in 7.5 derece BTDC olması gerekir buda üç çentikten ortadakine göre ayarlanacak demektir.
1968-1970	3	ilk çentik TDC,ikincisi 7.5 derece BTDC , üçüncüsü 10 derece BTDC	Motor numarası HI,BI veya H5000001 ile başlat ve timing'in TDC olması gerekir buda ilk çentik yani en soldaki çentiktir.
1971-1973	1	5 derece ATDC	Motor numarası AE,AH ile başlar ve tek çentik olduğu için , bu çentiğe göre ayarlanır.
1974	1	7.5 derece BTDC	Motor numarası AK ile başlar ve tek çentik olduğu için , bu çentiğe göre ayarlanır.
1975-1976	1	5 derece ATDC	Motor numarası AJ ile başlar ve tek çentik olduğu için , bu çentiğe göre ayarlanır.

Murat Taşkeser

ICQ UIN : 25302622

[ Teknik Bilgiler ]