HARARET SORUNU :

"Vosvos hararet yapar" fikri ; vosvos hakkında az veya hiç bilgisi olmayan insanlarda bir önyargı gibi yerleşik bir fikirdir. Bana göre de yanlış bir önyargıdır. Bu önyargının kaynağında , vosvos'un hava soğutmalı olması yatmaktadır. Fakat vosvos'un hava soğutma sistemi , her türlü hava koşulunda (kış veya yaz) motoru yeterli derecede soğutacak yapıdadır. Çünkü bir araç tasarım aşamasından , üretim aşamasına geçmeden önce birçok testlerden geçer. Eğer bu testlerde vosvos'un hararet sorunu olsaydı ; soğutma sistemi daha farklı olabilirdi.

Hararet derken , hangi sıcaklık derecesine hararet denilebilir? Teknik dökümanlarda vosvos için hararet sayılabilecek derece 120 derece üzeridir. Çünkü vosvos'un motor yapısı bunu kaldırabilecek düzeydedir. Eğer su soğutmalı bir araçla mukayese ederseniz ; su soğutmalı araçta motor ısısı 100 'e vardımı motor için tehlike başlamış demektir.

Öncelikle vosvosumuzun hararet yaptığını nasıl anlarız ve bu problemi nasıl çözeriz?

Hararetin ilk göstergesi vosvosunuzun çekişten düşmesidir. (Bir diğeri ise yağ lambasının yanmasıdır.) Bunu uzun yolda rahatlıkla anlayabilirsiniz. Ve varsa eğer hararet göstergenizden hararetin 120 dereceyi geçip geçmediğine bakarsınız. Eğer vosvosunuza sonradan takılmış bir hararet göstergeniz yoksa Dipstick Test denen yöntemle hararet olup , olmadığını anlayabilirsiniz.

Dipstick test : Vosvosunuzun hararet yapmış olmasından şüphelendiğiniz anda , vosvosunuzu uygun bir yere çekip 5 dakika kadar rölantide calıştırdıktan sonra motoru stop edin. Ve yağ kontrol çubuğunu yerinden çıkartıp , üzerindeki yağı silin. Daha sonra bu çubuğun motora giren kısmını elinizle tutun , eger daha ilk dokunuşta elle tutulmayacak gibi ise gerçekten motorunuz hararet yapmış demektir. Eğer bir elinizle birkaç saniye tutabiliyor ve diğer elinize alıp yine birkaç saniye tutabiliyorsanız (bunu 5-6 sefer el değiştirerek deneyin) herşey normal demektir. Bu çok basit ve uygulaması kolay , kullanışlı bir yöntemdir.

Şimdi vosvosumuzun hararet yapıp yapmadığını anlayabileceğimize göre , eğer hararet yaptığının farkına varmışsak bunun sebepleri neler olabilir.

1. Termostat : Termostatın görevi , motor ilk çalışmadan sonra belli bir ısıya gelinceye kadar , motor bloklarına hava girişini engellemektir. Eğer termostat arızalıysa,(yani motor belli bir çalışma ısısına gelince , motor bloklarına hava girişini halen engelliyorsa) bu hararet sebebidir.
2. Yağ soğutucu radyatör : Motor çalışıyorken Yağ soğutucu radyatörün içerisinde motor yağı devir-daim eder ve soğutma fanı vasıtasıyla da soğutulur. Bu radyatörün tıkanması durumunda yağ devir-daim edemeyeceğinden fan ne kadar soğutursa soğutsun motorda ısınan yağ soğutulamaz. Buda bir hararet nedenidir.
3. Avans ayarı(Timing) : Avans ayarı motorun ateşleme zamanının ayarlanması olup , yanlış ateşleme zamanı hararetin en büyük sebeplerinden biridir.
4. Karbüratör hava/gaz karışım ayarı : Motorun emme manifoltlarına giren hava/gaz karışımının normalde 15/1 oranında olması gerekir. Bu oranı emme manifoltlarına karbüratör sağlar. Eğer karbüratör ayarınız doğru değilse (hava fazla gaz az veya gaz fazla hava az) bu bir hararet sebebidir.
5. Conta : Eğer motor blokları arasındaki conta yıpranmış ise bu bir hararet sebebidir ve contanın yıpranmış olması ,motor blokları arasından yağ sızması ile kendini belli eder.
6. Fan kayışı : Eğer fan kayışınız gevşek ise ; vosvosunuz hızlandıkça devir artar ve gevşek kayış sıyırma yapar ve fanı tam randımanlı donduremez , buda soğutmanın azalması demektir.

Kimileri vosvosu devirli kullanmanın soğutmaya faydası olacağını savunur , ne kadar doğrudur tartışılır. Çünkü devirin artması , motor ısısının da artması demektir. Diğer bir konuda sentetik bazlı yağ kullanımıdır. Sentetik yağın yüksek motor ısılarında yağlama özelliğini kaybetmediği doğrudur ama vosvos 'dan çok iyi anlayan birçok yabancı mekanikerler mineral bazlı , normalde kullanılan 20W/50 motor yağını önermektedirler. Sentetik bazlı yağı ise önermezler. Buna sebep olarakta sentetik bazlı yağların çinko ve bazı mineralleri içermemesini göstermektedirler.Bir önemli nokta da vosvosu ,vitesi boşa atarak kullanmamanın gerekliliğidir. Bunu bir örnekle açıklayayım. Uzun mesafeli bir yokuşu çıktınız. Motor fazla güç sarfettiğinden aşırı ısınabilir ve yokuştan sonra vosvosu boş vitese alıp , aşağı sallamanız fanın rolanti devri ile dönmesi demektir ve bu da yetersiz bir soğutma meydana getirir. Kimileri büyük yağ radyatörü takmanın , motorun soğumasına faydası olduğunu düşünmektedirler. Bana göre de mantıklı bir yöntemdir. Fakat unutulmamalıdır ki ; eğer vosvos için büyük yağ radyatörü gerekseydi , vosvosu tasarlayıp-üreten binlerce mühendis bunu düşünürdü.

Murat TAŞKESER

ICQ UIN : 25302622

[ Teknik Bilgiler ]