Lop Buri - Singburi - Chainat - Uthaithani - Nakhon Sawan

Welcome to TAT Central Region 7

 
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง
อำเภอลานสัก
จังหวัดอุทัยธานี
 


เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้งจังหวัดอุทัยธานี

ปัจจุบันมีพื้นที่ประมาณ 2,800 ตร.กม. มีอาณาเขตติดต่อดังนี้
ทิศเหนือ
ติดต่อ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผางและอุทยานแห่งชาติแม่วงก์
ทิศใต้
ติดต่อ อุทยานแห่งชาติเขื่อนศรีนครินทร์ และอุทยานแห่งชาติพุเตย
ทิศตะวันออก
ติดต่อป่าสงวนแห่งชาติห้วยทับเสลาคอกควาย
ทิศตะวันตก
ติดต่อเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร
                                                      

  เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง เป็นผืนป่าประกอบด้วยป่าไม้เกือบทุกประเภทของประเทศไทย ทั้งป่าดิบเขา ป่าดิบแล้ง ป่าสนผลัดใบ รวมพื้นที่ทั้งหมด 1,737,587 ไร่ ครอบคลุมท้องที่ ตำบลระบำ ตำบลป่าอ้อ อำเภอลานสัก ตำบลคอกควาย ตำบลแก่นมะกรูด อำเภอบ้านไร่ ตำบลทองหลาง อำเภอห้วยคต จังหวัดอุทัยธานี และ ตำบลแม่ละมุ้ง อำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก ป่าห้วยขาแข้งยังมีอาณาเขตติดต่อเป็นผืนเดียวกับ ทุ่งใหญ่นเรศวร จังหวัดกาญจนบุรีด้วย จากสภาพป่าที่สมบูรณ์จึงเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าชนิดต่าง ๆ ที่หายากและใกล้สูญพันธุ์ เช่น ควายป่า แรด ช้างป่า วัวแดง กระทิง สมเสร็จ เสือดาว เป็นต้น รวมทั้งเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่สำคัญซึ่งไหลสู่เขื่อนศรีนครินทร์ จากสภาพความอุดมสมบูรณ์ดังกล่าว ทำให้เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ได้รับการประกาศจากองค์กร UNESCO ให้เป็นมรดกโลกทางธรรมชาติ เมื่อวันที่ 13 ธันวาคม 2534

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ได้เปิดจุดผ่อนปรนให้เข้าไปทัศนศึกษาดังนี้

1. บริเวณโดยรอบสำนักงานเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ตั้งอยู่ในเขตอำเภอ ลานสัก ห่างจากอำเภอลานสัก 34 กิโลเมตร บริเวณนี้มีอาคารนิทรรศการ อนุสรณ์สถานสืบนาคะเสถียร
มีเส้นทางศึกษาธรรมชาติเขาหินแดง ระยะทางประมาณ 4 กิโลเมตร มีจุดชมวิวโป่งเทียน

2. บริเวณหน่วยพิทักษ์ป่าไซเบอร์ อยู่ในอำเภอห้วยคต ซึ่งมีองค์กรเอกชนของมูลนิธิสืบ นาคะเสถียร ซึ่งมีโครงการที่จะจัดตั้ง ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าห้วยขาแข้งโดยได้รับความเห็นชอบจากกรมป่าไม้ โครงการจัดตั้งศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ประกอบด้วย ห้องเรียนศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าห้วยขาแข้ง เส้นทางธรรมชาติ (Nature trial) ซึ่งจะมีป้ายชี้ทางและสื่อความหมาย นิทรรศการริมทางเดิน และจุดชมวิว เป็นต้น

3. บริเวณหน่วยพิทักษ์ป่าห้วยแม่ดีน้อย ตั้งอยู่ในเขตอำเภอบ้านไร่ มีเส้นทางเดินป่าศึกษาธรรมชาติ ซึ่งทางกรมป่าไม้ได้จัดทำขึ้นสำหรับการทัศนศึกษาจุดผ่อนปรนทั้ง 3 แห่ง

  • จุดเด่นที่น่าสนใจ
    1. เขาดินแดง อยู่ในบริเวณที่ทำการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง เป็นผ่าชันที่สามารถชมทิวทัศน์ของลุ่มห้วยทับเสลาตอนกลางได้แทบทั้งหมด
    2. เส้นทางศึกษาธรรมชาติเขาหินดินแดง ตั้งอยู่บริเวณที่ทำการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง มีความยาวประมาณ 4.7 กิโลเมตร ลักษณะเส้นทางเป็นวงรีลาดชันขึ้นไปทางทิศตะวันตกสู่เชิงเขาหินแดง ตามเส้นทางจะพบสภาพป่าที่แตกต่างกัน ประกอบด้วยป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณเป็นหลักตลอดเส้นทางมีจุดสื่อความหมายตามะรรมชาติที่น่าสนใจทั้งในด้านระบบนิเวศวิทยาป่าไม้รวมทั้งหมด 18 จุดด้วยกัน
    3. น้ำตกไซเบอร์ อยู่ใกล้หน่วยพิทักษ์ป่าอีซ่า - ไซเบอร์ มีเส้นทางเข้าได้สะดวกพอสมควร ได้รับความนิยมจากประชาชนอย่างมาก
    4. น้ำตกระบำ อยู่ในกลุ่มห้วยระบำ ติดเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้งด้านตะวันออก เส้นทางสู่น้ำตกสายนี้ผ่านทางเขื่อนทับเสลา ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดอุทัยธานี
    5. หน่วยพิทักษ์ป่าไซเบอร
    6. หน่วยพิทักษ์ป่าห้วยแม่ดี
    7. อาคารอนุสรณ์สถานบริเวณสำนักงานเขตรักาษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง
    8. หน่วยพิทักษ์ป่าทุ่งแฝก

    นักท่องเที่ยวที่สนใจจะเข้าไปเยี่ยมชมและศึกษาธรรมชาติสามารถติดต่อสอบถามได้ที่
    ส่วนอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่า กรมป่าไม้ โทร. (02) 5797223 , 5795734
    หรือเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง โทร 0-5651-9654 ตู้ปณ. 4 อำเภอลานสัก อุทัยธานี 61160


การเดินทาง สามารถเดินทางได้ 2 เส้นทาง คือ

เส้นทางแรก เข้าทางที่ทำการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง อยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 102 กิโลเมตร ใช้เส้นทางสายอุทัยธานี - หนองฉาง (ทางหลวงหมายเลข 333 ) ผ่านอำเภอหนองฉาง เข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 3438 (หนองฉาง - ลานสัก) ถึงหลักกิโลเมตรที่ 53-54 เลี้ยวซ้ายไปตามถนน ลูกรัง ประมาณ 14 กิโลเมตร

เส้นทางที่ 2 เข้าทางหน่วยพิทักษ์ป่าเขาบันได ห่างจากตัวจังหวัดอุทัยธานีประมาณ 137 กิโลเมตร ใช้เส้นทางหมายเลข 333 (อุทัยธานี - หนองฉาง) ผ่านอำเภอหนองฉาง เข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 3282 (หนองฉาง - บ้านไร่) แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าถนนลูกรัง อีกประมาณ 30 กิโลเมตร


 
  • แหล่งรวมสิ่งมีชีวิต
    เขตรักษาพันธ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ตั้งอยู่ในเขตโซนร้นของทวีปเอเชีย ซึ้งเป็นแนวรอยต่ทางชีวาลัยถึง 4 ภูมิภาค คือ สายพันธุ์ทางเหนือจากเทือกเขาหิมาลัย (Himalayan elements) สายพันธุ์ทางตะวันตกจากอินเดียและพม่า (Indo - Burmese elements) สายพันธุ์ทางตะวันออกจากอินโดจีน (Indo - Chinese elements) สายพันธุ์ทางใต้จากเขตซุนดา (Sundaic elements) ทำให้พบสิ่งมีชีวิตจากแหล่งพันธุกรรมต่างรวมอยู่ในบริเวณนี้เป็นจำนวนมาก เช่น หมีควาย ซึ่งเป็นสายพันธุ์ทางหิมาลัย ส่วนเสือไฟ พังพอนกินปู ลิงไอ้เงี๊ยะ ค่างแว่นถิ่นเหนือ และเงือกคอแดง เป็นสายพันธุ์ที่พบกระจายในเขตอินเดียและพม่า ขณะที่ ค่างหงอก อ้นเล็ก ชะมดแผงสันหางดำ กระต่ายป่า มีถิ่นกระจายมาจากแถบอินโดจีนสวนสายพันธุ์จากซุนดา ได้แก่ หมีหมา สมเสร็จ ชะมดแปลงลายแถบกระรอกบินแก้มแดง และนกพรานผึ้ง นอกจากนี้ยังพบ หนูถ้ำ (Rattus neilli) ซึ่งเป็นพันธุกรรมเฉพาะถิ่น


  • สัตว์ป่า
    - นกป่า มีอยู่ไม่น้อยกว่า 360 ชนิด
    - สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม พบมากกว่า 130 ชนิด
    - สัตว์เลื้อยคลาน มีสัตว์เลื้อยคลานอย่างน้อยกว่า 81 ชนิด
    - สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก เป็นแหล่งรวมของสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 37 ชนิด
    - ปลาน้ำจืด ผลการสำรวจของสำนักวิจัยด้านมีนวิทยาทั้งชาวไทย
    และชาวต่างประเทศ พบว่าในแหล่งน้ำธรรมชาติมีปลาน้ำจืด
    อาศัยไม่น้อยกว่า 150 ชนิด

  • พืชพรรณ
    ป่าดิบเขา Hill evergreen forest (HE) พบในระดับความสูงมากกว่า 1,000 ม. ไม้เด่นที่สำคัญ เช่น ก่อ ในสามสกุล คือ Quercus, Castanopsis, และ Lithocarpus
    ป่าดงดิบแล้ง Dry evergreen forest (DE) ในช่วงระดับความสูง ประมาณ 400 - 1,000 ม. พรรณไม้ที่สำคัญ เช่น ยางสะเดา ยางโอน กัดลิ้น ค้างคาวกระเบากลัก เป็นต้น
    ป่าเต็งรัง Dry dipterocarp forest (DD) พบในพื้นที่แห้งแล้งดินตื้นเก็บความชื้นได้ไม่นานอยู่ในช่วงความสูง 200 - 600 ม. พรรณไม้ที่สำคัญ เช่น เต็ง รัง เหียง พลวง
    ป่าเบญจพรรณ Mixed Deciduous forest (MD) พบในช่วงความสูงประมาณ 450 - 900 ม. พรรณไม้ที่สำคัญ เช่น เสลา มะค่าโม อินทนินบก คูน และไผ่ชนิดต่างๆ

 

ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง โทร 0-5651-9654
Main