กำเนิด BBC

พ.ต.ท. หญิง ดร. ศิริวรรณ  อนันต์โท


British Broadcasting Corporation หรือ BBC ได้ก่อกำเนิดขึ้นมาเมื่อ 14 พฤศจิกายน ค.. 1922  โดย John Reith   ตามประวัติของการก่อตั้ง BBC นั้น  กล่าวกันว่า Reith ได้เฝ้าดูการดำเนินกิจการวิทยุกระจายเสียงเชิงธุรกิจในประเทศสหรัฐอเมริกาที่ค่อนข้างเป็นอิสระ  และการดำเนินการวิทยุกระจายเสียงแบบเข้มงวดโดยรัฐของประเทศโซเวียต  แล้วจึงเกิดวิสัยทัศน์ขึ้นมาว่าอยากเห็นสื่อกระจายเสียงที่ทำหน้าที่ให้การศึกษา ข้อมูลข่าวสาร และความบันเทิงแก่ประชาชนอังกฤษทั่วประเทศบ้าง   นับแต่การออกอากาศครั้งแรกของ BBC ภายใต้ชื่อ British Broadcasting Company  ประชาชนอังกฤษก็ได้พบกับปรากฏการณ์ใหม่ทางสังคมและวัฒนธรรมซึ่งถูกส่งตรงรายวันจากสถานีวิทยุกระจายเสียงในกรุงลอนดอนและสถานีภูมิภาคทั่วประเทศ

ในช่วงแรกนั้น  BBC ออกอากาศรายการละคร  สนทนา  นานาสาระ  รายการเด็ก  เพลงยอดนิยมและเพลงคลาสสิค  รวมทั้งมีรายการข่าวบ้าง  แต่จะทำการออกอากาศในเวลาหลัง 1 ทุ่ม เพราะเกรงว่าจะกระทบกระเทือนกิจการหนังสือพิมพ์   การที่มีวิทยุกระจายเสียงเกิดขึ้นในประเทศอังกฤษเป็นเหตุให้ประชาชนได้มีโอกาสฟังเสียงสมาชิราชวงศ์ของพวกเขาเป็นครั้งแรก  ในปี ค.. 1924 กษัตริย์จอร์จที่ 5 ได้กล่าวสุนทรพจน์ผ่านเครื่องขยายเสียงซึ่งติดตั้งอยู่ภายนอกศูนย์การค้าต่างๆ  ซึ่งมีประชาชนให้ความสนใจเป็นจำนวนมาก  ถึงกับจอดรถบนถนนเพื่อรับฟังกันทีเดียว

การประท้วงทั่วไปในปี ค.. 1926 ทำให้ BBC ต้องเผชิญหน้ากับรัฐบาลเกี่ยวกับประเด็นความเป็นอิสระของกองบรรณาธิการ  ในช่วงนั้นหนังสือพิมพ์หยุดทำการ  ดังนั้นคนทั้งประเทศจึงต้องหันเข้าหา BBC  อย่างไรก็ตาม รายการของ BBC นับแต่เริ่มแรกจะเน้นความสุภาพและรสนิยมที่ดี รวมทั้งยังเป็นผู้สนับสนุนรายใหญ่ของรายการด้านศิลปะ  ดนตรี  ละคร และบัลเล่ต์    ต่อมาในปี ค..1932  BBC ได้ขยายขอบเขตอาณาจักรของการออกอากาศไปยังประเทศในเครือจักรภพ  เรียกว่า Empire Service ซึ่งนับได้ว่าเป็นยุคบุกเบิกของ BBC World Service ในปัจจุบันนี้นั่นเอง 

ในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่สอง BBC  ทำการกระจายเสียงในภาคพื้นยุโรปด้วยภาษาฝรั่งเศส  เยอรมัน  อิตาลี  ปอร์ตุเกส  สเปน  และอังกฤษ  อย่างไรก็ตาม เมื่อสงครามเกิดขึ้น BBC ได้ปรับบทบาทใหม่เรียกว่า Home Service เพื่อเตรียมรับมือกับสงครามในแผ่นดินเกิดและในสนามรบ

 

BBC เริ่มยุควิทยุโทรทัศน์

ในช่วงแรกของการเผยแพร่รายการวิทยุโทรทัศน์ BBC มีผู้ชมไม่มากนักเพราะมีคนไม่กี่พันคนในกรุงลอนดอนที่สามารถควักกระเป๋าจ่ายเงินซื้อเครื่องรับโทรทัศน์ขนาด 10 นิ้วได้   ครื่องรับโทรทัศน์ได้มีการนำออกจำหน่ายในประเทศอังกฤษเป็นครั้งแรกในเดือนมิถุนายน.. 1931 ด้วยราคาเครื่องละ 1 กินี  แต่ไม่นานนัก วิทยุโทรทัศน์ก็ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วคล้ายๆกับวิทยุกระจายเสียง  การเริ่มต้นของการให้บริการวิทยุโทรทัศน์ครั้งแรกโดย BBC มีขึ้นเมื่อวันจันทร์ที่ 2 พฤศจิกายน ค.. 1936 เวลา 13.30 รายการส่วนมากที่ถูกผลิตและเผยแพร่ออกอากาศในช่วง ค.. 1936  ถึงปลายทศวรรษ 1950 เป็นรายการสดและเป็นระบบขาวดำ

ประชาชนชาวอังกฤษได้มีโอกาสชมภาพพิธีสถาปนากษัตริย์จอร์จที่ 6 ในวันที่ 12 มิถุนายน ค.. 1937  และได้ชมการแข่งกีฬานัดสำคัญๆเป็นครั้งแรก เช่นเทนนิส Wimbledon  การแข่งเรือ  และการแข่งขันรอบชิงชนะเลิศของฟุตบอล FA Cup รวมทั้งรายการละครโอเปรา และรายการเด็ก  แต่เหตุการณ์ที่ถือว่าปลุกเร้าการชมรายการโทรทัศน์ของคนอังกฤษเป็นอย่างยิ่งคือ การถ่ายทอดพิธีสถาปนาสมเด็จพระราชินี Alizabeth II  ในวันที่ 2 มิถุนายน ค.. 1953 จากวิหาร Westminster ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่มีความหมายพิเศษของประวัติศาสตร์อังกฤษทีเดียว  เนื่องจากไม่เคยมีการให้บันทึกภาพในวิหารอันศักดิ์สิทธิ์มาก่อนเลย  ประชาชนส่วนหนึ่งยังมีความรู้สึกผิดเสียด้วยซ้ำที่มีการจิบน้ำชาในขณะที่ชมการออกอากาศดังกล่าว  พิธีการประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่นี้  มีผู้ชมเป็นจำนวนมากถึง 20 ล้านคนเลยทีเดียว

BBC เริ่มกิจการในประเทศอังกฤษด้วยการผูกขาดตามกฎหมาย   และได้หยุดการดำเนินการไประยะหนึ่งในปี ค.. 1939 ระหว่างช่วงสงครามโลกครั้งที่    เมื่อสิ้นสุดสงคราม  การกระจายเสียงวิทยุโทรทัศน์ในประเทศอังกฤษได้เริ่มดำเนินการใหม่ในปี ค.. 1945  และได้มีความก้าวหน้ามาโดยลำดับ  จนกระทั่งรัฐบาลอังกฤษอนุญาตให้มีการตั้งสถานีวิทยุโทรทัศน์เอกชน (ITV) ได้เป็นครั้งแรกในปี ค.. 1955  และได้ก่อให้เกิดผลกระทบต่อ BBC ไม่น้อยที่เดียว  เนื่องจากเจ้าหน้าที่ของ BBC จำนวนไม่น้อยที่ลาออกเพื่อไปทำงานกับ ITV   ต่อมาได้มีการก่อตั้ง BBC 2 ในปี ค.. 1964 และทำการออกอากาศในระบบสีเป็นครั้งแรก   อีกห้าปีต่อมารายการโทรทัศน์แทบทุกรายการได้ถูกผลิตและเผยแพร่ในระบบสีทั้งหมด  และเป็นสื่อที่สามารถเข้าถึงกว่าร้อยละ 95 ของจำนวนประชากรอังกฤษทีเดียว

ปัจจุบันนี้  BBC ทำการออกอากาศรายการวิทยุกระจายเสียงและวิทยุโทรทัศน์ครอบคลุมพื้นที่ประเทศสหราชอาณาจักร  รวมถึงสก็อตแลนด์  ไอร์แลนด์เหนือ  และเวลส์  ซึ่งเรียกกันว่า Home Services   นอกจากนี้ยังมีการออกอากาศในภาษาต่างๆไปหลายประเทศทั่วโลก  ซึ่งเรียกกันว่า World Services  อย่างไรก็ตาม BBC อยู่ภายใต้บทบัญญัติของกฎหมายและข้อตกลงหลายฉบับ  ที่กำหนดว่าBBC ต้องให้บริการสาธารณะเพื่อเผยแพร่ข่าวสาร  การศึกษา  และความบันเทิง  ทั้งด้านวิทยุกระจายเสียงและวิทยุโทรทัศน์   รวมทั้งจะต้องถูกทบทวนจากภายนอกด้วย  นอกจากนั้น การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญเกี่ยวกับรายการของ BBC จะต้องผ่านกระบวนการหารือจากสาธารณะเสียก่อน  ปัจจุบันนี้ BBC ทำการออกอากาศทั้งหมดเป็นจำนวน 8 ช่อง  ดังต่อไปนี้ BBC ONE, BBC TWO, BBC CHOICE, BBC FOUR, CBBC, CBeebies, BBC News 24 และ BBC Parliament

เมื่อมีการเปิดการสอนทางไกลผ่าน Open University ในปี 1969    BBC ได้เข้ามาเป็นพันธมิตรที่สำคัญในการก่อตั้งระบบการศึกษาทางไกล  ปัจจุบันนี้ การออกอากาศรายการเพื่อการศึกษาของ BBC จะกระทำในช่วงที่เรียกว่า “learning zone”  หรือช่วงหลังเที่ยงคืนจนกระทั่งรุ่งเช้า  และยังมีรายการจำนวนมากที่ถูกผลิตและเผยแพร่ทางวิดีโอเทป    เงินอุดหนุนของ BBC ทั้งหมดนั้น ส่วนใหญ่มาจากแหล่งสาธารณะ  สำหรับการบริการ Home Services นั้น  กฎหมายอนุญาตให้เก็บค่าธรรมเนียมได้  ซึ่งสามารถทำรายได้ให้แก่กลุ่ม Home Services ได้ถึงร้อยละ 82  (ในปี ค.. 1999 การเก็บค่าธรรมเนียมนี้สามารถทำรายได้ถึง 2.2  ล้านปอนด์) ร้อยละ 17 ของรายได้มาจากการโฆษณา ซึ่งมีการเติบโตขึ้นอย่างเห็นได้ชัดในช่วงสองสามปีหลังนี้  และยังมีแหล่งรายได้อื่นๆบ้าง แต่เป็นสัดส่วนเพียงเล็กน้อยประมาณร้อยละ 1 เท่านั้น  ในแต่ละปี กลุ่ม World Services จะได้รับงบประมาณประมาณร้อยละ 89 จากการจัดสรรของรัฐสภา  ซึ่งเงินจำนวนนี้นั้น กว่าร้อยละ 62 จะนำไปใช้ในกิจการวิทยุโทรทัศน์ (ร้อยละ 35 สำหรับ BBC 1, ร้อยละ 19 สำหรับ BBC 2 และร้อยละ 8 สำหรับวิทยุโทรทัศน์ในภูมิภาค) ร้อยละ 21 จะใช้สำหรับกิจการวิทยุกระจายเสียง  และร้อยละ 17  จะถูกใช้สำหรับการเก็บค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายอื่นๆ

 


เอกสารอ้างอิง

British Broadcasting Corporation. (2002). A Short History of the BBC. [On-line]. Available: http://www.bbc.co.uk/tv/

Mendel, T. (2000). Public Service Broadcasting: A Comparative Legal Survey. Kuala Lumpur: UNESCO, Asia Pacific Institute for Broadcasting Development.

หมายเหตุ: บทความนี้เขียนเมื่อกรกฏาคม 2545

 


  E-mail: telethailand@yahoo.com

© 2003 TeleThailand

Last revised 27/11/03