 |
คลองท่ขุดมากมายในยุคต้น
มีชื่อเรียกสับสนกล่าวไม่จบ เป็นทางเรือทางป้องกันการส้รบ ครันครบ "คลองลอด" คูชั้นใน |
| พระจอมราชย์เปรื่องปราชญ์ทางอักษร ทรงชำนาญโคลงกลอนสุนทรสมัย ท่ขึ้นชื่อลือขจรละครใน เกิดกวีน้อยใหญ่ในยุคนี้ |
 |
 |
ลูกชายสองบ้านไทยวัยร่นชื่อ "พ่อบุญลือ" "พ่อชื่น" "แจ้ง" แกร่งศักดิ์ศรี เด็กหญิงนาม "แม่ช้อย" "พลอย" "มณี" ต่างเล่าเรียนหนังสือดีถ้วนทุกคน |
| มารดาสอนเด็กหญิงส่งควรร้ งานบ้านดูถ้วนถี่ให้มีผล สอนเย็บปักถักร้อยตลอดจน ทำอาหารเลี้ยงบุคคลท่มาเยือน |
 |
 |
ตอนเย็นย่ำสนธยาท่ท่าน้ำ มักมีเรือลอยลำมาส่งเพื่อน ไม่ได้พบปะกันนานแรมเดือน เจ้าบ้านเชิญขึ้นเรือนสนทนา |
| น่าชื่นชมกลางนอกชานร้านดอกไม้ หอมชื่นใจ มะลิ ย่ส่น กร่นนาสา มโหรีบรรเลงเพลงแผ่วมา ลูกหลานสองเคหาซ้อมดนตรี |
 |
 |
ประมุขของสองบ้านทหารเก่า อาสาเจ้าออกศึกทุกถิ่นท่ รับยศศักดิ์ขุนหลวงล่วงหลายปี ลูกหลานชายหมายให้ดีตามเข้าวัง |
| เด็กร่นหน่มยามว่างหัดอาวุธ กระบองกระบี่ดีสุดฝีมือฉมัง ตั้งจิตเรียนพอใจได้พลัง ชวนเพื่อนฝูงเรียนมั่งตามอย่างไป |
 |
 |
ตอนร่งเช้าสาวน้อยไปท่าน้ำ สงฆ์พายเรือลอยลำแม่น้ำใส ทำบุญตักบาตรกันทุกวันไป เย็บกระทงงามงามไว้ลอยสายชล |
| อันแม่น้ำลำคลองสมัยนี้ ใสสะอาดใช้ได้ดีเท่าน้ำฝน หล่อเลี้ยงพืชเป็นประโยชน์แก่ผ้คน ใช้คลองแทนถนนกันศัตรู |
 |
 |
คลองในกรุงมากมายกระจายไป ความงดงามคลองไทยใครไม่ส้ เหมือนเวนิซตะวันออกเพราะคลองคู "มหานาค" "บางลำภู" ล่างและบน |
| "พ่อแจ้ง"
"พ่อชื่น" "บุญยืน"
เล่นเพลงเรือ เมื่อน้ำเหนือหลากคลองทุกแห่งหน "มหานาค" สนุกสนานสำราญกมล งามยิ่งงามเยี่ยมยลอยุธยา |
 |
 |
พระราชนิพนธ์โขนละคร
ธ ทรงไว้ แสดงให้ผู้ยลยินถวิลหา เป็นยุคทองวรรณคดีที่มีมา ยุคพระพระพุทธเลิศลาศนภาลัย |
| ทรงครอลราชสิบหกปีกวีเฟื่อง เสด็จนิพานพลเมืองน้ำตาไหล พระโอรสในองค์พระทรงชัย พระนั่งเกล้า ฯ เถลิงไทยพสุนธรา |
|