นางวาสิฏฐี
ประวัติ
วาสิฏฐี เป็นธิดาของเศรษฐีช่างทองที่มีชื่อเสียงคนหนึ่ง ในกรุงโกสัมพี นางรักอยู่กับกามนิต แต่ก็มีเหตุพาให้ทั้งคู่ต้องแยกจากกัน ถึงแม้ว่านางจะต้องทนทุกข์กับการอยู่ห่างจากคนรัก แต่นางก็ได้พบกับสิ่งที่มีค่าอันประมาณมิได้ นั่นก็คือ พระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ที่ช่วยอบรมวาสิฏฐีให้เข้าใจความเป็นไปของสิ่งต่าง ๆ ไม่เดือดร้อนกับความเปลี่ยนแปลงที่เป็นไปตามธรรมชาติ นางได้นำพระธรรมที่ได้ศึกษามาอธิบายให้กามนิต คนรักของนางฟัง จากความสัมพันธ์ของทั้งคู่ที่เริ่มด้วยความรักระหว่างชายหญิง ท้ายที่สุดได้พากันไปสู่ทางแห่งความหลุดพ้นจากความทุกข์ นั่นก็คือ นิพพาน
ลักษณะนิสัย
2.ในบางครั้ง ไม่สามารถเอาชนะความชั่วร้ายในจิตใจของตัวเองได้ เห็นได้จาก ตอนที่วาสิฏฐีสมรู้ร่วมคิดกับองคุลีมาล ฆ่าสามีตัวเอง แม้ว่าจะมีเหตุสนับสนุนก็ตาม แต่ที่สุดแล้วก็ขึ้นอยู่ที่ตัวนางเอง นางไม่สามารถควบคุมความโกรธแค้นที่มีต่อสาตาเคียร และไม่รู้จักหักห้ามความรักที่มีต่อกามนิตได้ ทั้ง ๆ ที่นางเป็นหญิงที่มีสามีแล้ว
3.มีความใฝ่ดี จากตอนที่องคุลีมาลเปลี่ยนใจไม่ฆ่าสาตาเคียร โดยบอกว่า เป็นเพราะได้ฟังพระธรรมจากพระพุทธเจ้า นางรู้สึกแปลกใจ ด้วยต้องการที่จะกำจัดความทุกข์ของตัวเองบ้าง จึงไปเฝ้าพระพุทธเจ้า และฟังพระธรรมของพระองค์อยู่นานกว่าครึ่งปี จนมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก
4.มีความเพียรพยายาม เช่นในการปฏิบัติธรรม ครั้งที่วาสิฏฐีเป็นภิกษุณี สาตาเคียรอาสาที่จะส่งอาหารมาถึงสำนักที่นางอยู่ แต่นางยืนยันที่จะออกไปบิณฑบาตเอง นอกจากนี้ นางยังหมั่นศึกษา และปฏิบัติธรรมอย่างสม่ำเสมอ
5.มีจิตใจดี หวังให้ผู้อื่นไปสู่ทางหลุดพ้นเช่นเดียวกับตน มีอยู่ในหลายเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับสิ่งต่าง ๆ ที่แปรเปลี่ยนไป เช่น ตอนที่ดอกบัวบนสวรรค์เหี่ยวแห้ง จากที่เคยสวยงาม หรือตอนที่ท้าวมหาพรหม ส่องแสงอ่อนลงเรื่อย ๆ ในพรหมโลก วาสิฏฐี จึงกล่าวอธิบายปรากฏการณ์นี้แก่กามนิตว่า
จากคำกล่าวนี้ ทำให้กามนิตเข้าใจและไม่วิตกกับเหตุการณ์ที่เป็นไปตามธรรมชาตินี้