นมแมว (Rauwenhoffia siamensis Scheff.)

นางแย้มสาวหยุดพุทธชาด
เบญจมาศหลายอย่างต่างสี
พุดซ้อนซ่อนกลิ่นจำปี มะลุลีสุกรมนมแมว

บทละครเรื่องพระศรีเมือง

เป็นไม้เถาแต่ไม่ค่อยเลื้อยเหมือนไม้เถาอย่างอื่น กิ่งมักพันกันเองจนทำให้แลเห็นเป็นต้นไม้พุ่ม ขนาดไม่สูงเท่าใดนัก มีดอกขนาดตั้งแต่ 1 - 2 เซนติเมตร กลีบแข็งมาก สีเหลืองนวล ๆ มีกลิ่นหอมเวลาเย็น ๆ และเวลากลางคืน ต้นนมแมวมีใบยาวรีคล้ายใบมะดัน ด้านบนสีเขียวข้ม ด้านล่างสีจางกว่า เนื้อใบแข็ง ดอกออกเดี่ยวๆ ตรงซอกใบ กลีบดอก 6 กลีบ เรียงเป็น 2 ชั้นๆ ละ 3 กลีบ เมื่อบานเต็มที่ขนาดดอกกว้างๆไม่เกิน 1.5 ซม. มีดอกเกือบตลอดปี ผลเล็กๆ ออกเป็นพวง เมื่อสุกสีเหลืองอมส้ม รับประทานได้ พันธุ์ไม้ชนิดนี้เป็นไม้ไทยโดยแท้จริง มีถิ่นกำเนิดในภาคใต้และภาคกลางของไทย อยู่ในวงศ์เดีวยกับกระดังงา การเวก และสายหยุด ขยายพันธุ์โดยการตอนกิ่งหรือเพาะเมล็ดปลูกเลี้ยงได้ไม่ยากนัก

ถึงห้วยอีร้าและระย้าล้วนสายหยุด
ดอกนั้นสุดที่จะดกดูไสว
กะมองกะเม็งนมแมวเป็นแถวไป ล้วนลูกไม้กลางป่าทั้งหว้าพลอง

นิราศเมืองแกลง...สุนทรภู่