๗.ไม้สัก

มีความหมายของการให้เกิดยศศักดิ์

ชื่อวิทยาศาสตร์ Tectona Grandis

วงศ์ LABIATAE

ชื่อสามัญ Teak

ชื่ออื่นๆ เคาะเยียโอ ปายี้ เป้อยี

ไม้ต้น ผลัดใบ สูงตั้งแต่ 20 เมตรขึ้นไป ลำต้นเปลาตรง โคนเป็นพูพอนต่ำๆ เรือนยอดเป็นพุ่มทรงกลมค่อนข้างทึบ เปลือกสีเทา เรียบหรือแตกเป็นร่องตื้นตามความยาวลำต้น เปลือกในสีเขียวอ่อน

ใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามกันเป็นคู่ ขนาดกว้าง 20 - 30 เซนติเมตร ยาว 25 - 40 เซนติเมตร ใบอ่อนจะมีขนาดใหญ่กว่านี้มาก ปลายใบแหลม โคนใบมน ผิวใบขนสากมือ ขยี้ใบจะมีสีแดงเหมือนเลือด ดอกขนาดเล็ก สีขาวนวล ออกเป็นช่อตามปลายกิ่ง ผลแห้งค่อนข้างกลม เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร เปลือกแข็ง ภายในมี 1 - 3 เมล็ด

นิเวศวิทยา ขึ้นเป็นหมู่ในป่าเบญจพรรณทางภาคเหนือ บางส่วนในภาคกลางและภาคตะวันตก มีอยู่บ้างทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ออกดอก และเป็นผล เดือนมิถุนายน - ตุลาคม

ขยายพันธุ์ โดยเมล็ด ปักชำ

วิธีเตรียมเมล็ดก่อนเพาะ : นำเมล็ดแช่น้ำ 2 วัน สลับผึ่งแดด 1 วัน รวม 15 วัน แล้วหว่านลงในแปลงเพาะให้กระจายทั่วกันกลบด้วยวัสดุเพาะชำ สูงประมาณ 3 - 5 มิลลิเมตร หรืออาจทำร่องแล้วหว่านลงในร่อง จะสะดวกในการกลบ และเมล็ดจะงอกอย่างเป็นระเบียบ แปลงเพาะควรอยู่กลางแจ้ง เมล็ดสักจะงอกไม่พร้อมกัน บางเมล็ดงอกภายใน 3 สัปดาห์ บางเมล็ด 2 ปี จึงงอก

การปักชำ

- เลือกไม้สายพันธ์ดีที่ต้องการขยายพันธุ์ (ต้นแม่พันธุ์)

- เลือกตัดชิ้นส่วนของไม้ที่พัฒนาเป็นกล้าไม้ได้ง่าย

- นำไปกระตุ้นการออกราก และลำต้นด้วยสารเคมี (สารเคมีที่ขายตามท้องตลาด)

- นำส่วนของพืชที่ได้รับการกระตุ้น แล้วไปไว้ในโรงเรือนที่สามารถควบคุมความชื้น และอุณหภูมิได้ และดูแลจนกว่าส่วนของพืชที่นำมาปักชำจะสร้างรากและลำต้น

- นำกล้าไม้ที่ออกรากและลำต้นไปอนุบาลในโรงเรือนอนุบาลจนกล้าไม้เริ่มแข็งแรง

- นำกล้าไม้ออกไปกลางแจ้ง เพื่อให้กล้าไปปรับตัว และแข็งแรงพอที่จะนำไปปลูกได้

ประโยชน์ เนื้อไม้มีลายสวยงาม แข็งแรง ทนทาน เลื่อย ผ่า ไสกบตบแต่ง และชักเงาได้ง่าย ใช้ทำเครื่องเรือน ปลวก มอด ไม่ชอบทำลาย เพราะมีสารพวกเตคโตคริโนน