| พล นิกร กิมหงวน พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ.๒๔๘๑ - ๒๕๑๑
ป. อินทรปาลิต |
งานประพันธ์ เรื่องชุด สามเกลอ หรือเป็นที่รู้จักกันดีในชื่อ พล นิกร กิมหงวน เป็นนวนิยาย ที่มีลักษณะเป็นงานที่เขียนชวนให้ขัน หรือเรียกกันว่า "หัสนิยาย" ในชุดสามเกลอนั้น มีตัวละครหลัก ที่นอกเหนือจาก พล พัชราภรณ์ นิกร การุณวงศ์ และกิมหงวน ไทยแท้ หรือ สงวน ไทยเทียมแล้ว ตัวละครอย่างเจ้าคุณ ปัจจนึกฯ ดร.ดิเรก ดำรงฤทธิ์ นายแห้ว โหระพากุล นั้นเป็นชื่อติดปากจน "เกือบจะ เป็นคนจริงๆ" ไปแล้ว องค์ประกอบของเรื่องราวในชุดสามเกลอ มี ๒ องค์ประกอบด้วยกัน คือ ฉากและเนื้อหา ฉากของนวนิยายเรื่องนี้ เป็นฉาก เรื่องราวเกิดขึ้นในสถานที่ และกับบุคคล ที่ผ่านไปแล้ว สถานที่ที่เกิดเหตุส่วนใหญ่อยู่ในเขตที่เรียกกันด้วยศัพท์สมัยใหม่ว่า เขต กรุงเทพฯ ชั้นใน เช่น เจริญกรุง รองเมือง สี่พระยา สาธร ถนนเพชรบุรี ในสมัยที่ ปัญหารถติดเป็นเรื่องที่ยังไม่อยู่แม้แต่ในจินตนาการ ถนนโล่งเตียนจนกิมหงวน สามารถขับฟอร์ดเก๋ง "โกยแน่บไปตามถนนวิทยุราวกับลดพัด... ถึง ๖๐ กิโลเมตร ต่อชั่วโมง" ส่วนของเนื้อหา นอกเหนือจากเรื่องราวในชีวิตประจำวันทั่วๆ ไปแล้ว คือ เหตุการณ์บ้านเมืองที่ความทรงจำของคนสมัยปัจจุบันอาจจะลืมเลือนไป เช่น สงคราม โลกครั้งที่ ๒ สงครามเกาหลี สงครามอินโดจีน นโยบายของรัฐบาลในสมัยนั้นๆ พล นิกร กิมหงวน เป็นบันเทิงคดีที่ล้ำค่ำในฐานะที่เป็น "บันทึกความรู้สึกของสมัย" ตัวละครหลักๆ ใน พล นิกร กิมหงวน เป็นคนที่ใกล้ชิดอยู่ในแวดวงเดียว กัน เป็นญาติสนิทมิตรสหาย ที่มีความสัมพันธ์ที่รักใคร่กลมเกลียว เป็นญาติเป็นพี่เป็น น้องอย่างที่ควรจะเป็น ตัวละครโยงใยและปฏิบัติต่อกันอย่างกันเองถ้อยทีถ้อยอาศัย และอย่างจริงใจ จะไม่พบพฤติกรรมที่คอยใช้คนอื่นให้เป็นประโยชน์ และพฤติการณ์ ที่ให้คอยคิดคำนวณในเชิงได้เชิงเสีย แต่ถ้าไม่มีความขัดแย้งเลย การดำเนินเรื่องก็คง จะเป็นไปไม่ได้ แต่เรื่องดำเนินไปจบลงด้วยดีเสมอๆ และที่เป็นเช่นนั้น ก็เพราะเมื่อมี เรื่องล่วงเกินซึ่งกันและกัน ก็มิได้ผูกใจเจ็บหรือโกรธขึ้งเป็นเวลานาน ฉะนั้นเหตุ การณ์ของเรื่องแต่ละตอนที่ปรากฎชัดเจนต่อผู้อ่านคือ เป็นความสนุกสนานครึ้นเครง บ่อยๆ ครั้งเป็นการเล่นแบบเด็กๆ เป็นการรื้อฟื้นความหรรษาของชีวิตวัยเยาว์ ชุบ ชีวิตชีวาวัยที่กำลังร่วงโรยให้สำราญอารมณ์ ส่วนที่เป็นพื้นฐานซึ่งแฝงอยู่เป็นการกำหนดวางสีสันบรรยากาศของโลก ใน พล นิกร กิมหงวน คือ ความรัก ความสมานฉันท์ และความให้อภัยต่อกันและกัน ซึ่งก็เป็นโลกของอุดมคติในการใช้ชีวิตของครอบครัวไทย และอยู่ในความปรารถนา ตามหลักธรรมที่คนไทยทั่วไปรับสืบต่อมา จนเป็นแสง เป็นความหวังในการดำรงชีวิต ที่ต้องผจญกับขวากหนามของความทุกข์อยู่เสมอๆ ฉะนั้น ความรู้สึกที่ผู้อ่านคนแล้ว คนเล่าได้รับก็คือ อ่านแล้วสนุก สบายใจ คลายเครียด ความโดดเด่นในเรื่อง พล นิกร กิมหงวน อยู่ที่ความสามารถของผู้แต่งใน การสร้างเรื่องให้มีเงื่อนไขปมชวนให้ติดตาม แม้แต่ละตอนจะถือได้ว่าเป็นเรื่องสั้น แต่ บางตอนก็มีเรื่องรอง (Sub-Plot) ในเรื่องใหญ่ ทำได้สอดคล้อง กลมกลืนและส่วน ใหญ่เรียกได้ว่าลงตัว เมื่อพิจารณาจากสัดส่วนการแบ่งแต่ละฉาก และความสมเหตุ สมผลในการนำเรื่องให้ไปสู่ข้อสรุป เพราะฉะนั้นเรื่องนี้จึง "อ่านแล้วติด" |
