ปีศาจ เป็นนิยายประเภทอัตถนิยมสะท้อนภาพสามัญชนซึ่งเรื่องนี้ได้
	เกิดขึ้น ภายหลังจากการที่หนังสือพิมพ์รายงานข่าวกรณีพิพาทที่ดินที่บางบ่อ ซึ่งเป็น
	ถิ่นกำเนิดของผู้แต่ง 

	เนื้อหาของเรื่อง
		สาย สีมา "ชาวบ้านนอก" ผู้มีโอกาสดีได้เรียนถึงขั้นมหาวิทยาลัย ภาพแรก
	ที่เห็นเขาคือ ความสงบเสงี่ยมเจียมตัว ซึ่งมากจนถึงขนาดที่เรียกได้ว่าเป็นความไม่มั่น
	ใจของเขา  ในโอกาสแรกที่เขาได้รู้จักกับรัชนี หญิงสาวผู้มาจากตระกูลขุนนางและมีการ
	ศึกษา  ภาพทั่วไปของ สาย สีมา ก็คือความเป็น "คนดี" ตามลักษณะของสังคมแบบเก่า
	ไม่สูบบุหรี่ ไม่กินเหล้า เห็นใจคนยากคนจน แต่เมื่อเขาได้มีประสบการณ์ในการทำงาน
	มากขึ้น  และต้องเผชิญกับเหตุการณ์สำคัญที่เขาจะต้องตัดสินใจเลือกเอาระหว่างมหา
	จวน, ผู้เคยมีบุญคุณให้เขาได้เล่าเรียน และกำลังต้องการให้เขาช่วยฟ้องขับไล่ชาวบ้าน
	เดียวกันกับเขาออกจากที่จำนองไป, กับชาวบ้านซึ่งเขาเห็นว่าเป็นผู้ที่ไม่ได้รับความยุติ
	ธรรม  สาย สีมา ถึงได้แหวกวงล้อมออกจากคุณค่าเก่าของสังคม ในเรื่องเกี่ยวกับ 
	"ความกตัญญู" หันไปเลือกเอา "ความยุติธรรม" แทนด้วยการปฏิเสธการเป็นทนายให้
	มหาจวน

		หลังจากนั้น สาย สีมา ก็ได้ค่อยๆ แสดงให้เห็นความเข้มแข็งของตัวเองมาก
	ขึ้น เมื่อเขาเริ่มปะทะคารมกับเจ้าคุณพ่อของหญิงสาวคนรักอย่างฉาดฉาน ตั้งแต่ยกต้นๆ
	ลาออกจากการเป็นทนายความประจำธนาคาร ซึ่งกำลังเตรียมเรื่องจะขับไล่คนจนออก
	จากห้องแถวและตอกกลับเพื่อนทนายคู่คดีขับไล่ที่ฝ่ายนายทุนอย่างไม่ไว้หน้า  ไปจนถึง
	การโต้ตอบกับพวกผู้ดีแปดสาแหรกใน "งานเลี้ยงสำหรับการสบประมาท"  ซึ่งเจ้าคุณพ่อ
	ของรัชนีเป็นผู้จัดสำหรับเขาได้อย่างสะใจอย่างถึงที่สุด