กรุณา กุศลาสัย
กรุณา กุศลาสัย เกิดวันที่ ๑๐ พฤษภาคม พ.ศ.๒๔๖๓ ณ ตำบลแควใหญ่ อำเภอ
เมือง จังหวัดนครสวรรค์ มีพี่สาวหนึ่งคน บิดาเป็นชาวจีนที่อพยพมาตั้งหลักแหล่งทำกินที่
นครสวรรค์ ตั้งแต่รุ่นปู่ จนมีฐานะร่ำรวยเป็นเจ้าสัว แต่ทว่าความยุติธรรมในสังคมและความ
บกพร่องของกระบวนการยุติธรรม บิดาของกรุณาถูกจับกุมเรื่องใช้ธนบัตรปลอม ซึ่งรับจาก
เจ้าโรงสีที่มาซื้อข้าวเปลือก บิดาต้องติดคุกและตายในคุก เมื่ออกไปทำงานโยธา จนเป็นไข้
ป่า หลังจากบิดาติดคุกไม่นาน มารดาก็ตายวัณโรค กรุณาลูกกำพร้าจึงต้องดิ้นรนช่วย
ตนเอง ได้เรียบถึงชั้นมัธยมสาม เรียนดีจนสามารถข้ามชั้นเรียนแต่ไม่จบชั้นมัธยมสาม เพราะ
ทนการกดขี่ขูดรีดแรงงานของนายจ้างผู้อุปถัมภ์ไม่ไหว และอุบัติเหตุทำให้ของใช้นายจ้าง
เสียหายจึงไล่ออกจากบ้าน
ต่อมาได้บรรพชาเป็นสามเณร และจาริกสู่อินเดียโดยติดตามพระโลกนาถ ชาว
อิตาเลียน โดยเดินเท้า ผ่านพม่าสู่อินเดีย เมื่อ พ.ศ.๒๔๗๖ ได้ศึกษาภาษาอินเดีย รับทุน
การศึกษาภารตวิทยาที่มหาวิทยาลัยวิศวภารตี ศานตินิเกตัน ขณะศึกษา เกิดสงครามโลก
ครั้งที่สอง ประเทศไทยประกาศสงครามกับฝ่ายพันธมิตรและอังกฤษปกครองอินเดีย ขณะ
นั้น คนไทยรวมทั้งกรุณาถูกถือเป็นชนชาติศัตรูต้องถูกจำคุก ด้วยเหตุนี้จึงต้องลาสิกขา
กลับประเทศไทยเมื่อสงครามโลกสงบแล้ว ในพ.ศ.๒๔๘๙
การคืนสู่ไทยก็ใช้ความรู้ให้เป็นประโยชน์ โดยสอนภาษาอินเดียและภาษาสัน
สกฤตแก่ครูอาจารย์สถาบันต่างๆ สอนภาษาไทยแก่ชาวต่างประเทศที่อาศรมวัฒนธรรม
ไทย-ภารตะ เมื่ออินเดียเป็นเอกราชและเปิดความสัมพันธ์กับไทย จึงทำงานในสถานกงสุล
อินเดีย และต่อมาเป็นสถานเอกอัครราชทูตอินเดีย ภายหลังลาออกเพื่อทำงานหนังสือพิมพ์
กระทั่งเป็นทูตใต้ดินของรัฐบาล จอมพล ป. พิบูลสงคราม เพื่อเปิดสัมพันธ์ทางการทูตกับ
จีน เมื่อกลับประเทศไทยขณะจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ปฏิวัติโค่นจอมพล ป. ก็ถูกขังคุก
ลาดยาวข้อหาคอมมิวนิสต์ ครั้นได้รับอิสรภาพได้ใช้ชีวิตเขียนหนังสือสารคดี และแปลงาน
ภาษาต่างประเทศผลงานของกรุณาเป็นผลงานร่วมกันกับเรืองอะไร กุศลาสัย ภรรยา โดย
จำนวนไม่น้อยส่วนใหญ่ เช่น แปลพุทธจริต, คีตาญชลี, มหาภารตยุทธ์, เมฆทูต และแปล
งานสำคัญของคานธี, เนรูห์ และรพินทรนาถฐากุร คำประกาศเกียรติคุณเนื่องในโอกาสรับ
พระราชทานปริญญา ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัย
รามคำแหง พร้อมกับบัณฑิตรุ่นที่ ๒๑ กล่าวตอนหนึ่งว่า "ได้ชื่อเป็นผู้ผลิตผลงานที่มีคุณ
ค่าท่านหนึ่ง ผลงานหลายเล่มได้รับการคัดเลือกให้เป็นหนังสือประกอบ และหนังสืออ่าน
นอกเวลาทั้งในระดับมัธยมศึกษาและอุดมศึกษา นอกจากนี้ยังได้รับเข็มและใบประกาศ
เกียรติคุณจากมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย และได้รับรางวัลศรีบูรพาด้วย"
