พระธรรมปิฎก
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต หรือ ประยุทธ์ อารยางกูร) เกิดวันพฤหัสบดีที่
๑๒ มกราคม พ.ศ.๒๔๘๑ ณ ตลาดศรีประจันต์ อำเภอศรีประจันต์ จังหวัด สุพรรณบุรี
เป็นบุตรคนที่ ๖ ในจำนวน ๙ คน ของนายสำราญ-นางชุนกี อารยางกูร ครอบครัวประกอบ
อาชีพค้าขายและมีกิจการโรงสีไฟ พระธรรมปิฎกได้รับอิทธิพลดำเนินชีวิตด้วยครรลอง
คลองธรรมจากบิดามารดามาแต่เยาว์
การศึกษา เริ่มศึกษาจากโรงเรียนอนุบาลที่ตลาดศรีประจันต์ เรียนประถมศึกษา
ที่โรงเรียนประชาบาลชัยศรีประชาราษฎร์ เมื่อจบประถมศึกษาแล้ว โยมบิดาพาไปจังหวัด
พระนคร เพื่อเข้าศึกษาต่อโรงเรียนมัธยมที่โรงเรียนวัดปทุมคงคา แต่พักอยู่ที่วัดพระพิเรนทร์
ได้รับทุนเรียนดีของกระทรวงศึกษาธิการ จนถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ ความใส่ใจของพระ
ธรรมปิฎกเรื่องของการศึกษา แม้จะยังเป็นเด็กอยู่ แต่เมื่อ ด.ช.ประยุทธ์กลับบ้านขณะ
ปิดเทอม ได้นำวิชาความรู้มาสอนน้องๆ จนสามารถเรียนรู้ภาษาอังกฤษ
สุขภาพของท่านพระธรรมปิฎกไม่ดีมาแต่เด็ก เมื่อจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓
จึงกลับไปบรรพชาเป็นสามเณร ที่วัดบ้านกร่าง อำเภอศรีประจันต์ พระครูเมธีธรรม
สารเจ้าอาวาสเป็นพระอุปัชฌาย์ จากนั้นจึงศึกษาเล่าเรียนทางพระปริยัติธรรม พ.ศ.
๒๔๙๖ ได้กลับกรุงเทพฯ มาสังกัดวัดพระพิเรนทร์ สอบไล่ได้นักธรรมเอก และเปรียญ
ธรรม จนได้เปรียญธรรม ๙ ประโยค ขณะเป็นสามเณร จึงได้รับพระราชทาน พระบรม
ราชานุเคราะห์จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลปัจจุบัน เป็นพระภิกษุในฐานะ
นาคหลวง มีสมเด็จพระสังฆราชขณะนั้น ทรงเป็นพระอุปัชฌาย์ ภายหลังศึกษาต่อจน
รับปริญญาพุทธศาสตรบัณฑิต เกียรตินิยมอันดับ ๑ จากมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
พระธรรมปิฎกเป็นพระเถระที่ศึกษาดี มีจรรยาวัตรงดงาม สมบูรณ์ด้วยศีล มี
นิสัยใฝ่รู้เป็นปราชญ์ ขณะเดียวกันก็เคยดำรงตำแหน่งสำคัญทางการบริหารการศึกษา มหา
จุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ดังได้เป็นรองเลขาธิการมหาวิทยาลัย ขณะที่เป็นเจ้าอาวาสวัด
พระพิเรนทร์ด้วย ภายหลังจึงลาออกจากตำแหน่งงานทางการบริหาร กระนั้นกลับมีผลงาน
ศึกษาค้นคว้า เผยแพร่พระพุทธศาสนาอยู่สม่ำเสมอ ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัด
ญาณเวศกวัน ตำบลบางระทึก อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม และดูแลสถานสำนักสงฆ์
สายใจธรรม บนเทือกเขาสำโรงดงยาง ตำบลหนองแหน อำเภอพนมสารคาม จังหวัด
ฉะเชิงเทรา
ผลงานธรรมนิพนธ์ของพระธรรมปิฎก มีคุณค่าทางการศึกษาอย่างสูง เป็นผล
งานทางวิชาการที่ยอมรับนับถือทั่วไป พระคุณเจ้าจึงได้รับปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์
จากมหาวิทยาลัยต่างๆ หลายแห่งและหลายสาขาวิชา เช่นเดียวกับในทางสมณศักดิ์ได้เจริญ
มาเป็นลำดับ สำหรับเกียรติคุณระดับโลกเมื่อ พ.ศ.๒๕๓๗ ยูเนสโกได้ประกาศสดุดีและ
ถวายรางวัลการศึกษาเพื่อสันติภาพแด่พระคุณเจ้า เป็นพระภิกษุในพระพุทธศาสนารูปแรก
ที่ได้รับการถวายรางวัลนี้ ปัจจัยไทยธรรมจากรางวัลร่วมล้านบาท พระธรรมปิฎกมอบให้
กระทรวงศึกษาธิการนำไปจัดการศึกษาต่อไป ดังได้ตั้งกองทุนการศึกษาพระธรรมปิฎก
เพื่อสันติภาพขึ้นแล้ว
