ในวันหนึ่งๆ
จงทำสิ่งดีๆ
โดยที่ไม่มีใครรับรู้บ้าง

ยอบ้าน

   ชื่อวิทย์   morinda  citrifolia Linn.
   ชื่อวงศ์   RUBIACEAE
   ชื่อทั่วไป มะตาเสือ(เหนือ), ยอ,ตาเสือ,
                แยใหญ่(กะเหรี่่ยง-แม่ฮ่อง                 สอน)
  

 

รสขมเฝื่อน คั้นเอาน้ำสระผม ฆ่าเหา ทาแก้ปวดข้อนิ้วมือ นิ้วเท้า ใบสดย่างไฟหรือปรุงยาประคบ แก้ปวดบวมอัก เสบ

รสเฝื่อน ปรุงยาแก้วัณโรค

รสร้อนปร่า ต้มดื่มแก้คลื่นเหียนอาเจียน เผาเป็นถ่าน ผสมเกลือเล็กน้อย อมแก้เหงือกเปื่อยเป็นขุมบวม ต้มดื่ม ขับโลหิตระดู ขับเลือดลม ขับลมในลำไส้ ขับผายลม

เฝื่อน ปรุงยาแก้วัณโรค

รสเฝื่อน ระบายท้อง

 

๔.   แก้ลมวิงเวียน  ใช้ลูกยอแก่ฝานบางๆ ตำใส่่มาะนาว กระเทียม พริก เกลือ กินเป็นประจำ จะไม่ี่ค่อยเวียนศีรษะ เลือดหมุนเวียนดี ใช้ลูก ยอแก่ ๑๗-๑๘ ผล หั่นบางๆ บดละเอียด ข้าวสุก ๓-๕ ปั้น ผึ่งแดดให้แห้ง บดละเอียด พริกไทยดำ ๑ ขีด บดละเอียด ผสมด้วยกัน กินครั้งละ ๒-๓ ช้อนชา วันละ ๓ภ๔ ครั้ง กินด้วยน้ำร้อน เติมเกลือและ น้ำตาลทรายแดง

๕.   ประจำเดือนขัด  ใช้ลูกยอค่อนข้างแก่ ๓-๕ ผล ทำเป็นส้มตำ กิน วันละ ๑ ครั้ง จนประจำเดือนมาเป็นปกติ

๖.   แก้เลือดเสียหลังคลอด   นำลูกยอแก่ ๕-๖ ผล ฝานบางๆ ขิง ข่า อย่างละครึ่งของขอ ใส่ครกตำละเอียด กินอาทิตย์ละครั้ง หรือเดือนละครั้ง หล้งขับเลือดเสีย จะรู้สึกเบาตัว ผิวพรรณเปล่งปลั่ง ยานี้ควรกินเมื่อร่าง กายแข็งแรงพอสมควร ไม่ควรกินหลังคลอดใหม่ๆ

๗.   เหงือกเปื่อยเป็นขุม  บวมเจ็บ มีแผลเป็นหนองสีขาว มีหลายแผล ผิวรอบแผลบวมแดง เอาลูกยอดิบ ๓ ลูก ตำละเอียด ใส่เกลือใ้ห้เค็ม อม ครั้งละ ๑ ช้อนโต๊ะ นาน ๒๐ นาที อมทุก ๒ ชั่วโมง ๓ วันหายเป็นปกติ

๘.   ปากเปื่อยเป็นแผลในเยื่อบุปากและลิ้นเป็นขุม  กินของเผ็ด เค็มไม่ได้ ใช้ลูกยอดิบ ผิวมีสีเขียวเข้ม ๒ ผล เผาไฟถ่านจนไหม้ เป็น ถ่านดำตลอดลูก ผสมเกลือบดละเีอียด ทาในปาก วันละ ๒ ครั้ง เช้า-เย็น

๙.   ถ่ายมีเลือดปน   ท้องผูก ถ่ายมีเลือดปน เจ็บทวารหนัก ใช้ใบยอป่า ๑ กำมือ ตำละเอียด คั้นเอาแต่น้ำ ผสมเกลือเล็กน้อย กินก่อนอาหารเช้า ประมาณ ๓ วัน อาการจะทุเลา และหายในที่สุด

 

๑๐.  ปวดข้อ  ใบยอตำคั้นน้ำ ทาแก้โรคเก๊า ปวดตามข้อ

๑๑.  แก้ไข้  เปลือกยอต้ม ๑๐-๑๕ นาที กินวันละ ๓-๔ ครั้งๆละ ๑ แก้ว

๑๒.  เจ็บคอ เสมหะติดคอ   ลูกยอดิบเผาไฟ แช่น้ำ จิบแก้เจ็บคอ เสมหะติดคอ

๑๓.  ท้องเสีย   ลูกยอดิบเผาไฟ บดเป็นผง ๑ ช้อนชา ผสมน้ำปูนใส ๔ ช้อนแกง กินทุกครั้งที่ถ่าย หรืออาเจียน หรือกินวันละ ๔ ครั้ง ถ้าอาเจียน เพราะผิดสำแดง ให้ใช้น้ำซาวช้าวแทนน้ำปูนใส

๑๔.  นิ่ว  นิ่วที่เิริ่มเป็น หรือเป็นไม่รุนแรง มีอาการปวดท้องน้อย ปวด สันหลังช่วงเอว ใช้ลูกยอแก่จัด ๔-๕ ผล ต้มกับน้ำ ๒ แก้ว เดือดนาน ๑๐ นาที กินวันละ ๓ ครั้งๆละ ๑ แก้ว

๑๕.  บิด   ลูกยอแก่ ๑ ลูกใหญ่ หั่นบางๆ อังไฟให้เหลือง แช่น้ำ ๑ แก้ว นาน ๑๕-๓๐ นาที รินแต่น้ำดื่ม กินทุกครั้งที่ถ่าย

๑๖.  ปวดหัว  ใบยอต้มเดือด ๓-๕ นาที ปะที่หัว

๑๗.  เหน็บชา  เม็ดยอ ๑ แก้ว พริกไทย ๑ แก้ว บดเป็นผง ผสมน้ำผึ้ง กินขนาดเท่าปลายนิ้วก้อย ก่อนอาหาร ๓ เวลา

๑๘.  แก้ไอ  ใบยอผึ่งแดดให้แห้ง ซอยหมือนยาสูบ ผสมเกลือเล็กน้อย เอาใบยอแห้งแทนใบตอง มวนจุดสูบเวลาไอ ๒-๓ วันก็หายไอ

๑๙.  แก้หนาว  กินลูกยอ ๓-๔ ลูก ช่วยให้อบอุ่น

๒๐.  ยาสระผม   ใช้ลูกยอสุกขยี้ผมแล้วล้างน้ำออก ช่วยให้ผมสะอาด

 

๑.  ขิงแห้ง
๒.  เมล็ดพริกไทย
๓.  ดอกดีปลี
๔.  ใบยอ

๘   
๔
๑๖
๓๒

ส่วน
ส่วน
ส่วน
ส่วน

ตากแห้ง บดเป็นผง ผสมน้ำผึ้งปั้นลูก กลอน เท่าเม็ดพุทรา

ขับลมในลำไส้ บำรุงสายตา บำรุง หัวใจ

ครั้งละ ๓ เม็ด ก่อนอาหาร เช้าำ-เย็น