สารศิลปยาไทย
ฉบับที่ ๒๖

 

มะขามไทย

      ชื่อวิทย์   Tamarindus  indica  Linn.
      ชื่อวงศ์    LEGUMINOSAE
      ชื่ออื่น     ขาม ม่องโคลัง มะขามกระดาน

 

สมาคมผู้ประกอบโรคศิลปแผนไทย
เชียงใหม่




 

 













จงเป็นเปลวเทียน
ที่ย่อมเผาผลาญตัวเอง
เพื่อความสว่างไสวของผู้ื่อื่น

 

 




 

 




มะขาม

   ชื่อวิทย์   Tamarindas Indica Linn.
     ชื่อวงศ์   LEGUMINOSAE
     ชื่ออื่น    มะขามไทย ขาม(ใต้)                  ตะลูบ(โคราช) มะขามกระดาน

 

สรรพคุณ

ใบแก่


เนื้่อในฝัก



เปลือกเม็ด



เมล็ดใน

รกมะขาม

เปลือกต้น



แก่น

รสเปรี้ยวฝาด ขับเสมหะในลำไส้ ฟอกโลหิต ขับเลือด และลมในลำไส้ แก้บิด แก้ไอ

รสเปรี้ยว กัดเสมหะ แก้ท้องผูก แก้กระหายน้ำ คั้นกับ น้ำปูนใส ดื่มขับเลือดขับลมในสตรีที่คลอดใหม่ๆ แก้ สันนิบาตหน้าเพลิง คั้นกับเกลือ และน้ำดื่มขับรก

(กะเทาะเมล็ดมะขาม) รสฝาด รับประทานแก้ท้องร่วง คุมธาตุ แก้อาเจียน สมานแผล บดเป็นผงละลายน้ำ ปิดแผลในคนที่เป็นโรคเบาหวาน

รสมัน ขับพยาธิไส้เดือน ต้องใช้ยาระบายช่วย

รสฝาด แก้ท้องเสีย

ฝาดเมาร้อน แก้เหงือกบวม ฆ่าแมลงกินฟัน ฆ่าพยาธิ ผิวหนัง ต้มหรือ ฝนกับน้ำปูนใส ทารักษาบาดแผล เรื้อรัง ชะล้างบาดแผล

รสฝาดเมา  กล่อมเสมหะ และโลหิต





 

 




ความลับของมะขาม

๑.   แก้ท้องผูก  ใช้เนื้อมะขามเปียกแกะเม็ดออกมา ๑๐-๑๒ ฝัก จิ้ม เกลือรับประทาน แล้วดื่มน้ำตามมากๆ รับประทานก่อนนอนหรือเติมน้ำ คั้นใส่เกลือเล็กน้อย

๒.   ถ่ายพยาธิใส้เดือน ตัวกลม เส้นด้าย ในเ้ด็กได้ดี  ใช้เมล็ด แกะคั่วให้เหลืองจัดหรือเกรียม กะเทาะเปลือกสีต้ำตาลแดงออก เอาเนื้อในเมล็ด แช่น้ำเกลือ จนนุ่ม รับประทาน เนื้อทั้งหมด ครั้งละ ๒๐-๓๐ เมล็ด

๓.   แก้ไอ ขับเสมหะ   ใช้มะขามเปียก ๕๐-๘๐ กรัม(๓-๕ หัวแม่มือ) คั้นกับน้ำ ให้เติมเกลือและน้ำตาลเล็กน้อย จิบบ่อยๆ หรือใช้เนื้อมะขาม เปียกจิ้มเกลือรับประทาน

๔.   แก้ท้องเดิน   ใช้เมล็ดคั่วให้เกรียม กะเทาะเปลือกรับประทาน หรือใช้เปลือกต้น ทั้งสดและแห้ง ๑-๒ กำมือ(๑๕-๓๐ กรัม) สับต้มกับ น้ำปูนใส เคี่่ยวนาน ๓-๕ นาที (รินน้ำดื่ม)

๕.   ช่วยสมานและรักษาแผลได้  นำเมล็ดมะขามกะเทาะเปลือกออก ต้มแล้วนำมาล้างแผล

๖.   ลดความดันโลหิตสูง   ใช้ดอกสดไม่จำกัดจำนวน มาทำอาหาร รับประทานเช่นแกงส้ม หรือต้มกับปลาสลิด

๗.   บำรุงหน้า   ใช้มะขามเปียกข้นๆ ทาให้ทั่วใบหน้า ทิ้งไว้ ๑๐-๑๕ นาที แล้วล้างออก ทำให้ใบหน้าขาวผ่องปราศจากสิิวฝ้า

๘.   ตกขาว  ผู้หญิง ที่มีตกขาวมากผิดปกติ คัน รู้สึกกังวลไม่สบายใจ ให้ใช้ ใบมะขาม ๑-๒ กำมือ ทังใบและก้าน นำมาล้างให้สะอาด ใส่น้ำ พอท่วมยา ต้มให้เดือดสสัก ๑๐-๑๕ นาที กินวันละ ๓ ครั้งๆละ ๑ แก้ว ก่อนอาหารทุกวัน ประมาณ หนึ่งอาทิตย์ก็จะหาย





 

 



๙.   ผิวแห้ง  หน้าหนาวผิวจะแห้ง แตกเป็นขุย เอามะขามเปียกปั้นเป็น ก้อน ขนาดกำมือ และถูตัวไปมาแทนสบู่ ถูให้ทั่วหน้าด้วย สักพักล้างออก ใช้แล้วรู้สึกสะอาดดี ผิวไม่แห้ง แตกเลย

๑๐.  ประจำเืดือนไม่ปกติ  เอาเนื้อมะขามเปียกละลายน้ำร้อน คั้นใส่ เกลือและน้ำตาลพออร่อย ดื่มวันละ ๒-๓ ครั้ง ก่อนมีประจำเดือน ๑ อาทิตย์ นอกจากทำให้ประจำเืดือนมาปกติแล้ว ยังช่วยลดอาการปวด ประจำเืดือน และระบายท้องอีกด้วย

๑๑.  คลื่นไส้อาเจียน แพ้ท้อง  ใช้เนื้อมะขามเปียกปั้นเป็นก้อนเท่า หัวแม่มือ ประมาณ ๒-๔ ก้อน ผสมน้ำคั้นแล้วอุ่นดื่มการดื่มควรจิบทีละ น้อย หรือจะใช้มะขามสดจิ้มเกลือกินก็ได้

๑๒.  ยาหลังคลอด  ในสมัยก่อนเวลาคลอดลูกแล้ว จะต้องกินน้ำคั้น จากมะขามเปียก เพื่อช่วยขับเลือดเสีย ขับน้ำคาวปลา และช่วยระบายท้อง ด้วย โดยเอามะขามเปียกละลายน้ำร้อนเติมเกลือ น้ำตาลพออร่อย ดื่มวัน ละ ๒ ครั้ง เช้า-เย็น กินหลัีงคลอด ติดต่อกัน ๑ เดือน

๑๓.  บำรุงน้ำนม   ใช้กิ่งหรือต้นมะขามสับเป็นชิ้นๆ ๑ กำมือ ต้มกับ น้ำ ๔ แก้ว ให้เดือดนาน ๑๐-๑๕ นาที ดื่มขณะร้อนๆ ต่างน้ำ วันละ ๖-๘ แก้ว กินหลังคลอด ตออดเดือน จะทำให้มีน้ำนมมาก ยานี้มีรสหวาน ดื่มง่าย ส่วนท่านใด ดื่มคอแห้ง ไอบ่อยๆ ให้หยุดกิน เพราะยาไม่ถุกกับ ธาตุ

 



 

 



ครีมล้างหน้ามะุขามเปียก

 

ส่วนประกอบ

๑.  มะขามเปียก      ๑ ก.ก.
๒.  ขมิ้นชันสด       ๒ ขีด
๓.  ขมิ้นอ้อยสด      ๑ ขีด
๔.  ไพลสด           ๑ ขีด
๕.  น้ำผึ้ง        ๗๕๐ ฃี.ซี.
๖.  นมจืดสด          ๑ ลิตร
๘.  พิมเสน           ใส่เล็กน้อย

วิธีทำ

๑.  แช่น้ำมะขามเปียกทิ้งไว้ ๑ คืน นำมาขยำให้เละ เลือกเอาการแข็งๆ ออก
๒.  ฝานข้อ ๒,๓,๔ บางๆ ต้มในน้ำ ๑ ลิตรจนเดือด กรองเอากากออก นำไปตั้งไฟให้เดือด
๓.  นำมะขามเปียก ใ่ส่ลงในข้อ ๒ ที่ตั้งไฟไว้ คนตลอด อย่าให้มะขาม ใหม้
๔.  นำน้ำผึ้ง และนมจืดสด ใส่ลงไป ในหม้อต้มมะขาม คนให้เข้ากัน
๕.  ใส่พิมเสนเล็กน้อย รอให้เย็น แบ่งบรรจุภาชนะที่เตรียมไว้

สรรพคุณ

ข้อควรระวัง

ช่วยรักษาสิว ฝ่า รอยด่างดำ บนใบหน้า

ควรเก็บไว้ในตู้เย็นตลอดเวลา ระวังเชื้อราขึ้น ถ้าไว้ ในอุณหภูมิห้อง

 



HOME