|
พระที่นั่งศิลาลัยมหาปราสาท |
ประตู "กมลเกลาตรู" ระหว่างบริเวณพระราชฐานชั้นใน และสวนศิลาลัย มีลักษณะเหมือนอย่างเก๋งจีน
พระที่นั่งศิลาลัยมหาปราสาท ตั้งอยู่ตรงมุมสวนศิวาลัยด้านตะวันออกเฉียงใต้ในเขต
พระราชฐานชั้นใน เป็นปราสาท 5 ยอด ยอดตรงกลางเป็นองค์ประธานสร้างอย่างยอดปราสาท
ทั่วไป มียอดเล็กตั้งอยู่บนสันหลังคารายล้อมทั้ง 4 ด้าน ยอดปราสาทเหล่านี้เป็นยอดทรง
มณฑปซ้อน 7 ชั้น ตรงมุมยอดทั้งสี่มีรูปครุฑจำหลักรองรับ หลังคามุงกระเบื้องเคลือบสี
หลังคามุขหน้าและมุขหลังซึ่งเป็นมุขยาวและมีชานโดยรอบนั้น เป็นหลังคาชั้นลด 4 ชั้น ส่วน
หลังคามุขข้างซึ่งเป็นมุขสั้นและมีชานด้านเดียวทางทิศเหนือนั้นเป็นหลังคาลด 2 ชั้น หน้าบัน
จำหลักรูปนารายณ์ทรงครุฑ มีลายกนกเทพพนมล้อมปิดทองประดับกระจก องค์พระที่นั่งเป็น
อาคารสองชั้น มีอัฒจันทร์ขึ้นลงทางด้านหน้าและด้านหลัง ซุ้มพระทวารและพระบัญชรเป็น
ซุ้มบันแถลง
|
ภาพเขียนเทพธิดาจีนบนบานประตู "มังกรเล่นลม" ในสวนศิลาลัย ซึ่งเป็นประตูแบบเก๋งจีน
พระที่นั่งศิลาลัยมหาปราสาทนี้สร้างขึ้นในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า
เจ้าอยู่หัว โดยโปรดเกล้าฯ ให้รื้อพระที่นั่งประพาสพิพิธภัณฑ์ ในหมู่พระอภิเนาวนิเวศน์ ซึ่งใน
สมัยรัชกาลที่ 4 ใช้เป็นที่จัดแสดงศิลปโบราณวัตถุ และสรรพสิ่งที่นานาประเทศทูลเกล้าฯ
ถวายเป็นทางพระราชไมตรี แล้วสร้างพระที่นั่งศิลาลัยมหาปราสาทขึ้นแทนที่เพื่อประดิษฐาน
พระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว 4 รัชกาล ซึ่งโปรดเกล้าฯ ให้หล่อขึ้นตั้งแต่ พ.ศ.
2414 แต่ยังไม่มีสถานที่ประดิษฐานให้สมพระเกียรติยศ ส่วนวัตถุที่จัดแสดงอยู่ในพระที่นั่ง
องค์เดิม โปรดเกล้าฯ ให้จัดไว้ ณ ศาลาสหทัยสมาคม
|
ต่อมาในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญ
พระบรมรูปดังกล่าวไปประดิษฐาน ณ ปราสาทพระเทพบิดร ในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
พร้อมทั้งโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งการพระราชพิธีถวายบังคมพระบรมรูปในวันที่ 6 เมษายน พ.ศ.
2461 ซึ่งได้ถือเป็นประเพณีปฏิบัติสืบต่อมา พระที่นั่งศิลาลัยมหาปราสาทจึงว่างลงจนถึง
ปัจจุบัน
|
