nakhonpathom Province,Thailand

คำขวัญประจำจังหวัดนครปฐม
" ส้มโอหวาน ข้าวสารขาว ลูกสาวงาม ข้าวหลามหวานมัน สนามจันทร์งามล้น พุทธมณฑลคู่ธานี พระปฐมเจดีย์เสียดฟ้า "

ความหมายของตราประจำจังหวัด

รูปเจดีย์องค์ใหญ่และมีมงกุฏติดอยู่ที่พระปฐมเจดีย์ เจดีย์องค์ใหญ่ หมายถึง องค์พระปฐมเจดีย์ที่พระโสณะและพระอุตระได้สร้างขึ้น มงกุฏ หมายถึง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ผู้ทรงอุปถัมภ์สร้างองค์พระปฐมเจดีย์ต่อเติม ให้สูงใหญ่สง่างามตามที่ปรากฏอยู่ในปัจจุบัน
จังหวัดนครปฐม ใช้อักษรย่อว่า "นฐ"

ต้นไม้ประจำจังหวัด

ชื่อพรรณไม้ " จัน "
ชื่อวิทยาศาสตร์ Diospyros decandra lour

เดิมจังหวัดนครปฐมตั้งอยู่นครชัยศรี ในบริเวณ ที่ราบลุ่มภาคกลาง ห่างจากกรุงเทพฯ 58 กิโลเมตร เมืองนครปฐมเดิมตั้งอยู่ริมทะเล เป็นเมืองที่เก่าแก่ที่สุด แห่งหนึ่งของไทย นครปฐมมีความเจริญมากในช่วงสมัย ทวาราวดีเพราะเป็นเมืองราชธานีที่สำคัญ เป็นแหล่ง อารยธรรมในสมัยนั้นที่เผยแพร่เข้ามาจากประเทศอินเดีย ก็เข้ามาที่นครปฐมเป็นแหล่งแรก รวมทั้งพุทธศาสนา นครปฐมจึงเป็นศูนย์กลางของความเจริญ มีชนชาติต่างๆ ที่อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานอยู่เป็นจำนวนมาก ต่อมาเกิด ความแห้งแล้งขึ้นในเมืองนครปฐม เพราะกระแสน้ำที่ไหล ผ่านตัวเมืองเปลี่ยนเส้นทาง ประชาชนจึงอพยพไปตั้ง หลักแหล่งอยู่ริมน้ำ และสร้างเมืองใหม่ขึ้นชื่อ "นครชัยศรี" หรือ "ศิริชัย" นครปฐมจึงกลายเป็นเมืองร้างมาหลายร้อยปี จนกระทั่งในสมัยที่ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะที่ทรงผนวชอยู่ได้เสด็จธุดงค์ไปพบพระปฐมเจดีย์เข้า ทรงเห็นว่าเป็นเจดีย์องค์ใหญ่ไม่มีที่ไหนจะเทียบเท่าจึงได้ ถวายพระพรพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ขอให้ ทรงปฏิสังขรณ์ไว้เป็นเครื่องเชิดชูพระเกียรติ แต่พระบาท สมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวไม่ทรงโปรด ดำรัสว่าเป็นของ อยู่ในป่ารกจะปฏิสังขรณ์ขึ้นก็ดูจะไม่ได้ประโยชน์นัก

พระที่นั่งพิมานปฐม พระที่นั่งวัชรีรมยา และพระที่นั่งสามัคคีมุขมาตย์ ในพระราชวังสนามจันทร์

ครั้งพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ครอง- ราชย์ จึงโปรดฯ ให้ก่อเจดีย์แบบลังกาครอบเจดีย์องค์เดิมไว้ ทรงปฏิสังขรณ์สิ่งต่าง ๆ ในบริเวณองค์พระปฐมเจดีย์ให้มี สภาพดี และโปรดฯ ให้ขุดคลองเจดีย์บูชา เพื่อให้การ คมนาคมสะดวกขึ้น ต่อมาถึงรัชกาลที่ 5 ได้เริ่มทำทางรถไฟ สายใต้ แต่ตอนนั้นเมืองนครปฐมก็ยังเป็นป่ารกอยู่ดี พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงโปรดฯ ให้ย้าย เมืองจากตำบลท่านา อำเภอนครชัยศรี มาตั้งที่บริเวณ พระปฐมเจดีย์เหมือนที่เคยตั้งมาแล้วในสมัยโบราณ เมืองนครปฐมจึงตั้งอยู่ต่อมาจนตราบเท่าทุกวันนี้

ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้โปรดฯ ให้สร้างพระราชวังขึ้นที่ตำบลสนามจันทร์เป็น ที่เสด็จแปรพระราชฐานและโปรดฯ ให้ตัดถนนเพิ่มขึ้นอีก หลายสาย โปรดฯ ให้สร้างสะพานใหญ่ข้ามคลองเจดีย์บูชา ขึ้น ทรงพระราชทานนามว่า "สะพานเจริญศรัทธา" ต่อมา ได้โปรดฯ ให้เปลี่ยนชื่อเมืองนครชัยศรีเป็น "นครปฐม" แต่ชื่อมณฑลยังคงเรียกว่า "มณฑลนครชัยศรี" อยู่จน กระทั่งยุบเลิกในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ในปัจจุบันนครชัยศรีมีฐานะเป็นอำเภอหนึ่งขึ้นอยู่กับ นครปฐม

พระศรีศากยทศพลญาณ ประธานพุทธมณฑลสุทรรศน์

ลักษณะที่ตั้งและอาณาเขต

พื้นที่เป็นที่ราบลุ่มโดยทั่วไป ไม่มีภูเขา มีที่ดอนเฉพาะทางตะวันตกเฉียงเหนือของอำเภอเมือง และอำเภอกำแพงแสนเท่านั้น ส่วนที่ราบลุ่มบริเวณลุ่มน้ำท่าจีน (แม่น้ำนครชัยศรี) ได้แก่ท้องที่ อำเภอนครชัยศรีอำเภอสามพราน และอำเภอบางเลน เป็นที่อุดมสมบูรณ์มีการประกอบการเกษตร และเลี้ยงสัตว์ มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ดังนี้

ทิศเหนือ
ทิศใต้
ทิศตะวันออก
ทิศตะวันตก

ติดต่อกับ จังหวัดสุพรรณบุรี

ติดต่อกับ จังหวัดสมุทรสาคร

ติดต่อกับ จังหวัดนนทบุรี และกรุงเทพฯ

ติดต่อกับ จังหวัดราชบุรี

การปกครอง

จังหวัดนครปฐมมีเนื้อที่ 2,168.327 ตารางกิโลเมตร แบ่งการปกครองออกเป็น 6 อำเภอ และ 1 กิ่งอำเภอ คือ

อำเภอเมืองนครปฐม
อำเภอบางเลน
อำเภอพุทธมณฑล

อำเภอกำแพงแสน
อำเภอสามพราน

อำเภอนครชัยศรี
อำเภอดอนตูม

Information

: Tourism Authority of Thailand Tourist Service Center
: Hotel & Resorts in Nakhon Pathom Province