เจดีย์ศรีสุริโยทัย ( Chedi Sisuriyothai )
พระราชประวัติ
สมเด็จพระศรีสุริโยทัย
เป็นวีรสตรีของไทยสมัยกรุงศรีอยุธยา
เมื่อ เมื่อ พ.ศ. 2091 สมเด็จพระมหาจักรพรรดิได้ขึ้นเสวยราชสมบัติ มีพระชนมายุเพียง 36 พรรษา มีสมเด็จพระศรีสุริโยทัยเป็นพระมเหสี หลังจากสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ ขึ้นครองราชย์ได้ 7 เดือน พระเจ้าตะเบงชเวตี้ ก็ยกทัพมา ตีกรุงศรีอยุธยา เพราะแค้นใจที่มาตีเมืองเชียงกรานไม่ สำเร็จ ในสมัยพระไชยราชาธิราช ในการรบเพื่อลองกำลังข้าศึกครั้งแรก สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ ทรงช้างออกไป พร้อมกับพระราเมศวรและพระมหินทราธิราช พระราชโอรส แต่สมเด็จพระศรีสุริโยทัย ทรงเป็น ห่วงพระราชสวามี จึงได้ทรงเครื่องแบบอย่างนักรบชาย ประทับช้างตามเสด็จออกไปด้วย กองทัพกรุงศรีอยุธยาได้ปะทะกับทัพหน้าของกรุงหงสาวดี ซึ่งมีพระเจ้าแปรเป็น แม่ทัพสมเด็จพระมหาจักรพรรดิทรงไสช้างเข้าชนช้างกับช้างของพระเจ้าแปรและบังเอิญ ช้างทรงเกิดเพลี่ยงพล้ำเสียทีแก่ข้าศึกพระเจ้าแปรจึงเงื้อของ้าวจะจ้วงฟันพระมหาจักรพรรดิ และบังเอิญ ช้างทรงเกิดเพลี่ยงพล้ำเสียทีแก่ข้าศึกพระเจ้าแปรจึงเงื้อของ้าวจะจ้วงฟันพระ มหาจักรพรรดิ สมเด็จพระศรีสุริโยทัยประทับอยู่ในระยะใกล้ ทรงเห็นเหตุการณ์ทรงตัดสิน พระทัยอย่างฉับพลันไสช้างทรงเข้ากั้นกลาง เพื่อป้องกันพระราชสวามีจากอันตราย ช้างของ พระองค์เสียหลักจึงถูกพระเจ้าแปรฟันองค์ด้วยของ้าว สิ้นพระชนม์อยู่กับคอช้าง สมเด็จพระ ราเมศวรกับสมเด็จพระมหินทราธิราช จึงทรงช่วยกันอัญเชิญพระศพกลับเข้ากรุง ความเสียสละของสมเด็จพระศรีสุริโยทัย สมเด็จพระมหาจักรพรรดิได้ทรงสร้าง พระเจดีย์ศรีสุริโยทัยไว้ที่สวนสบสวรรค์บริเวณหัวแหลม |
จากหนังสือทะเบียนโบราณวัตถุสถานทั่วราชอาณาจักรกรมศิลปากร |