Heilpedagogie en sociaaltherapie

Heilpedagogie is de ontwikkelingsbegeleiding van gehandicapte kinderen vanuit het antroposofische mens- en wereldbeeld zoals ons beschreven vanuit de geesteswetenschappelijke benadering van Rudolf Steiner.
Sociaaltherapie is de voortzetting van de heilpedagogie op het ogenblik dat de gehandicapte rond de 21 jaar oud wordt. Rudolf Steiner sprak van de zorg voor 'Seelenpflegebedürftigen'.

Vooral anders dan de gangbare gehandicaptenzorg is de benadering van de gehandicapte als een geestelijk gaaf wezen dat vanuit zijn zielegesteldheid (die mede de vrucht is van herhaalde vroegere aardelevens en gericht is op een reeks volgende aardelevens) disharmonisch is verbonden met zijn lichaam. Zowel naar diagnose toe als naar behandelingsplan wordt voortdurend gezocht naar wat goed is voor deze drie menselijke geledingen: lichaam, ziel en geest.

Om niet weg te glijden in waanvoorstellingen, vereist deze aanpak van de begeleiders een diepgaande studie van de geesteswetenschappelijke mededelingen. Voortdurend moeten zij er aan oefenen om hun intuïtief handelen in overeenstemming te brengen met de diepst doordachte inzichten in de grote levensraadselen. Oppervlakkige toepassing van door anderen voorgeschreven methoden of technieken zullen de mens uiteindelijk alleen tot schade zijn.

Het belangrijkste aandachtspunt voor medewerkers in deze zorgvorm is de ontwikkeling van eigen moraliteit overeenkomstig de antroposofische scholingsweg. (zie 'wegwijs in de antroposofie')

Aanbevolen literatuur:

• Algemene menskunde als basis voor de pedagogie
• Opvoedkunst
• De opvoeding van het kind
• Opvoeding in de puberteit
• Praktijk van het lesgeven
• Grondslagen voor een vernieuwing van de geneeskunde
• Heilpedagogische cursus
• Gezondheid en ziekte
• De geestelijke leiding van mens en mensheid
• Lopen, spreken, denken

De antroposofische geneeskunst is één van de zeer vruchtbare werkgebieden die Rudolf Steiner inaugureerde en die later werden uitgebouwd. In België is deze beweging als volgt vertegenwoordigd. De VAG (Vereniging voor Antroposofische Geneeskunst) verenigt een aantal antroposofische artsen, therapeuten en therapeutica. Het heilpedagogisch verbond groepeert de heilpedagogische en sociaal-therapeutische instellingen. Thylbert is hierbij aangesloten. Weleda, Wala en Haushka brengen ook in België antroposofische geneesmiddelen en dito producten voor de lichaamsverzorging op de markt.

Voor meer informatie hieromtrent kan je terecht op volgende plaatsen:

België:

• VAG
  Palmenlaan 7 - 2940 Hoevenen - 03 605 78 19
• Heilpedagogisch Verbond
  Asselkouter 34 - 9820 Munte (Merelbeke)
• Weleda
  Ambachtenlaan 8 - 3001 Leuven (Heverlee) - 016 40 66 17

• Federatie voor antroposofische gezondheidszorg
  Postbus 266; NL 3970 AG Driebergen. Tel: 0031-343-533.538 - e-mail: antrop.gezondheidszorg@worldonline.nl

• Wala en Haushka
  Wala Heilmittel GmbH; D-73085 Eckwälden; Bad Bol; Duitsland

Vanuit België kan je terecht bij Hilde Verhaert. Zij coördineert de opleidingen in de richting van de heilpedagogie in België en de samenwerking hieromtrent met Nederland.

België:
Hilde Verhaert Leopoldstraat 48 - 2920 Kalmthout - Tel: 03-666.11.47

Nederland:
Stichting ter bevordering van de Heilpedagogie - tav Adri Dijkstra - Utrechtseweg 60 - Postbus 55 - NL - 3700 AB Zeist

Wie vooraf een bezoek wil brengen aan ons heilpedagogisch project of wil spreken met één van onze heilpedagogen of therapeuten, kan ons per e-mail bereiken: klik hier.
Je kan een boodschap inspreken op ons antwoordapparaat op nummer 050-78.08.89.
Je kan ons schrijven: Thylbert - Knesselarestraat 124 A - 8730 Oedelem.

Op dit ogenblik is er nog plaats voor ernstig mentaal gehandicapte kinderen in dagverblijf. Thylbert organiseert zo flexibel mogelijke zorgverstrekking op maat van de aanvrager. Weliswaar aanvaarden wij enkel die vragen waarbij wij gunstig resultaat kunnen verwachten bij het betrokken kind.
Gezien wij geen algemene criteria hanteren kunnen wij elke vraag in overweging nemen. De eerste stap voor een opname is een oriënterend gesprek met ouder of voogd van het kind.
Voor een afspraak kan je ons per e-mail bereiken: klik hier.
Je kan een boodschap inspreken op ons antwoordapparaat op nummer 050-78.08.89.
Je kan ons schrijven: Thylbert - Knesselarestraat 124 A - 8730 Oedelem.

Thylbert registreert alle specifiek antroposofische zorgvragen. De doelgroep zal overeenkomstig de draagkracht uitgebreid worden in de richting van waaruit de meeste of meest dringende vragen op ons afkomen. Aarzel dus niet om ons te contacteren. Zo is het mogelijk dat iets ontstaat rond kinderen die omwille van leerstoornissen niet terecht kunnen in een Steinerschool. Er kan op termijn bijvoorbeeld ook met volwassen gehandicapten van uiteenlopend mentaal niveau gewerkt worden.

Op dit ogenblik wordt enkel gewerkt met ernstig tot diep mentaal gehandicapte kinderen. Deze kinderen worden begeleid in een normale ontwikkeling voor leeftijdsgenoten, maar mits aanpassing aan hun specifieke beperking. Dit wil zeggen dat per leeftijdscategorie dezelfde ontwikkelingsstof aan bod komt zoals in de Steinerscholen. Met elke leerinhoud spreken we de kinderen aan op de drie zielegebieden: het denken, het gevoel (waaronder het kunstzinnige en sociale), de wil (het handelen).

De complexiteit en abstractiegraad van het aanbod wordt aangepast aan de mogelijkheden van elk kind. Een breuk in de wiskunde bijvoorbeeld kan je als abstracte rekenbewerking leren, maar evengoed beleven in een interactiespel, een huishoudelijke activiteit (een appel of druiventros verdelen over een aantal gebakjes) of in het kunstzinnige van de muziek, de euritmie, het boetseren.

De ritmes in de natuur en daaraan verbonden in de religie vormen het netwerk waaraan de ontwikkelingsstof wordt geregen. Om in een gezond en helend ritme te kunnen komen, is een minimumregelmaat en frequentie van aanwezigheid in het dagverblijf noodzakelijk.

De jaarfeesten krijgen de nodige aandacht. Ook hier weer is er harmonie tussen natuur en Christelijke religie. De opvoeders en therapeuten werken vanuit de persoonlijkheid van het kind die in zevenjaarsperioden uitgroeit van vierledigheid (temperament) over zevenledigheid tot twaalfledigheid (karaktertype).

Er is evenwichtig aandacht voor de verzorging van het lichaam (fysiek, etherisch en astraal), de ziel (gewaarwording, gemoed en bewustzijn) en de geest (eerbied en aandacht voor de eeuwige goddelijke levenskern).

Niet de uiterlijke kenmerken van de heilpedagogische benadering zijn van wezenlijk belang. Deze springen het meest in het oog en verleiden tot nabootsing, vooral vanuit sentimentele sympathie. Wel de hele levenshouding van de begeleiders van het kind maakt het wezenlijke verschil. Deze levenshouding is gebaseerd op het antroposofische mensbeeld en wereldbeeld. Wie dit in alle ernst bestudeert, gaat zich daar ook naar gedragen.