Οι Φούρνοι είναι ένα νησί που κρατά ζωντανή την παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα της πατρίδας μας.

Θεαματικό και συνάμα κατανυκτικό είναι το Πάσχα στους Φούρνους, που γιορτάζεται με ιδιαίτερο και ξεχωριστό τρόπο.

Ας δούμε λοιπόν το χρονικό της Μεγάλης Εβδομάδας στους Φούρνους:

         Από τη Μεγάλη Δευτέρα, ο επισκέπτης αλλά και ο ντόπιος νιώθει την μαγεία να αιωρείται στον αέρα.

Τριγύρω βλέπει κανείς τα σπίτια φρεσκοβαμμένα με ασπρισμένες τις αυλές τους. Οι νοικοκυρές φροντίζουν όλα να βρίσκονται σε τάξη. Τα γλυκά και τα κουλουράκια μοσχομυρίζουν την ατμόσφαιρα, και μια γλυκιά ευοσμία αιωρείται παντού.

Όλα μαρτυρούν την προετοιμασία των ημερών. Η εκκλησία μεγαλόπρεπη, καθαρή και στολισμένη περιμένει τους πιστούς της να προσκυνήσουν με ευλάβεια.

Καθώς περνούν οι μέρες η κατάνυξη αυξάνεται και το κλίμα γίνεται όλο και πιο βαρύ. Οι προετοιμασίες εντείνονται ενώ κάθε απόγευμα, ακούγονται οι ψαλμωδίες από τα μεγάφωνα της εκκλησίας.

     Την Μεγάλη Πέμπτη πια, το Θείο Δράμα γίνεται εντονότερο.

Είναι η μέρα που ως και οι μαραγκοί του νησιού δεν εργάζονται, τηρώντας το έθιμο που απαγορεύει το κάρφωμα και γενικά τη χρήση καρφιών.

Όλη μέρα, οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα ενώ η τραγικότητα κορυφώνεται το βράδυ με την Σταύρωση του Ιησού. Ο ιερέας του χωριού με δάκρυα στα μάτια σηκώνει στους ώμους του τον Μεσσία, ενώ η εκκλησία κατάμεστη παρακολουθεί με περισσή ευλάβεια. Κατόπιν, οι πιστοί ένας, ένας περνούν και προσκυνούν τον Εσταυρωμένο.

Μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας, τηρείται ένα έθιμο από το παρελθόν. Έτσι λοιπόν, οι πιστοί φεύγουν και πηγαίνουν στα εξωκλήσια όπου και ανάβουν τα καντήλια και προσκυνούν τις εικόνες.

Είναι ένα" ζωντάνεμα" των έρημων αυτών εκκλησιών που μέσα στη νύχτα, λάμπουν σαν να συμμετέχουν με τον τρόπο αυτό στο Θείο Δράμα.

     Και φτάνουμε στην Μεγάλη Παρασκευή. Από το πρωί, οι καμπάνες δημιουργούν με τους ήχους τους ένα κλίμα πένθους που είναι διάχυτο παντού.

Οι γυναίκες από το πρωί συγκεντρώνονται στην εκκλησία για τον στολισμό του Επιταφίου. Εκεί, οι νεώτερες κοπέλες με ψάθινα καλάθια γυρίζουν σε όλο το νησί και συγκεντρώνουν λουλούδια από τους κήπους και τις αυλές. Κατόπιν, τα λουλούδια αυτά, μαζί με άλλα που παραγγέλνονται από ανθοπωλεία, τοποθετούνται με τέχνη στον επιτάφιο. Τα μικρά παιδάκια, με μια κλωστή και μια βελόνα φτιάχνουν γιρλάντες από μαργαρίτες που θα τοποθετηθούν μετά τριγύρω στον επιτάφιο. Κατά τις 12:00μ.μ. οι ετοιμασίες τελειώνουν και οι μανάδες πηγαίνουν τα παιδιά τους να προσκυνήσουν τον Επιτάφιο και να περάσουν από κάτω, γιατί είναι "καλό και ευλογημένο".

Εν τω μεταξύ οι άντρες του χωριού φεύγουν από το πρωί με φορτηγά αυτοκίνητα, τσεκούρια και πριόνια, και πηγαίνουν στα βουνά απ' όπου και κόβουν τα "χινοπόδια" ( μικρούς θάμνους) με τα οποία θα φτιαχτεί ο "σωρός".

Αφού συγκεντρωθούν αρκετά κλαδιά περίπου δηλαδή 5 φορτηγά γεμάτα, κατεβαίνουν στο λιμάνι όπου και γίνεται μια πανηγυρική υποδοχή .Οι γαλανόλευκες σημαίες κυματίζουν πάνω στα κλαδιά σαν να συμμετέχουν στον περίεργο αυτό εορτασμό.

Όμως όλα αυτά, παύουν το βράδυ με την έναρξη της Θείας Λειτουργίας. Μέσα στην ηρεμία της βραδιάς αντηχούν ήχοι γλυκοί: τα εγκώμια, που ψέλνονται από κοπέλες οι οποίες ραίνουν τον επιτάφιο.

Κατόπιν γίνεται η περιφορά του επιταφίου στο προαύλιο της εκκλησίας και στην παραλία του νησιού με τη συμμετοχή φυσικά όλων των κατοίκων αλλά και της χορωδίας που ψέλνει με κατάνυξη.

Η βραδιά τελειώνει με την επιστροφή του επιταφίου στην εκκλησία και την Θεία Κατάθεση του Επιταφίου.

Το μεγάλο Σάββατο το κλίμα είναι ευχάριστο και εορταστικό. Η αγορά σφύζει από κόσμο: νοικοκυρές που κάνουν τα ψώνια τους, άντρες που βάζουν στην πλάτη τους τον "οβελία" για να ετοιμαστεί αλλά και μικρά παιδιά που χαζεύουν με τις λαμπάδες και τα πυροτεχνήματα.

Στο γήπεδο του νησιού, έχουν ήδη αρχίσει οι ετοιμασίες για τον "σωρό". Ένα υπαίθριο γλέντι στήνεται λοιπόν εκεί με ψησταριές, μπύρα και κέφι, ενώ σιγά- σιγά, τα κλαδιά και τα χινοπόδια στοιβάζονται με κυκλικό τρόπο και τέχνη και δημιουργείται με τον τρόπο αυτό, ένα "μικρό βουναλάκι", ένα τεράστιο βαρέλι που με τον τρόπο του θα συμμετέχει στην εορταστικά βραδιά που θα ακολουθήσει.

Κάποιοι άλλοι εν τω μεταξύ τοποθετούν στις πλαγιές του βουνού κουτάκια με πετρέλαιο σε διάφορους σχηματισμούς.

Το μεσημέρι, αν κάνει κανείς μια βόλτα προς την πλατεία, βλέπει τις γυναίκες και τους άντρες να πηγαίνουν προς το φούρνο του νησιού.

Και αυτό γιατί ο παραδοσιακός "οβελίας", στους Φούρνους, ψήνεται

στον φούρνο με μία υπέροχη γέμιση από ρύζι μυρωδικά και ρίγανη.

Με την έναρξη της Λειτουργίας, η εκκλησία γεμίζει πιστούς. Καθώς η ώρα, όλοι περιμένουν με ανυπομονησία να ακούσουν το χαρμόσυνο μήνυμα. Και επιτέλους εκείνη η ώρα φτάνει. Μόλις ο ιερέας του χωριού

ψάλλει με φωνή δυνατή και καθαρή το "ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ" , αρχίζει η εκκλησιαστική πανήγυρη.

Είναι η στιγμή που οι καμπάνες αρχίζουν να χτυπούν χαρμόσυνα, αναγγέλλοντας παντού την Σωτηρία του Κόσμου με την Θεία Ανάσταση.

Παράλληλα, το βουνό αρχίζει να φωτίζεται με το άναμμα του σωρού και των κουτιών με το πετρέλαιο που διαγράφουν το Χ.Α.( Χριστός Ανέστη).Τα βεγγαλικά λαμπυρίζουν στον ουρανό, δημιουργώντας μία εορταστική ατμόσφαιρα ενώ παντού αντηχούν οι δυναμίτες και τα βαρελότα.

Το γλέντι φυσικά, συνεχίζεται μέχρι το πρωί με το παραδοσιακό φαγοπότι της μαγειρίτσας και το τσούγκρισμα των κόκκινων αβγών.

Την επόμενη μέρα, το νησί αντηχεί από τα τραγούδια και τις χαρούμενες φωνές.

Η πλατεία σφύζει από κόσμο που παραλαμβάνει από το φούρνο του νησιού το πεντανόστιμο φαγητό.

Από το πρωί στο προαύλιο της εκκλησίας, κρέμεται ο Ιούδας, που λίγο αργότερα θα παραδοθεί στην πυρά. Στις τρεις το μεσημέρι, αρχίζει και πάλι η Λειτουργία και μόλις οι πιστοί πάρουν το Άγιο Φως, ακουστεί ξανά το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως και αρχίσουν και πάλι οι καμπάνες να χτυπούν, οι πιστοί συγκεντρώνονται στην πλατεία. Από εκεί, παρακολουθούν τον Ιούδα να καίγεται, πληρώνοντας τη Θεία Προδοσία. Σε λίγο το βλέμμα όλων στρέφεται στον Άη-Γιώργη(το βουνό του νησιού) απ' όπου αντηχούν οι δυναμίτες . Τα παλικάρια του νησιού έχουν μαζευτεί από το πρωί εκεί και περιμένουν να ακούσουν τις καμπάνες να χτυπούν. Είναι το σύνθημα που περιμένουν όλοι προκειμένου να αρχίσει ένα μεγάλο γλέντι. Ένα γλέντι που θα συνεχιστεί μέχρι το βράδυ στην παραλία του νησιού…