Năm
Tôi nhận được điện tín của Thục vào khoảng bốn giờ. Lúc đó cả nhà đi vắng. Tôi nhủ ḿnh không nên khóc lóc làm ǵ mà hăy cố b́nh tĩnh biên cho d́ Phương một lá thư ngắn nói vắn tắt về cái chết của mẹ tôi và xin phép d́ về Mỹ Tho ngay. Nhưng cuối cùng rồi tôi cũng vừa khóc vừa biên thư. Tờ giấy vở xé vội vàng, nhem nhuốc những gịng chữ và nước mắt của tôi rơi xuống.
Tôi đưa lá thư cho chị Cúc nhờ trao lại cho d́ Phương khi d́ về đến. Tôi không kịp biên cho Thư chữ nào. Nhưng chắc Thư cũng thông minh để hiểu rằng tôi cần nghỉ học ít hôm và nó sẽ tới trường xin phép giùm tôi hoặc nhờ dượng Quí viết đơn xin phép. Chị Cúc nh́n tôi ái ngại. H́nh như chị cũng khóc khi phụ tôi nhét vài thứ vào chiếc va ly nhỏ. Sau đó, một ḿnh tôi đi xích lô ra bến xe đ̣. Đó là một buổi chiều trời im gió, cây cối đứng bóng hai bên đường, không khí ẩm thấp, nóng bức như báo hiệu cho một cơn mưa sắp tới.
Ngồi trên chiếc xe sửa soạn chạy, tôi cố ngăn nước mắt. Tôi nh́n quang cảnh bên đường và cắn môi đến rướm máu. Mọi thứ trước mắt tôi như ch́m ngập trong màu nắng nhưng là thứ nắng nhạt thếch vô hồn. Tôi không hiểu rơ về cái chết của mẹ tôi. Đúng hơn là tôi không tin điều đó. Nhưng bức điện tín của Thục dĩ nhiên không phải là một tṛ đùa. Ừ nhỉ, tôi đang hy vọng biết bao là Thục đùa tôi. Nó quá nhớ thương tôi nên t́m cách bắt tôi về chơi cấp tốc. Trời ạ, nếu như vậy th́ tôi phải la con nhỏ một trận tơi bời.
Nhưng hy vọng trẻ con của tôi lóe lên trong một nỗi tuyệt vọng khốn cùng, như một kẻ đắm tàu mơ một tấm ván mỏng manh trên sóng lớn. Cuối cùng, tôi vẫn nghĩ về cái chết của mẹ tôi. Từ bây giờ tôi không c̣n ai thân thiết nữa. Tôi như một kẻ sống sót giữa thành phố chết không người.
Tôi không giấu nỗi những ḍng nước mắt của ḿnh. Quái lạ làm sao cứ nh́n một ngọn cây cũng có thể khóc được. Một cái hoa đỏ lêu nghêu giữa trời cũng làm nên nỗi tủi thân.
Một giọng nói ôn tồn nhỏ nhẹ và đầy ái ngại vang lên bên cạnh tôi:
-Cô làm rớt cái khăn.
Và người đàn ông nói câu ấy lượm lên cho tôi. Bối rối một thoáng, tôi cầm lấy chiếc khăn tay trắng của ḿnh. Chiếc khăn ướt nước mắt trong lúc vô ư tôi làm rớt xuống chân, trước người đàn ông vừa bước lên ngồi cùng băng với tôi.
-Tại sao cô khóc?
Tôi lí nhí nói mà không hiểu ḿnh đă giải thích thế nào với ông ta. Nhưng chắc chắn là người đàn ông không nghe rơ ǵ cả. Ông cười nhẹ nhàng:
-Xa mẹ hả?
Câu nói đùa trong phút chốc của ông mà đúng ngay vào tâm sự của tôi làm tôi nấc lên trong chiếc khăn tay. Người đàn ông có vẻ hơi hoảng trước lời nói của ḿnh. Ông ta ngây người một lúc, nh́n tôi khóc rồi sau đó mới t́m cách nói:
-Xin lỗi. Tôi đùa cho cô vui không ngờ làm cô khóc thêm.
Tôi chỉ có thể đáp lời ông ta bằng sự im lặng. Tôi không nói được ǵ. Ngay cả những ư nghĩ trong đầu ḿnh h́nh như cũng biến mất. Một khối trống rỗng, một tâm hồn mềm yếu như miếng bánh tráng nhúng nước. Tôi rũ rượi trong mái tóc xơa che gương mặt của mẹ tôi. H́nh bóng của bà bay vờn trên con sông ấy.
Xe chạy. Chỉ bây giờ tôi mới nín khóc được nhưng nước mắt h́nh như đang ứ nghẹn, chỉ chờ để tuôn ra nữa thôi.
Tôi lấy khăn khỏi mắt và mang kiếng râm vào. Tôi thấy dễ chịu một chút với chung quanh v́ năy giờ h́nh như mọi người đều nh́n tôi soi mói. Tôi nh́n lại người đàn ông bên cạnh. Ông ta đứng tuổi, khỏe mạnh, gương mặt xương xương, tóc hớt cao. Áo sơ mi ngắn tay màu xám tro, quần tây đen. Ông ta xách một cái cặp như dượng Quí, và thắt cà vạt màu xanh nhạt có những hoa trắng lớn. Ông ta không mang kiếng râm, cặp chân mày to, xếch. Đôi mắt sáng đầy vẻ thu hút, ông c̣n có nụ cười làm vui ḷng người khác, dù họ không biết ḿnh vui ḷng v́ lẽ ǵ. Ông ta đang nh́n lại tôi với nụ cựi như thế.
-Cô đă nín khóc rồi à?
Tôi hơi xấu hổ cúi mặt. Ông tiếp tục nói:
-Nước mắt làm cho người ta vơi bớt nỗi khổ tâm. Nếu c̣n khóc được cô cứ khóc.
-Tôi không khóc được nữa.
-Có nghĩa là cô đă hết khổ tâm?
-Dạ c̣n. Nó c̣n hoài. Đó là một nỗi khổ đau lớn.
Người đàn ông vẫn đoán:
-Cô vừa chia tay với một người thân thiết?
-Hơn thế nữa. Chia tay vĩnh viễn.
-Người đó bỏ đi?
-Mẹ tôi chết.
Người đàn ông thoáng bối rối khi nghe tôi nói và không hiểu sao ông ta ngồi im. Tôi cũng không hiểu sao tôi lại có thể nói thật hoàn cảnh của ḿnh cho ông ta nghe với cái giọng như thế. Ông ta chỉ là người khách lạ. Một người t́nh cờ cùng chuyến xe với tôi. Tuy nhiên h́nh như tôi cảm thấy ḷng nhẹ đi một chút khi nói ra được điều này. Nếu ngay bây giờ ông ta hỏi tôi về hoàn cảnh, chắc chắn tôi sẽ nói hết cho ông ta nghe. Nhưng ông ta không hỏi.
Một lúc tôi thấy ông ta thở nhẹ một hơi dài và nói như t́m cách an ủi tôi:
-Xin lỗi cô. Tôi không biết. Tôi vô t́nh làm cô khổ thêm. Cô thương mẹ cô lắm phải không?
Tôi mím môi lại, gật đầu đáp lời người đàn ông.
-Tôi cũng vô duyên. Ai lại không thương mẹ trên đời này. Cô đừng giận tôi nhé.
Tôi lắc đầu. Ông ta nh́n tôi rồi nói:
-Mắt cô đỏ hoe.
-Tôi yếu đuối nên không ngăn nổi những giọt nước mắt. Lẽ ra tôi không nên khóc trên xe.
-Ăn nhằm ǵ. Ḿnh khóc th́ cứ khóc. Mặc kệ những người chung quanh.
-Ông không thấy khóc giữa đám đông là kỳ cục lắm sao?
-Không. Tôi lại thấy đó là một điều tự nhiên.
Tôi có cảm t́nh với người đàn ông. Tôi thấy ông ta có vẻ ǵ là lạ nhưng tôi chưa nghĩ ra nổi. Từ phút đó tôi ngồi im lặng, nh́n về phía trước. Xe đă ra ngoại ô, quốc lộ thênh thang mở rộng trước mặt. Buổi chiều trải nhẹ nắng trên những cánh đồng mùa hạ đất khô. Màu rạ nâu vàng kéo dài bất tận với những ngôi nhà chơ vơ, những vườn cây xanh lạc lơng. Hoa dại hai bên đường toàn màu trắng, chúng bay dạt theo gió, buồn bă trong vẻ đẹp hoang dại tội t́nh. Chiếc xe lao đi với tốc độ thật nhanh. Tôi nghe tiếng gió vút ngoài cửa xe, và gió cũng tràn vào làm tung bay mái tóc tôi.
Người đàn ông chép miệng thành một câu nói:
-Trời sắp sửa mưa.
Tôi tự nhủ là hăy mưa đi. Mưa một trận thật lớn. Mờ mịt tất cả những ǵ trước mắt tôi.
Nhưng suốt con đường, cho đến khi về tới bến xe, trời vẫn không mưa được. Đúng hơn là chỉ có một cơn gió mang theo những bụi nước rải nhẹ qua một lần rồi tạnh. Thành phố vẫn b́nh thản trong một buổi chiều sắp tắt.
Tôi xuống xe ở phía sau người đàn ông. Tôi nghĩ là Thục sẽ đón tôi nhưng ngó quanh quất tôi không thấy bóng dáng quen thuộc của nó. Cuối cùng tôi nghĩ làm sao Thục biết tôi về trên chuyến xe nào mà ra đón. Tôi lẩn thẩn thật. Người đàn ông quay lại hỏi tôi:
-Cô về đâu?
-Về nhà mẹ tôi.
-Mẹ cô vừa mất phải không?
-Dạ. Nhận được điện tín tôi về ngay.
-Tôi cũng có một người quen vừa mất.
-Ông về đâu?
-Về nhà người quen đó.
Tôi không hiểu người đàn ông nói ǵ. Tôi cũng không buồn t́m hiểu thêm.
Tôi vẫy một chiếc xích lô và bảo người đàn ông đạp xe nhanh lên. Và bây giờ tôi bắt đầu khóc. Một hồ nước xanh nḥe nhoẹt trước mắt tôi. Con đường lởm chởm đá quen thuộc dẫn về nhà đây rồi. Khung cảnh xưa, bóng những cái cây bên đường. Chỉ có mùi hoa mới nở rưng rưng trong màu trời là chút thay đổi.
Chiếc xích lô dừng lại ngoài đầu ngơ. Tôi đi bộ vào. Nước mắt tôi đầy ứ. Những bước chân tôi như muốn rũ ra không bước nổi nữa. Cái ǵ cũng có thể làm tôi khóc ̣a lên được. Bóng những cây dừa tàu lá đung đưa. Hàng bông bụp đỏ, mương nước đầy với những bọt nước lờ đờ. Một vài con học tṛ ḅ trên đám bùn non thấy người vội lẻn mất. Một vài người trong xóm ngó tôi không nói ǵ. Tôi biết họ nh́n tôi với đôi mắt ái ngại sau lưng.
Nhà tôi đầy người. Những đứa em tôi đă mặc áo tang. Trông chúng trắng toát. Tôi bước vào trước đôi mắt ngạc nhiên của mọi người. Tôi ôm một đứa em nhỏ nhất, nó nh́n tôi cười toe nhưng tôi th́ khóc ngon lành, mùi mẫn.
Dượng Tư bước ra. Tôi chào dượng. Tôi thấy dượng đứng lặng một lúc, đôi mắt đỏ hoe. Đây là lần đầu tiên tôi thấy dượng nh́n tôi bằng đôi mắt dịu dàng, thân mật. Gương mặt dượng hốc hác, lem ố. Có lẽ dượng cũng đau đớn như tôi. Và hai người cùng chung một nỗi đau thương thông cảm và gần gũi nhau hơn.
Dượng ôn tồn hỏi tôi:
-Con mới về hả?
Tôi muốn ̣a khóc lớn v́ tiếng "con" êm đềm dượng gọi tôi.
Tôi nói:
-Dạ. Nhận được điện tín con về ngay.
Dượng chỉ vào trong nhà:
-Mẹ con vẫn c̣n nằm đó. Dượng chờ con về nh́n mặt mới sửa soạn thủ tục tẩm liệm.
Tôi không biết nói sao, chỉ đứng chôn chân nh́n vào cửa buồng mà khóc. Một bàn tay êm ái đỡ lấy chiếc va ly cho tôi. Quay lại, tôi nhận ra Thục. H́nh như Thục d́u tôi đi vào với những lời nói loáng thoáng tôi nghe mà không c̣n biết ǵ nữa.
Sáng hôm sau mẹ tôi được mang đi chôn ở một nghĩa trang ngoài tỉnh lỵ. Đó là một nghĩa trang của hội ǵ đó tôi không rơ. Chỉ biết là mẹ tôi được lo lắng khá chu đáo. Tôi đă đưa cho dượng Tư tất cả số tiền tôi dành dụm được để dượng lo cho mẹ tôi lần sau cùng. Tôi cứ nghĩ mẹ tôi chết một cách buồn thảm. Nhưng cuối cùng mẹ tôi cũng được liệm trong một cỗ quan tài khá tốt, lúc đưa đi c̣n có tiếng kèn, tiếng trống và tiếng tụng kinh nối dài êm ả của đêm trước đó. Tôi chắc với những hồi kinh, và sau cùng với mẹ tôi đă yên nghỉ vĩnh viễn với đời sống mới của ḿnh. Có phải người ta chết đi là tiếp tục bước sang một đời sống khác? Nếu thật vậy, ở đó, chắc mẹ tôi sung sướng hơn.
Chỉ có d́ Phương và Thư đưa mẹ tôi ra nghĩa trang. Tôi không thấy dượng Quí và Huy. Thường cũng về trước giờ đưa mẹ tôi. Anh t́m tôi nói những lời chia buồn làm tôi cảm động. Tôi đi bên cạnh Thục và Thư. Phía sau là Thường và d́ Phương. Đoàn người không đông lắm. Phần lớn là bạn bè trong sở của dượng Tư và hàng xóm, một số rất ít bạn học của tôi ở Lê Ngọc Hân. Chúng nó đứa nào mắt cũng đỏ hoe. Tôi th́ h́nh như không khóc được nữa, nước mắt như đă khô. Bây giờ đầu óc của tôi trở nên khô cứng, tỉnh táo trong một cảm giác trơ tráo lạ lùng. Đoàn người đi theo đường xe chạy. Buổi sắng nắng lên vàng ửng cánh đồng. Tôi nghe như mùi thơm của cỏ hoa hai bên đường phảng phất trong gió. Mùi hương trầm quanh chiếc quan tài của mẹ tôi. Chiếc khăn tôi chít trên đầu. Những đứa em cùng mẹ, khác cha trắng toát trong đồ tang. H́nh ảnh khổ sầu của dượng Tư. Tiếng kèn ảo năo...Chỉ khi đó tôi mới tin rằng mẹ tôi đă chết. Đă cách xa tôi ngh́n trùng để đến với một thế giới khác. Mẹ tôi, đau vài ngày và chết rất lặng lẽ, theo lời Thục kể. Cái chết nhanh đến nỗi Thục không kịp viết thư báo tin là mẹ tôi đau. Cuối cùng là bức điện tín chấm dứt một đời người. Chấm dứt con đường về của tôi với ngôi nhà của dượng Tư và tỉnh lỵ êm đềm này. Ít ra là tôi nghĩ như thế.
Tới nghĩa trang. Sau những hồi kinh và tiếng chuông mơ dồn dập thê thiết, tất cả trở về im lặng. Tôi biết là mẹ tôi sắp được nằm yên dưới tầng sâu đất lạnh. Giữa lúc người ta khiêng quan tài của mẹ tôi đem đặt xuống huyệt, bất ngờ làm sao, tôi trông thấy người đàn ông đă đi cùng chuyến xe với tôi trước đây. Ông ta mang kiếng râm, nhưng gương mặt buồn bă thấy rơ. Tôi nh́n ông ta chăm chú với tất cả ngạc nhiên của ḿnh và quên đi những lớp đất đầu tiên người ta lấp quan tài mẹ tôi. Tôi tự hỏi người đàn ông ấy có liên hệ ǵ đến cái chết của mẹ tôi. Ông ta là ai? Một người bà con quen thuộc hay vô t́nh đi theo một đám tang? Tụi bạn tôi khiêng ṿng hoa của trường Lê Ngọc Hân tới đặt trên mộ của mẹ tôi. Rồi những ṿng hoa khác chồng chất lên. Những đứa em tôi khóc ngất trong khi dượng Tư sụt sịt như như người bị cảm. Tôi rũ ra trên vai Thục.
Nhưng tôi không khóc. Nước mắt dường như đă chảy ngược vào tim vào trí nhớ tôi. Tôi chỉ c̣n lại một đôi mắt vô hồn, trân trân nh́n những người phu xúc từng xẻng đất đắp mộ mẹ tôi cao dần lên. Mùi đất mới xông lên, nồng ấm. Cuối cùng mọi người ra về khi ngôi mộ đă được đắp xong dù rất sơ sài. Tôi và Thục c̣n đứng lại, cả anh Thường nữa.
Người đàn ông bỗng tiến về phía tôi nói:
-Thật bất ngờ cho tôi, khi gặp cô ở đây.
-Ông quan hệ với mẹ tôi ra sao?
-Không có ai thân bằng tôi và mẹ cô trên đời này, cả khi sống lẫn khi chết.
Tôi không hiểu ǵ hết. Tôi ngó Thục. Anh Thường và Thục cũng ngạc nhiên nh́n người đàn ông chăm chú. Ông ta nói, như là một nỗi bàng hoàng c̣n choáng ngợp hồn ông.
-Tôi không ngờ, chúng ta cùng mất một người thân.
-Mẹ tôi chết rồi.
Tôi buột miệng nói một câu vô nghĩa. Người đàn ông nh́n tôi chăm chú. Ông ta đứng lặng một lúc lâu rồi hỏi tôi:
-Bao giờ cô về Sài G̣n lại?
-Dạ, có lẽ ngay trong chiều hôm nay.
-Làm sao tôi gặp cô chiều nay?
-Để làm ǵ, thưa ông?
Người đàn ông có vẻ bối rối trước câu hỏi của tôi. Ông ta ấp úng định trả lời, nhưng không hiểu sao ông ta im lặng mở cặp rút đưa cho tôi một tấm h́nh cỡ lớn. Ông nói:
-Ở phía sau tấm h́nh có địa chỉ của tôi. Cô hăy xem kỹ tấm h́nh và bất cứ khi nào thuận tiện, cô có thể tới t́m tôi ở địa chỉ đó.
Tôi ngạc nhiên làm sao. Tôi lật tấm h́nh ra phía trước để xem. Bức h́nh chụp một người đàn ông, một người đàn bà, và đứa trẻ con đứng giữa cười toe toét. Bức h́nh đă cũ, màu vàng xâm chiếm làm mờ nhạt những gương mặt trong h́nh nhưng tôi cũng mơ hồ nhận ra người đàn bà là mẹ tôi ngày c̣n trẻ. Tôi bàng hoàng quay t́m người đàn ông, nhưng lúc đó ông ta đă đi mất. Tôi chỉ kịp nh́n thấy ông ta bước lên một chuyến xe ngược thành phố. Tôi nh́n lại tấm h́nh một lần nữa. Thục hỏi tôi:
-Ông ta là ai vậy?
Tôi lắc đầu. Nhưng nước mắt tôi ở đâu trào ra. Và tôi khóc ̣a làm Thục và anh Thường ngạc nhiên không hiểu nổi. Và làm sao họ hiểu nổi những ǵ đang quay cuồng trong tôi?
D́ Phương và Thư chờ tôi ở ngoài xe. D́ hỏi:
-Bao giờ cháu về?
-Dạ ngay trong chiều này.
-D́ cũng định bảo như thế. Bây giờ cháu không c̣n ǵ lưu luyến trong ngôi nhà đó nữa. D́ đă gửi cho dượng Tư một số tiền. Cháu có về th́ sửa soạn về với d́ luôn.
Nhưng tôi nói:
-D́ và Thư về trước. Chiều cháu sẽ lên chuyến xe chót.
-Cũng được.
Rồi như nhớ ra điều ǵ, d́ Phương hỏi tôi với giọng nhỏ nhẹ hơn:
-Cháu c̣n tiền đi xe không đấy?
-Dạ c̣n.
Thư chồm người về phía tôi:
-Em về trước, đợi chị ở trên nhà, chị Phiến nhé.
-Ừ, em về.
D́ Phương hỏi mọi người có muốn d́ đưa về nhà không. Tôi trả lời:
-Tụi con đi xe đ̣ được mà.
Có lẽ anh Thường và Thục cũng đồng ư như vậy. D́ Phương lên xe, và người tài xế cho xe chạy vụt đi, tôi thấy nhỏ Thư vẫy tay từ phía trong.
Anh Thường vẫy một chiếc xe đ̣ từ hướng Sàig̣n về. Chúng tôi lên xe, ngồi cùng băng với nhau. Tôi tựa vào vai Thục, mắt nhắm nghiền. Tôi nghe Thục hỏi:
-H́nh của ai vậy Phiến?
Tôi đưa tấm h́nh cho Thục:
-Thục nh́n xem đứa bé con đang cười toe ấy là ai?
Nh́n tấm ảnh lúc lâu với vẻ chăm chú, sau đó Thục nói:
-Là Phiến. Phải là Phiến không?
-C̣n người đàn ông trong h́nh?
-Hao hao giống người đàn ông lúc năy.
-Thục đoán xem.
-Không biết. Nhưng chẳng lẽ...
Tôi biết Thục định nói "chẳng lẽ đó là ba ruột của tôi" nhưng...nó hiểu sẽ làm tôi đau đớn. Tôi cũng thấy rơ điều đó. Người đàn ông lúc năy chính là Ba của tôi. Người đàn ông trong h́nh. Người đàn ông trong trí nhớ ṃn mỏi của mẹ tôi và trong nỗi dằn vặt khôn nguôi của tôi đó sao?
Thục đưa trả cho tôi tấm h́nh. Tôi bỏ nó vào chiếc ví nhỏ. Tôi lẩm nhẩm cái tên của người đàn ông và địa chỉ. Sao cho tới phút này tôi vẫn không muốn tin người đàn ông ấy là ba của tôi. Như vậy là ba tôi c̣n sống? Nhưng lâu nay ông làm ǵ ở đâu? Tại sao không cho tôi biết? Chỉ đợi đến khi mẹ tôi chết, ông mới về. Nhưng ai cho ông hay? Bao nhiêu câu hỏi dồn dập trong óc tôi, nhưng làm sao tôi giải đáp hết được lúc này?
Xe về đến bến. Anh Thường và Thục chia tay với tôi và nói sẽ trở lại t́m tôi trước khi tôi trở về Sàig̣n.
Anh Thường mạnh dạn nói:
-Để anh đưa Phiến đi. Bây giờ Phiến một ḿnh rồi.
Câu nói của anh Thường lại làm tôi tủi thân ứa nước mắt. Thục kéo anh Thường. Tôi nh́n theo họ một lúc rồi lững thững bước về nhà. Ngôi nhà đă thành kỷ niệm đau xót của tôi từ đây.
Thấy tôi về, dượng Tư dừng tay dọn dẹp, đi đến gần tôi, hỏi:
-Bao giờ con đi?
-Chiều nay.
-Không ở lại chơi với các em một hai hôm nũa sao?
-Ở lại chỉ thêm nhớ mẹ con.
-Như vậy chắc không bao giờ con trở về ngôi nhà này nữa?
Tôi không biết trả lời dượng Tư ra sao. Tôi đứng im nh́n quanh ngôi nhà. Mẹ tôi mất rồi, ngôi nhà như tiêu điều quạnh vắng hơn. Mấy đứa em nhỏ vẫn vô tư chạy chơi quanh nhà, những chiếc khăn trắng trên đầu chúng nhắc tôi nhớ một điều không thay đổi được. Cái ao sen trước nhà ngó như úa tàn sắp chết. Tiếng gió rào rào ngoài vườn cây, những trái trứng gà vàng tươi sắp chín. Không bao giờ c̣n thấy mẹ tôi quanh quẩn đâu đây nữa sao? Tôi chợt nghĩ tới người đàn ông có thể là ba tôi đó. Ông ta có phải là người thân thiết duy nhất của tôi không? Tại sao mẹ tôi vẫn giấu tôi về ông? Mẹ tôi biết ông c̣n sống hay đinh ninh rằng ba tôi đă chết?
Dượng Tư bỗng nói như dặn ḍ tôi:
-Dù sao, nếu có dịp con cũng nên về đây thăm dượng và các em chứ.
-Con nhớ.
Dượng Tư bảo tôi ăn cơm và nằm một chút cho khỏe rồi hăy về. Nhưng tôi làm sao ăn uống cho được? Tôi chỉ vào nhà nằm một chút, nghe tiếng gió lùa ngoài vườn cây mà chạnh ḷng nhớ mẹ tôi hơn, nhớ nhất là buổi sáng mẹ thức chuẩn bị cho tôi lên Sàig̣n đi học. Và tôi khóc. Có lẽ bây giờ tôi mới thật sự khóc v́ nỗi mất mát lớn lao sau cái chết của mẹ tôi. Tôi muốn khóc một lần cuối cùng trong ngôi nhà này trước khi thật sự rời bỏ nó, vĩnh viễn. Trong lúc khóc, tôi vẫn nhủ hay là mẹ tôi đang ở ngoài vườn hoặc bà đang làm ǵ ở sau bếp và vẫn nhẹ nhàng ra vào thăm chừng giấc ngủ của những đứa con?
Buổi chiều Thục và anh Thường tới. Lúc đó tôi đă dậy rửa mặt tỉnh táo và chuẩn bị về Sàig̣n. Tôi ngồi nh́n đứa em nhỏ chạy chơi trong sân đang đuổi bắt con bướm vàng bay chập chờn bên hàng cây dâm bụt.
Dượng Tư nh́n tôi thật buồn. Dượng hỏi:
-Bây giờ con đi hả?
Tôi đáp khẽ, như sợ mẹ tôi thức giấc:
-Dạ thưa dượng con đi
Những đứa em lúc đó mới chạy vào vây lấy tôi. Tôi vuốt tóc và ôm hôn từng đứa trong im lặng rồi xách valy theo Thục với anh Thường ra khỏi nhà.
Ba người vào một quán nước trong lúc chờ xe. Thục hỏi tôi:
-Phiến đă ăn ǵ chưa?
Tôi quay nh́n Thục, lắc đầu. Mà quả thật tôi cũng không thấy đói. Hai ngày nay tôi chả có miếng ǵ trong bụng nhưng tôi no ứ v́ nước mắt.
Anh Thường lo lắng bảo tôi:
-Phiến nên ăn chút ǵ chứ không sẽ ngă đấy.
-Làm sao ăn được hở anh?
-Cũng phải ráng mà ăn chứ?
-Phiến chỉ thấy khát thôi. Không đói.
Thục nói:
-Vậy Phiến uống cam tươi nhé?
Tôi gật đầu. Anh Thường gọi cho tôi và Thục hai ly cam tươi. Anh Thường uống cà phê đá. Những ngụm nước cam ngọt làm cho tôi bớt khô khát. Tôi cố không nghĩ ǵ nữa. Và đưa mắt nh́n buổi chiều dần xuống với vẻ thờ ơ cố t́nh mà tôi biết đó là sự lừa dối của chính ḿnh. Làm sao mà tôi quên được mẹ tôi khi c̣n luẫn quẩn trong thành phố nhỏ này?
Thục hỏi:
-Rồi Phiến quyết định thế nào?
-Chưa biết. Phiến sẽ hỏi ư kiến d́ Phương.
-Nếu d́ Phương bảo đó là ba của Phiến và cho phép Phiến đi t́m?
-Phiến sẽ đi.
-Dù sao như vậy cũng vui hơn. Mất mẹ c̣n ba. Cứ tưởng rằng ba ḿnh đă chết hay không bao giờ biết mặt cũng buồn lắm.
Tôi nh́n Thục. Tôi biết ơn người bạn thân nhất đời tôi. Đó là một câu nói đầy thương yêu mà Thục muốn an ủi tôi lúc này. Tôi cũng nghĩ như Thục, dù sao, mất mẹ c̣n ba vẫn hơn là không biết, không có ba trên đời. Bây giờ tôi h́nh dung lại gương mặt người đàn ông ấy. Ba tôi đó. Ông có vẻ già hơn so với trong tấm h́nh. Dĩ nhiên thôi, v́ bức h́nh chụp từ ngày tôi c̣n bé. Nhưng tôi không hiểu v́ sao tấm h́nh chụp chung một cách hạnh phúc như thế lại đi tới một kết cuộc chia ly buồn thảm. Mẹ tôi có chồng khác. C̣n ba tôi, ông cũng có vợ khác hay sống một ḿnh?
Thục nh́n tôi như sắp khóc:
-Đừng bao giờ quên Thục và quên Mỹ Tho nhé Phiến?
Tôi ứa nước mắt, cầm tay Thục hồi lâu:
-Không bao giờ đâu.
-Khi nào về chơi với Thục? Mùa hè đi?
-Không dám hứa. Nhưng khi nào về được, Phiến sẽ về ngay. Chúng ta vẫn biên thư cho nhau mỗi tuần mà.
Anh Thường pha tṛ:
-Hai cô bé này làm cho tôi cũng muốn khóc theo.
-Anh không hiểu người ta thương nhau như thế nào à?
-Thương nhau như mèo với chuột. Phải không?
Thục ném cho anh Thường một cái nh́n sắc như dao. Tôi không ngờ ngày ḿnh có dịp về Mỹ Tho bất ngờ lại là ngày buồn bă nhất trong đời. Tôi không đem niềm vui nào về cho Thục. Không đi chơi với Thục qua những con đường xưa, hay ra bờ sông và đến ăn một ly kem nước dừa béo ngậy. Tôi đi lần này có lẽ để rồi xa măi. Nhưng tôi nào dám nói với Thục như thế.
Anh Thường hỏi tôi:
-Người đàn ông lúc sáng là ba Phiến đấy hả?
-Có thể như vậy.
-Trời đất. Ba ḿnh mà nói có thể hoặc không.
-Làm sao Phiến dám nói chắc? Phiến c̣n chưa biết ǵ kia mà.
Anh Thường nh́n tôi bằng ánh mắt nồng nàn, dường như anh muốn vỗ về che chở cho tôi bằng ánh mắt ấy. Có lẽ hơn lúc nào hết, tôi đang cần t́nh thương và sự âu yếm của tất cả mọi người. Dù tất cả không thể thay thế được mẹ tôi.
Anh Thường nhắc tôi:
-Uống nước đi, xe sắp chạy.
Tôi vội vàng uống hết ly nước. Anh Thường trả tiền rồi ba người cùng đứng lên ra chỗ chiếc xe. Thục mua cho tôi mấy bịch kẹo chuối. Nó bắt tôi phải cầm lấy. Tôi giẫy nẩy măi, nó phải giành lấy cái valy của tôi và bỏ vào trong đó. Con nhỏ này hay có những cái lẩm cẩm. Nó biết đâu được, làm như thế chỉ khiến tôi thêm tủi thân.
Anh Thường đă mua vé xong. Hai chiếc vé cho tôi và anh. Người lơ xe giục mọi người ngồi vào chỗ v́ xe sắp chạy. Tôi theo anh Thường lên xe. Thục cuống quưt dặn tôi đủ thứ chuyện. Tôi chỉ biết gật đầu chứ không trả lời nó được. Thục khóc. Tôi cũng khóc. Xe lăn bánh, bỏ lại trên bến dáng Thục đứng chơ vơ một ḿnh, nh́n theo.
Anh Thường đưa cho tôi chiếc khăn của anh. Tôi cầm lấy nhưng không chậm nước mắt. Tôi nhớ lời ba tôi - ông đă nói với tôi trên chuyến xe về Mỹ Tho ngày hôm đó, hăy khóc khi cần phải khóc.
Anh Thường lặng im hút thuốc, những sợi khói thơm nồng nhắc tôi nhớ có anh bên cạnh. Tôi vẫn thầm hỏi có định mệnh không? Tại sao tôi gặp ba tôi đúng vào ngày hôm đó, trên chuyến xe không hẹn trước đó? Chuyến xe này là chuyến cuối cùng rời tỉnh lỵ. Nó mang cái vẻ gấp gáp thường lệ khi thời gian không c̣n nhiều. Nhưng tôi, ḷng chợt tê dại, dửng dưng trước mọi điều. Tôi không muốn ở lại mà cũng không muốn về. Bởi nơi này bây giờ tôi cũng chỉ là con chim không tổ, lạc bầy.
-Phiến mệt không?
Anh Thường dịu dàng nh́n tôi và hỏi như thể sợ tôi gục xuống thật. Tôi đáp lời anh:
-Hơi mệt.
-Phiến có ăn uống ngủ nghê ǵ đâu mà không mệt.
-Bây giờ buồn ngủ đây. Anh.
-Có thể tựa vào vai anh mà ngủ.
Anh nắm nhẹ bàn tay tôi. Không nói ǵ. Nhưng tôi hiểu đó cũng là một cách nói. Tôi khẽ rùng ḿnh. Nhưng tôi không rụt tay về như lần đầu anh Thường nắm tay tôi dẫn vào rạp chiếu bóng. Tôi chỉ liếc nh́n bàn tay ḿnh, bàn tay xanh mướt. Những ngón tay anh dài, mềm mại đang âu yếm vỗ về những ngón tay tôi. Gió lướt vào trong xe làm đôi mắt tôi ríu lại, buồn ngủ. Nhưng tôi cố gắng để đừng ngủ. Bởi v́ nếu tôi nhắm mắt lại ngủ yên trên vai anh Thường suốt cuộc hành tŕnh th́ cũng có nghĩa là tôi ngủ ngoan trong cuộc t́nh vừa chớm.
Tôi cảm thấy những ngón tay của anh Thường siết nhẹ những ngón tay ḿnh. Không hiểu sao tôi hoảng hốt rút tay về và giấu mặt trong mái tóc dài buông xơa. Anh Thường không nói ǵ. Chỉ lúc lâu sau, anh mới hỏi:
-Phiến không ngủ sao?
Tôi lắc đầu nhè nhẹ. Và hướng mắt nh́n ra cánh đồng màu nâu xám trải rộng tới chân trời. Nắng không c̣n nữa. Tôi hiểu rằng tôi sẽ c̣n chịu đựng nhiều hơn nữa qua cái chết và h́nh bóng cùng những lời khuyên nhủ của mẹ tôi. Tôi không được để ḷng mềm yếu. Tôi phải như một cái cây đứng giữa trời, dù tôi có t́m gặp được ba tôi hay không bao giờ được ông ấy nh́n nhận. Sinh làm con gái, sống với cha mẹ ghẻ là một điều bất hạnh, sống trơ trọi một ḿnh lại càng bất hạnh hơn. Dẫu sao tôi vẫn phải sống, phải khôn ngoan hơn để sống. Bởi v́ mất mẹ, bất cứ con đường nào tôi cũng đi một ḿnh, một ḿnh tôi lặng lẽ vậy thôi.
TỪ KẾ TƯỜNG
Mục Lục|Chương 4|Xem Truyện Khác