Dân Sài G̣n hay hầu hết dân "miệt trên" khi nghe đến tên, ắt hẳng trogn đầu đều có ư tưởng cao cả về tŕnh độ của ḿnh trên bước tân tiến ... và tự nhiên thấy có cái thú chế giễu những cách ăn ở quê mùa bằng mấy tiếng: Dân Năm Căn phải không ?... Ở Năm Căn phải không ?
Nhưng bạn ơi! Năm Căn bây giờ không c̣n là quê mùa nữa . Ngoài những xóm ḷ than rộng lớn, thiên hạ đông đúc, cờ bạc, sa ngă, c̣n lắm cái lạ lùng, lạ lùng đến chuyện tôi kể cho bạn nghe về "Mét Văn Quang" (Maitre Văn Quang). Ghê chưa ? Chỉ vỏn vẹn tiếng "Mét Văng Quang" bạn cũng đủ thấy Năm Căn ngày nay đă khác lắm rồi .
Nhắc đến "Mét Văng Quang", tôi phải nhớ ngay đến các bác họ "Mét", và cũng không thể quên được những mánh khóe bịp đời của hạng người mang kiếng trắng có đủ thứ h́nh "tay nâng cằm", "tay chống nạnh" đăng trên các báo .
Hạng người ấy tự xưng là "Mét" hoặc "Giáo sư". Nhưng nói cho phải, mấy ông "Giáo sư" trên đây đáng liệt vào bậc "sư bác" trong làng bói, v́ họ sống nhiều khi, sang như ông Hoàng: nay ở "ô-ten", mai ở phố lầu .
Họ c̣n một đàn em sống vất vả lắm, một đàn em không tên tuổi, không phải "mét", không "bờ rô phết xơ" ... mà lại là những cánh bèo thả trôi theo ḍng, từ kinh thành đến làng mạc hẻo lánh, từ góc chợ đến những ... hang cùng ngơ hẻm .
Họ cũng thường "tấp" vô ô-ten, nhưng một thứ ô-ten rẻ tiền: chốn "yên hà cuộc tỉnh say!".
"Mét Văn Quang" của tôi không phải là bực đàn em ấy, mặc dầu "Mét" lập "đại bản dinh" ở tận chốn hang cùng: Năm Căn .
"Mét" quả là một "thiên tài"!
Cái câu quảng cáo dán trước bàn: "Một thiên tài đă từng được Tây, Nam khen tặng" chắc hẳn là câu nói không nói ngoa!
Mà ... "Mét Văn Quang"! Than ôi!"Mét Văn Quang" ngày nay đă ra người thiên cổ mất rồi! Nhưng đây là đoạn chót của câu chuyện và các bạn sẽ cho phép tôi bắt chước nó như nhà văn hào C.Farrère trong một truyện ngắn: "Ai lại bắt đầu câu chuyện bằng cái cái kết cuộc bao giờ ?"
"Mét Văn Quang " như tôi đă nói, là người có tài: Tài đoán số, tài coi tướng, coi tử vi, mà đặc biệt hơn hết là tài "lẻo mép, lanh mồm"!
Th́ đây, có lần tôi đến viếng "Mét".
"Mét" hỏi:
-Ông sanh năm nào, tháng nào, ngày nào .
Tôi vừa trả lời dứt là Văn Quang hí hoáy viết không đầy một phút, đă nói những cái quá khứ ... đến nhiều lúc tôi phải ngạc nhiên tưởng tất cả những ngày đă qua rồi vẫn c̣n ghi trên tṛng mắt tôi, mà hôm nay Văn Quang chỉ có đọc lại thôi .
Ấy thế, "Mét Văn Quang" được cả dân Năm Căn hâm mộ đồn đi mấy dặm ...rừng: Nhưng Miên, Tân An, Hàng Vịnh v.v...
Nhưng đấy, lắm khi có người chỉ vừa nói ngày sanh, là Văn Quang đă mở hết tốc lực chạy ... để rồi không đi đến đâu cả .
Và ở vào mấy trường hợp khác, vài ông khách "hâm mộ" phải ngạc nhiên v́ cha mẹ họ vẫn sống sờ sờ mà Văn Quang buộc rằng đă mồ côi, mồ cút; hoặc vẫn chất phác làm ăn mà "Mét" lại bảo có lần "đánh trộm nhà hàng xóm" để rồi c̣n tiên đoán cho họ "tai vạ" khác nữa .
Khách vừa mở miệng căi th́ "Mét" đă chặn họng bằng câu :
-Tôi đă rao trước rồi kia mà, ông không thấy tấm bảng đề: "Nói không tư vị" hay sao ?
Nhưng nếu khách có là một người mồm mép lắm :
-Ậy mà những lời "không tư vị" của ông đều trật bét hết!
Tức th́ Văn Quang ḷ cả hai mắt trông chừng như lọt ra khỏi tṛng:
-Trật à ? Tôi đoán mà trật ?
Và khi hỏi kỹ lại ... là Văn Quang xuưt xoa bảo :
-À! Tại tôi đoán lộn tuổi khác, xin lỗi ông đấy! ...
Nhưng cái lỗi ấy không phải ai cũng tha được như những nơi có "khuôn phép" chốn thị thành .
Thế là "Mét Văn Quang" có lần bị người ta bắt đền tội . Người ấy là một vị đại điền chủ có thế lực, keo kiết và tàn nhẫn, ở làng kế cạnh .
Một hôm ông đến viếng "Mét Văn Quang" với tất cả cái keo kiết và tàn nhẫn .
Văn Quang thấy mặt ông, ngang nhiên hỏi :
-Ông mấy chục ?
-Bốn chục .
Văn Quang không hỏi thêm nữa, có lẽ cái tuổi "bốn chục" nó đủ gợi cảm cho nguồn hứng rồi, nên dơng dạc bảo :
-Ông là người thất tín! Cách đây 13 ngày ông lừa bạn ông để lấy một số bạc ... V́ vậy tôi quả quyết hai ngày tới đây ông sẽ bị nắm chóp .
Ông điền chủ hốt hoảng, mặt bỗng nhiên nổi giận hầm hầm lên. Ông sùi bọt mép, chẳng nói chẳng rằng, với cái tàn nhẫn bấy lâu, ông vụt nắm lấy "Mét Văn Quang" tặng một "cú đờ - rét" như các nhà vơ sĩ tặng nhau trên trường diễn vơ, rồi ông đấm đá "sặc - ca - rây" .
Văn Quang la vói: -Tôi đă bảo "không tư vị", "không tư vị" kia mà!
-Ừ, th́ "không tư vị"... Bốp!...Bốp!...
Chúng tôi đứng ngoài bất nhẫn lắm, nhưng có người nào dám "nhào" vô cho mang vạ, ai cũng biết - trừ "Mét Văn Quang", lẽ cố nhiên- ông ấy mạnh như thần .
-Vậy mà cũng đoán số! Sao mày không đoán số mày ...chết về tay tao thằng kia ? ...
Hai hôm sau, "Mét Văn Quang" đoán sô ḿnh không sống nổi nữa, nên trút linh hồn tại xứ Năm Căn: cái xứ mà "Mét" đă phụ vào một chút công làm trôi mất tiếng quê mùa!
