1. ผมอ่านเรื่อง เรื่องของการเกิดใหม่ (ในหมวดธรรมทั่วไป - ธัมมโชติ) ในเว็บ เขียนไว้ทำนองว่า วิญญาณ เกิดดับตลอดเวลา วิญญาณที่ไปเกิดก็เป็นวิญญาณใหม่ที่มีวิญญาณเก่าสืบทอดสภาวะ
   
   ถ้าเป็นเช่นนั้น การที่เราตั้งใจทำให้ใจเราหลุดพ้น ทำความดีในชาตินี้ ก็เพื่อให้วิญญาณใหม่ซึ่งไม่เกี่ยวข้องอะไรกับปัจจุบัน ได้มีโอกาสหลุดพ้นในชาติต่อไปเช่นนั้นหรือ ถ้าเป็นเช่นนั้น เราไม่ควรยึดถือแม้แต่วิญญาณของเราในชาตินี้ว่าเป็นของเราใช่ไหมครับ
   
   
2. จากข้อ 1. ทำให้คิดว่าท้ายที่สุดวิญญาณทุกดวงจะไปอยู่ที่จุดเดียวกันคือนิพพานหรือครับ และถ้าเป็นเช่นนั้น วิญญาณเกิดมาเพืออะไรครับ

ขออภัยถ้าข้อความสับสนไปครับ ด้วยความเคารพและขอบพระคุณอย่างสูง

ตอบ

เรียน คุณ .....

ขอบคุณครับที่ให้ความสนใจเว็บไซต์ ธัมมโชติ

สำหรับคำถามที่ถามมานั้น ผมขอตอบดังนี้ครับ

1. วิญญาณมีการเกิดดับสืบทอดต่อเนื่องอย่างรวดเร็วตลอดเวลา (ในเวลา 1 วินาที วิญญาณเกิดขึ้นแล้วดับไปสืบทอดกันนับครั้งไม่ถ้วน) โดยวิญญาณที่เกิดภายหลังมีวิญญาณที่ดับไปก่อนหน้านั้นเป็นปัจจัยให้เกิดขึ้น ดังนั้น จึงกล่าวไม่ได้ว่าวิญญาณใหม่ไม่เกี่ยวข้องอะไรกับปัจจุบัน เพราะวิญญาณใหม่จะเป็นตัวสืบทอดสภาวะต่างๆ ของวิญญาณที่ดับไปก่อนหน้านั้น จนเกือบเหมือนกับเป็นวิญญาณอันเดียวกัน โดยความเป็นจริงแล้วจะทำให้รู้สึกว่าเป็นวิญญาณเดียวกันเลยก็ว่าได้
   
   ดังนั้น การสร้างเหตุปัจจัยในปัจจุบันเพื่อความหลุดพ้นในอนาคต จึงเป็นสิ่งที่เป็นประโยชน์ เพราะจะทำให้กระแสแห่งการเกิดดับของวิญญาณกระแสนี้ พ้นจากทุกข์อย่างสิ้นเชิงได้ในอนาคต ถ้าไม่เช่นนั้นแล้วก็จะต้องจมอยู่ในกองทุกข์จากความยึดมั่นถือมั่นไปอย่างไม่จบสิ้น
   
   และแน่นอนครับว่าโดยความจริงแล้ว เราไม่ควรยึดถือสิ่งใดๆ เลยว่าเป็นของเรา รวมทั้งวิญญาณในขณะปัจจุบันและในอดีตด้วย เพราะไม่มีอะไรเลยที่เมื่อยึดมั่นถือมั่นแล้วจะไม่นำทุกข์มาให้ทั้งในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต
   
   
2. สำหรับเรื่องที่ว่าท้ายที่สุดวิญญาณทุกดวงจะไปอยู่ที่จุดเดียวกันคือนิพพานหรือไม่นั้น ผมระลึกไม่ได้ว่ามีกล่าวไว้ในพระไตรปิฎกหรือไม่ และอัธยาศัยของแต่ละคนก็ต่างกัน ดังนั้น วิญญาณบางกระแสก็อาจจะมัวเพลิดเพลินกับโลกอยู่จนไม่สนใจพระนิพพานก็ได้ สิ่งที่จะสามารถสรุปได้ก็เพียงว่า พระนิพพานเป็นจุดที่สมควรที่สุดสำหรับผู้ที่ต้องการพ้นจากกองทุกข์ทั้งปวง
   
   ข้อที่ว่าวิญญาณเกิดมาเพื่ออะไรนั้น ก็ขอตอบว่าเกิดมาเพื่อสนองตัณหา (ความทะยานอยาก) คือตอบสนองความยินดีพอใจ ความเพลิดเพลินในสิ่งต่างๆ เช่น ในรูปสวยๆ เสียงเพราะๆ กลิ่นหอมๆ รสอร่อยๆ สัมผัสที่นุ่มนวลสบาย หรือแม้แต่ความเพลิดเพลินในสมาธิระดับต่างๆ (เพราะถ้าสิ้นตัณหาทั้งปวงแล้ว ก็จะหมดเหตุปัจจัยให้วิญญาณในภพใหม่เกิดขึ้นอีกต่อไป) โดยมีอวิชชา (คือความไม่รู้ในทุกข์ ในเหตุแห่งทุกข์ ในความดับแห่งทุกข์ และในทางปฏิบัติเพื่อพ้นจากทุกข์อย่างสิ้นเชิง) เป็นเครื่องห่อหุ้มปกคลุมจิตเอาไว้ ทำให้มืดมนต่อทางพ้นทุกข์

ถ้ายังไม่กระจ่าง หรือมีข้อสงสัยอะไรอีก ก็เชิญถามมาได้ใหม่นะครับ ไม่ต้องเกรงใจ

ธัมมโชติ
27 เมษายน 2545