คำสอนเซ็นที่น่าสนใจ

ตักม้อ (พระโพธิธรรม แห่งวัดเส้าหลิน - เป็นผู้ที่นำเอานิกายเซ็นไปเผยแพร่ที่จีน)

• การส่งมอบพิเศษนอกคัมภีร์ ไม่ต้องอาศัยตัวหนังสือ ชี้ตรงไปยังจิตของมนุษย์ เห็นแจ้งในภาวะที่แท้จริง และบรรลุความเป็นพุทธะ.
• มองดูความขัดแย้งที่อยู่ในใจต่อสู้กัน แล้วสำรวจในตนเองว่ามันคิดมีมายาอย่างไร.
• หลักการปฏิบัติธรรม 4 ประการของตักม้อ
  1.) สามารถพิจารณาสำรวจใจของตน ซึ่งเป็นรากฐานในการทำสมาธิให้ใจสงบ
  2.) ปฏิบัติตามธรรมชาติ แสวงหาผู้เคลื่อนไหวที่แท้จริง (จิตใจ - ธัมมโชติ)
  3.) ยึดถือศีลเสมือนหนึ่งลมหายใจเข้าออก ไม่จำนนต่อความยากลำบากใดๆ ทั้งสิ้น
  (ตักม้อให้ถือว่าความยากลำบากเป็นผลของกรรมเก่า - ธัมมโชติ)
  4.) แหวกกรอบไม่ว่าเป็นวัตถุ หรือจิตใจ (ให้ใจเป็นอิสระ ไม่ยึดติดสิ่งใดๆ - ธัมมโชติ)
• มองดูทุกสิ่งทุกอย่างที่ผ่านไปในอดีต เหมือนภาพในความฝัน
  (เป็นเหมือนภาพมายา หาสาระแก่นสารใดๆ ไม่ได้ - ดูเรื่องธรรมะจากเลขศูนย์ "0" ในหมวดบทวิเคราะห์ ประกอบ - ธัมมโชติ)
• มองดูทุกสิ่งทุกอย่างในปัจจุบัน เหมือนเป็นฟ้าแลบ
  (ตั้งอยู่ได้ไม่นาน ไม่ช้าก็แปรปรวนไป ดับไป ยึดมั่นอะไรไม่ได้ - ธัมมโชติ)
• มองดูทุกสิ่งทุกอย่างในอนาคต เหมือนเมฆหมอกที่ล่องลอยอยู่ไปมา.
  (ยังเลือนลาง ไม่ชัดเจน แปรปรวนอยู่ตลอดเวลา ยังไม่รู้ว่าจะเป็นอย่างไรกันแน่ - ธัมมโชติ)
• ชาวโลกมักตั้งชื่อ (ให้กับสิ่งต่างๆ - ธัมมโชติ) ไปต่างๆ ถ้าเรายึดมั่นในชื่อที่เรียกขาน จิตใจก็ถูกแบ่งแยก ธรรมที่ปฏิบัติและคำพูดต่างๆ จะเป็นรูปธรรมผูกมัดใจกายของผู้ยึดมั่นขึ้นมาทันที ทำให้ไม่อิสระ ไม่ว่าง ...... ชื่อนั้นจึงไม่มีความหมาย ไม่ควรที่ผู้ใดจะไปยึดมั่น เพียงแต่รู้และเข้าใจก็เพียงพอ.
• หากใจเพ่งธรรมมากเกินไป ธรรมจะคอยดึงใจอยู่เสมอ ถ้าเคร่งธรรมอย่างเดียว จิตมีแต่จะต่ำต้อย (เพราะจิตใจจะถูกผูกมัดไว้ ไม่เป็นอิสระ - ดูเรื่องธรรมเปรียบเหมือนแพ ในหมวดธรรมทั่วไป ประกอบ - ธัมมโชติ)

ผู้รวบรวม
ธัมมโชติ
5 พฤศจิกายน 2544