รัชกาลที่
๒
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พระราชประวัติ
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ทรงเป็นพระราชโอรสพระองค์ที่
๔
ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
และสมเด็จพระอมรินทรา
พระบรมราชินี
ทรงมีพระนามเดิมว่า
ฉิม
ประสูติเมื่อวันพุธที่
๒๔
กุมภาพันธ์
พุทธศักราช
๒๓๑๐
ตำบลอัมพวา
เมืองสมุทรสงคราม
ขณะประสูติเป็นเวลาที่ไทยเสียกรุงศรีอยุธยาให้แก่พม่าได้ราว
๑๐
เดอืนเศษแล้ว
และสมเด็จพระราชบิดายังทรงเป็นสามัญชนโดยดำรงพระยศ
เป็นหลวงยกกระบัตรเมืองราชบุรี
เมื่อพระชนมายุ
๑๓ พรรษา
หลังจากพิธีโสกัณฑ์แล้ว
ได้ทรงศึกษาเล่าเรียนกับสำนักสมเด็จพระวันรัต(ทองอยู่)
ที่วัด
บางหว้าหรือวัดระฆังโฆษิตาราม
ตลอดสมัยกรุงธนบุรี
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ได้โดยเสด็จฯ
พระราชบิดาไปในราชการสงครามปราบปรามอริราชศัตรู
ตั้งแต่ยังทรงมีพระชนมายุเพียง
๘ พรรษา
และเมื่อพระราชบิดาทรงปราบดาภิเษก
เป็นพระมหากษัตริย์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ในปีพุทธศักราช
๒๓๒๕ แล้ว
จึงได้ทรงสถาปนาเจ้าฟ้าชายฉิมขึ้นเป็น
พระเจ้าลูกเธอ
เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร
โดยขณะนั้นทรงมีพระชนม์
ได้ ๑๖
พระชันษา
แล้วโปรดเกล้าฯ
ให้ประทับอยู่
พระราชวังเดิม
ครั้นเมื่อพระชนมายุได้
๒๒ พรรษา
ได้ทรงผนวชที่วัดพระศรีรัตนศาสดารามซึ่งนับได้ว่าเป็นพระภิกษุองค์แรกที่อุปสมบท
ณ วัดนี้
จากนั้นได้เสด็จไปทรงจำพรรษา
ณ
วัดสมอรายหรือวัดราชาธิวาสในปัจจุบัน
หลังจากจำพรรษาจนครบ
๓ เดือน(๑
พรรษา)แล้วได้ทรงลาผนวชแล้วทรงเสกสมรสกับสมเด็จเจ้าฟ้าหญิงบุญรอด
พระธิดาในพระพี่นางเธอสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์
ซึ่งภายหลังเมือ่พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยได้เสด็จขึ้นครองราชย์แล้ว
ได้ทรงสถาปนาพระชายาขึ้นเป็นสมเด็จพระศรีสุริเยนทรา
บรมราชินี
ในปีพุทธศักราช
๒๓๔๙
ทรงได้อุปราชาภิเษกเป็น
กรมพระราชวังบวรสถานมงคล
ที่อุปราชรับรัชทายาทสืบแทนสมเด็จกรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาทซึ่งทิวงคตไป
จนเมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเสด็จสู่สวรรคาลัยแล้ว
กรมพระราชวังบวรสถานมงคล
ซึ่งขณะนั้นทรงมีพระชนม์ได้
๔๒ พรรษา
จึงได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติเป็นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
รัชกาลที่ ๒
ในพระมหาจักรีบรมราชวงศ์
เมื่อวันที่
๗ กันยายน
พุทธศักราช
๒๓๕๒
ทรงพระนามาภิไธยว่า
พระบาทสมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดี
ศรีสินทรบรมมหาจักรพรรดิราชาธิบดินทร์
ธรณินทราธิราช
รัตนากาศภาสกรวงศ์
องค์ปรมาธิเบศตรีภูวเนตรวรนายกดิลกรัตนราชชาติอาชาวศรัย
สมุทัยดโรมนต์สากลจักรวาฬาธิเบนทร
สุริเยนทราธิบดินทร์
หริหรินทรา
ธาดาธิบดี
ศรีวิบูลยคุณอกนิษฐ
ฤทธิราเมศวรมหันต
บรมธรรมิกราชาธิราชเดโชชัย
พรหมเทพาดิเทพนฤบดินทร์
ภูมิทรปรมาธิเบศ
โลกเชษฐวิสุทธิ
รัตนมกุฎประกาศคตามหาพุทธางกูรบรมบพิตร
พระพุทธเจ้าอยู่หัว