Speels omgaan met agressie

Woede    Woede is een toestand van hooggespannen innerlijke geprikkeldheid die zich steeds opnieuw voordoet en niet onderdrukt mag worden. Wie zijn gevoelens voortdurend in toom houdt, verliest zijn levendigheid en geeft zijn omgeving geen kans om te reageren. Mensen moeten leren uitdrukking geven aan verschillende meningen en interesses en conflicten te boven komen en oplossen - zonder elkaar te verwonden. (Rosemarie Portmann).
    De eindtermen verwachten dat het kind bewust is van zichzelf en zichzelf in de gevoelens, gedachten, bedoelingen van de ander(en) verplaatst en hiermee rekening houdt.
    Al deze mooie woorden zorgden voor een werkvoormiddag rond het gevoel "boos". De kinderen dramatiseerden hun woede aan elkaar. Daama hadden ze papier en verf of vetkrijtjes nodig om uit te drukken wat ze voelen als ze "uit hun vel springen": woede, ergernis, angst, gevoelens van onmacht. Na een gesprek waarin iedereen een korte toelichting gaf in de ik-vorm over de uitgebeelde gevoelens, gingen ze in een rustig hoekje op zoek naar een symbool voor hun hoogst persoonlijke, meest hardnekkige, soort agressie met daamaast een korte uitleg.
    Die symbolen werden uitgehangen op een prikbord zodat de kinderen hun eigen gevoelens en die van anderen leren begrijpen door er vaak naar te kijken. Terwijl de kinderen hun drama, tekening en symbool toelichtten, verzamelden we een schat aan woorden. Uit de verzamelde agressiewoorden koos ieder kind er minstens vijf tot tien verschillende en schreef er een agressief gedicht mee. Ook deze teksten werden hardop voorgedragen.
Roze blaadje    Als afsluiter gingen we terug in een kring zitten met een anoniem roze blaadje waarop elk kind vooraf zijn volgens hem drie beste eigenschappen geschreven had in een onherkenbaar handschrift. Alle briefjes gingen in een grote pot, werden beurteling getrokken en aan het bijbehorende kind teruggeschonken. Er was telkens een gesprekje rond: hoe voel je je als je iets positiefs over jezelf mag zeggen? Als anderen dat voorlezen? En voor de juf een goed moment om te horen in hoeverre het zelfbeeld verschilt met dat van de groep.
    Het was een heerlijke voormiddag en de kinderen waren niet agressief - achteraf.
Brigitte,
vijfde leefgroep,
Het Trappenhuis
Woedegedichten
Zo ben ik boos
Dit ging echt te ver!
Nu loop ik weg!
Weg van iedereen!
Helemaal op mijn een!
Nu ben ik boos!
Nog bozer dan die stekelende roos!
Nu komt iedereen!
Maar ik wil alleen!
Woede, woede komt op!
Woede die staat nu aan de top!
Weg, weg iedereen!
lk wil alleen!
Iona
Gezicht als een donderwolk Donderwolk
Zo boos als
Zo zwart als
Zo gruwelijk als
Een gezicht dat grijnst als een donderwolk in de nacht
Zo boos als
Zo zwart als
Zo gruwelijk als
Een bliksem die fIitst door de grijze lucht
Zo boos als
Zo zwart als
Zo gruwelijk als
Een boos meisje zoals jij
Jolien
Woede als ik woede voel
Hij begint met plagen en pesten.
Ik zou hem een harde klap om z'n oren willen geven.
Nu is het genoeg!
Ik schop en klop.
Tot hij begint te huilen.
Ik loop wenend van woede weg.
Verstop me
En wil er niet over praten.
Tomas
Overzicht Artikels
Copyright © De Viervoeter                     maart 2000.