Speels
omgaan met agressie
Woede is een toestand van hooggespannen innerlijke geprikkeldheid die zich
steeds opnieuw voordoet en niet onderdrukt mag worden. Wie zijn gevoelens
voortdurend in toom houdt, verliest zijn levendigheid en geeft zijn omgeving
geen kans om te reageren. Mensen moeten leren uitdrukking geven aan verschillende
meningen en interesses en conflicten te boven komen en oplossen - zonder
elkaar te verwonden. (Rosemarie Portmann).
De eindtermen verwachten dat het kind bewust is van zichzelf en zichzelf
in de gevoelens, gedachten, bedoelingen van de ander(en) verplaatst en
hiermee rekening houdt.
Al deze mooie woorden zorgden voor een werkvoormiddag rond het gevoel "boos".
De kinderen dramatiseerden hun woede aan elkaar. Daama hadden ze papier
en verf of vetkrijtjes nodig om uit te drukken wat ze voelen als ze "uit
hun vel springen": woede, ergernis, angst, gevoelens van onmacht. Na een
gesprek waarin iedereen een korte toelichting gaf in de ik-vorm over de
uitgebeelde gevoelens, gingen ze in een rustig hoekje op zoek naar een
symbool voor hun hoogst persoonlijke, meest hardnekkige, soort agressie
met daamaast een korte uitleg.
Die symbolen werden uitgehangen op een prikbord zodat de kinderen hun eigen
gevoelens en die van anderen leren begrijpen door er vaak naar te kijken.
Terwijl de kinderen hun drama, tekening en symbool toelichtten, verzamelden
we een schat aan woorden. Uit de verzamelde agressiewoorden koos ieder
kind er minstens vijf tot tien verschillende en schreef er een agressief
gedicht mee. Ook deze teksten werden hardop voorgedragen.
Als afsluiter gingen we terug in een kring zitten met een anoniem roze
blaadje waarop elk kind vooraf zijn volgens hem drie beste eigenschappen
geschreven had in een onherkenbaar handschrift. Alle briefjes gingen in
een grote pot, werden beurteling getrokken en aan het bijbehorende kind
teruggeschonken. Er was telkens een gesprekje rond: hoe voel je je als
je iets positiefs over jezelf mag zeggen? Als anderen dat voorlezen? En
voor de juf een goed moment om te horen in hoeverre het zelfbeeld verschilt
met dat van de groep.
Het was een heerlijke voormiddag en de kinderen waren niet agressief -
achteraf.
Brigitte,
vijfde leefgroep,
Het Trappenhuis
Woedegedichten
Zo ben ik boos
Dit ging echt te
ver!
Nu loop ik weg!
Weg van iedereen!
Helemaal op mijn
een!
Nu ben ik boos!
Nog bozer dan die
stekelende roos!
Nu komt iedereen!
Maar ik wil alleen!
Woede, woede komt
op!
Woede die staat nu
aan de top!
Weg, weg iedereen!
lk wil alleen!
Iona
Gezicht
als een donderwolk
Zo boos als
Zo zwart als
Zo gruwelijk als
Een gezicht dat grijnst
als een donderwolk in de nacht
Zo boos als
Zo zwart als
Zo gruwelijk als
Een bliksem die fIitst
door de grijze lucht
Zo boos als
Zo zwart als
Zo gruwelijk als
Een boos meisje zoals
jij
Jolien
Woede
als ik woede voel
Hij begint met plagen
en pesten.
Ik zou hem een harde
klap om z'n oren willen geven.
Nu is het genoeg!
Ik schop en klop.
Tot hij begint te
huilen.
Ik loop wenend van
woede weg.
Verstop me
En wil er niet over
praten.
Tomas
Copyright
©
maart 2000.