ริดสีดวงทวารหนัก

นพ.ทินกร  พงศ์อรพินท์
 แผนกศัลยกรรมรพ.ตราด

 โรคนี้มีปัจจัยส่งเสริมหลายประการคือ พันธุกรรม ท้องผูก ท้องร่วง เบ่งถ่ายมาก การตั้งครรภ์ ความผิดปกติของทางเดินอาหาร  การเล่นกีฬาบางชนิดเช่น ยกน้ำหนัก

ริดสีดวงทวารแบ่งออกเป็นสองชนิดคือ ริดสีดวงทวารภายนอก และริดสีดวงทวารภายในซึ่งมีพยาธิกำเนิดต่างกัน

    พยาธิกำเนิด

ริดสีดวงทวารภายนอก   เป็นโรคของหลอดเลือดดำ เช่นมีการอุดตัน หรือถูกบีบรัดโดยหูรูดของทวารหนัก

ริดสีดวงทวารภายใน      ไม่ใช่โรคของหลอดเลือด ความผิดปกติอยู่ที่เนื้อเยื่อที่อยู่รอบๆหลอดเลือดทวารหนักไม่แข็งแรง มีการเลื่อนตัวย้อยลงมา

การรักษา

1.ริดสีดวงทวารภายนอก

ถ้าไม่มีอาการอาจไม่ต้องรักษาซึ่งจะค่อยๆฝ่อไปเองใน 3-5 วัน แต่ถ้าโตมาก อาจเกิดการอักเสบ มีลิ่มเลือดตกอยู่ภายในพวกนี้จะปวดมาก การรักษามี 3 วิธีคือ การให้ยาระบายและยาแก้ปวด  ถ้าปวดมากก็จะผ่าเอาลิ่มเลือดออก หรือถ้าก้อนโตมาก ก็อาจพิจารณาทำผ่าตัดริดสีดวงออก

2.ริดสีดวงทวารชนิดภายใน

พวกนี้จะมีอาการสำคัญอยู่2อย่างคือ อุจจาระแล้วมีเลือดปน หรือมีก้อนโผล่ยื่นออกมาซึ่งจะแบ่งระดับของริดสีดวงทวารภายในออกเป็น 4 ระดับคือ

-ระดับ1 หัวริดสีดวงยังไม่โผล่ออกมานอกทวารหนัก

-ระดับ2 หัวริดสีดวงจะโผล่ออกมาตอนเบ่งแต่จะผลุบกลับเข้าไปได้เอง

-ระดับ3 หัวริดสีดวงจะโผล่ออกมาแต่ไม่ผลุบกลับเอง แต่ใช้มือดันกลับเข้าไปได้

-ระดับ4 หัวริดสีดวงจะโผล่ออกมาและใช้มือดันกลับก็ไม่เข้า

ซึ่งการรักษาริดสีดวงทวารชนิดภายในจะแบ่งเป็น 2 วิธีคือการใช้ยาและไม่ใช้ยา

-การรักษาทางยา

การเสริมอาหารที่มีกากเช่น ผัก ผลไม้

การให้ยาระบาย เพื่อให้อุจจาระนิ่ม

การใช้ยาทา สอด เฉพาะที่เพื่อลดการบวมการอักเสบ           

-การรักษาโดยการไม่ใช้ยา

                                sclerotherapy

                การรัด จี้  หัวริดสีดวงให้ฝ่อ

                                การผ่าตัด