เนื้อเยื่อเลือด (blood tissue)

ลักษณะเฉพาะ - ประกอบด้วย เซลล์เม็ดเลือด (blood cell) และน้ำเลือด (plasma)
หน้าที่ - ลำเลียงออกซิเจน น้ำ อาหาร ของเสีย ฮอร์โมน กำจัดเชื้อโรค และควบคุมอุณหภูมิ
ภายในร่างกาย
ตำแหน่งที่พบ - พบทั่วทั้งร่างกาย
การจัดจำแนก - ส่วนที่เป็นเซลล์เม็ดเลือด ประกอบด้วย เซลล์เม็ดเลือดแดง (erythrocyte)
และเซลล์เม็ดเลือดขาว (leukocyte) ส่วนที่เป็นน้ำเลือดประกอบด้วยสารอาหาร ของเสีย
ฮอร์โมน โปรตีน และสารอินทรีย์

- เซลล์เม็ดเลือดแดง มีรูปร่างกลม มีขนาดประมาณ 7 ไมครอน ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วย
น้ำนม เซลล์เม็ดเลือดแดงที่โตเต็มที่จะไม่มีนิวเคลียส ในสัตว์มีกระดูกสันหลังชนิดอื่น
จะมีนิวเคลียสอยู่ด้วย เซลล์เม็ดเลือดแดงสร้างในไขกระดูก และมีอายุอยู่ได้ประมาณ
120 วัน เม็ดเลือดแดงที่หมดอายุจะถูกทำลายที่ม้าม ส่วนเซลล์เม็ดเลือดขาว
(leukocyte) มีขนาดใหญ่กว่าเซลล์เม็ดเลือดแดง มีนิวเคลียส มีการเคลื่อนที่แบบ
อะมีบา แบ่งได้ตามลักษณะของแกรนูล (granule) ที่พบในไซโตพลาสซึม กลุ่มที่มี
แกรนูล (granulocyte) มี 3 ชนิด คือ นิวโทรฟิล (neutrophil) อีโอซิโนฟิล (eosinophil) และเบโซฟิล (basophil) ส่วนกลุ่มที่ไม่มีแกรนูล (agranulocyte)
มี 2 ชนิด คือ โมโนไซต์ (monocyte) และ ลิมโฟไซต์ (lymphocyte) (ดังรูป A - G)

• รูปแสดงองค์ประกอบของเลือดคน (A: lymphocyte, B: monocyte, C: neutrophil,
D: eosinophil, E: basophil, F: platelet, G: erythrocyte)

เนื้อเยื่อกล้ามเนื้อ (muscular tissue)

ลักษณะเฉพาะ - เซลล์เป็นรูปทรงกระบอกหรือรูปกระสวย
หน้าที่ - เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวของร่างกาย ซึ่งเกิดจากการการหดและคลายตัวของ
กล้ามเนื้อ
ตำแหน่งที่พบ - บริเวณผนังของอวัยวะภายใน แขน ขา และหัวใจ
การจัดจำแนก

- แบ่งออกได้เป็น 3 ชนิด คือ กล้ามเนื้อเรียบ (smooth muscle) ประกอบด้วยเซลล์รูป
กระสวย มีนิวเคลียส 1 อัน การทำงานอยู่นอกเหนืออำนาจจิตใจ กล้ามเนื้อลาย
(striated muscle หรือ skeletal muscle) ประกอบด้วยเซลล์รูปทรงกระบอก มีนิวเคลียสหลายอันอยู่บริเวณขอบของเซลล์ การทำงานอยู่ภายใต้อำนาจจิตใจ เมื่อส่องดูด้วยกล้องจุลทรรศน์จะเห็นลักษณะเป็นลายตามขวางชัดเจน ซึ่งเกิดจาก
การเรียงตัวของไมโอไฟบริล (myofibril) และกล้ามเนื้อหัวใจ (cardiac muscle)
ประกอบด้วยเซลล์รูปร่างทรงกระบอก มีนิวเคลียสเพียง 1 อันอยู่กลางเซลล์
มีการ เรียงตัวของเซลล์คล้ายร่างแห มีลายตามขวางเช่นเดียวกับกล้ามเนื้อลาย
แต่ทำงานนอกเหนืออำนาจจิตใจ

เนื้อเยื่อประสาท (nervous tissue)

ลักษณะเฉพาะ

- ประกอบด้วยเซลล์ประสาท (neuron) ที่มีรูปร่างคล้ายดาว มีตัวเซลล์ (cell body)
และแขนงของเซลล์ (cell process) ได้แก่ เดนไดรต์ (dendrite) และแอกซอน (axon)
นอกจากนี้ยังมีเซลล์เกี่ยวพันประสาท (neuroglia) อีกหลายชนิดแทรกอยู่ระหว่าง
เซลล์ประสาทด้วย

หน้าที่

- เซลล์ประสาททำหน้าที่รับและส่งกระแสความรู้สึกไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย และ
ควบคุมการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ภายในร่างกายด้วย เซลล์เกี่ยวพันประสาท
ทำหน้าที่ค้ำจุนเซลล์ประสาทให้อยู่คงที่และให้อาหารแก่เซลล์ประสาท แต่ไม่มีหน้าที่
เกี่ยวกับการนำกระแสความรู้สึก

ตำแหน่งที่พบ - พบทั่วทั้งร่างกาย
การจัดจำแนก

- ชนิดของเซลล์ประสาทแบ่งได้ตามจำนวนแขนงของเดนไดรต์ เช่น เซลล์ประสาท
หลายขั้ว (multipolar neuron) จะมีแขนงของเดนไดรต์หลายแขนง นอกจากนี้ยังแบ่ง
เซลล์ประสาทตามหน้าที่ได้ 3 ชนิด ได้แก่ เซลล์ประสาทที่ทำหน้าที่รับความรู้สึก
(sensory neuron) เซลล์ประสาทที่ทำหน้าที่นำคำสั่ง (motor neuron) และเซลล์
ประสาทที่ทำหน้าที่เชื่อมต่อเซลล์ประสาทสองเซลล์หรือมากกว่า เรียกว่า
อินเตอร์นิวรอน (inter-neuron)

• รูปแสดงเซลล์ประสาท (neuron)

• รูปแสดงเนื้อเยื่อชนิดต่าง ๆ ของสัตว์มีกระดูกสันหลัง