UPS ( Uninterruptible Power Supply ) คือ เครื่องสำรองกระแสไฟฟ้าหรืออุปกรณ์ไฟฟ้า ที่สามารถทำการจ่ายกระแสไฟฟ้าสำรองให้กับเครื่องใช้ไฟฟ้า ในกรณีที่เกิดป้ญหาเกียวกับไฟฟ้า เช่น ไฟดับ ไฟตก ไฟเกิน ไฟกระชากได้ เหมาะสำหรับเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ต้องการกระแสไฟฟ้า อย่างต่อเนื่องตลอดเวลา เช่น คอมพิวเตอร์ เครือข่าย เครื่องมือทางการแพทย์ เป็นต้น
UPS แบ่งออกเป็น 3 ชนิด ดังนี้
1. Off Line (standby) UPS เป็น UPS ที่มีคุณสมบัติในการป้องกันปัญหาไฟฟ้าดับได้เพียงอย่างเดียว
จึงมีราคาถูกกว่าชนิดอื่น ๆ และไม่เหมาะสมกับการใช้งานในบางพื้นที่ของประเทศไทย
เช่น พื้นที่ที่อยู่ใกล้แหล่งกำเนิดกระแสไฟฟ้า ซึ่งจะมีความผันผวนของแรงดันกระแสไฟฟ้ามากกว่าพื้นที่อื่น ๆ
2. On Line Protection UPS หรือ Line Interactive UPS with Stabilizer เป็นแบบที่นิยมใช้มากที่สุด
ได้มีการพัฒนามาจาก แบบ Off Line UPS โดยเพิ่มระบบป้องกันแรงดันไฟฟ้าสูงหรือต่ำ ที่เรียกว่า Stabilizer เข้ามา
เพื่อช่วยให้UPS ไม่ต้องจ่ายไฟสำรองจาก Battery ทุกครั้ง จึงทำให้มีพลังงานสำรองเก็บไว้ใช้เมื่อเกิดปัญหาทางไฟฟ้า
ได้มากกว่าชนิดแรก มีราคาปานกลางไม่สูงมากนักและเหมาะสำหรับทุกสภาพปัญหาทางไฟฟ้าในประเทศไทย
3. True On Line UPS หรือ On Line UPS เป็น UPS ที่ดีและมีศักยภาพสูงที่สุด กระแสไฟฟ้าที่จ่ายออกมา
อย่างต่อเนื่องตลอดเวลาจะมีความแม่นยำสูง ปราศจากสัญญาณรบกวน มีระบบป้องกันโหลดที่สมบูรณ์แบบ
สามารถป้องกันปัญหาทางไฟฟ้าได้ทุกกรณี รวมถึงสัญญาณรบกวนต่าง ๆ ด้วย จากคุณสมบัติดังกล่าว
ทำให้ UPS ชนิดนี้มีราคาสูง กว่า UPS ชนิดอื่น ๆ
การเลือกซื้อ UPS มีข้อควรพิจารณาดังนี้
การเลือกซื้อ UPS มีข้อควรพิจารณาดังนี้
1. คำนึงถึงปัญหาทางไฟฟ้าที่เกิดขึ้นในสถานที่ ๆ ใช้งาน
- True On Line ป้องกัน ไฟดับ ไฟตก ไฟเกิน ไฟกระชาก ไฟกะพริบ สัญญานรบกวน
- On Line Protection ป้องกัน ไฟดับ ไฟตก ไฟเกิน ไฟกะพริบ
- Off Line ป้องกัน ไฟดับ ไฟกะพริบ
ถ้าควรดูว่าสถานที่นั้น มีปัญหาแบบใดบ้าง อย่างไรก็ตาม ความสามารถของ UPS ก็ต้องขึ้นอยู่กับการออกแบบของผู้ผลิตด้วย
2. ขนาดหรือกำลังไฟฟ้าที่จ่ายได้จริงและให้เหมาะสมกับโหลด ปกติจะกำหนดเป็นแอมป์ ( A or Amax), โวลด์-แอมป์ ( VA ) หรือวัตต์ ( W ) พิกัดของโหลดของแต่ละอุปกรณ์จะต้องเปลี่ยนเป็นโวลด์-แอมป์ ( VA ) เพื่อให้โหลดพิกัด ของแต่ละอุปกรณ์สามารถรวมกันในหน่วยเดียวกัน เมือคำนวณค่าโวลด์-แอมป์ ( VA ) รวมได้แล้ว ควรเลือก UPS ที่มีขนาดกำลังจ่ายมากกว่าค่าที่คำนาณได้ 10-20 %
การคำนวนค่าโวลด์-แอมป์ ( VA )
โหลดพิกัดกำหนดเป็นวัตต์ ( W ) : วัตต์ ( W ) คูณด้วย 1.4 = VA
โหลดพิกัดกำหนดเป็นแอมป์ ( A ) : แอมป์ ( A ) คูณด้วย 220 = VA