Eyyubilerin bir komutanı olan Ayberg tarafından, Eyyubi devleti yıkılarak kuruldu.
Mısır, Suriye ve Hicaz’a egemen oldular.
1258 yılında Abbasi devleti yıkılınca son Abbasi halifesi Mustasım’ın amcası Müstansır, Memlük hükümdarı Baybars’a sığınarak halifeliğin Memlüklerin kontrolüne girmesini sağlamıştır. Sultan Kutuz Moğolları 1260 yılında Ayncalut savaşında yendi. Anadolu halkının Moğol istilasına karşılık Memlük sultanı Baybars’tan yardım istemeleri ile Moğolları 1277 yılında Elbistan savaşı ile yenmiş, fakat Anadoluda gerekli ilgiyi göremiyince geri dönmüştür.
Osmanlı-Memlük ilişkileri: İki devlet arasındaki ilişkiler ilk kez Fatih Sultan Mehmet zamanında gerginleşti. Fatihin Dulkadiroğullarıyla ilgilenmesi ve hicaz su yolu meselesi ve ayrıca, Memlüklerin nufuzlarını Anadolu’ya kadar yaymak istemeleri nedeniyle ilişkiler gerginleşti. İki devlet arasındaki İlk savaş ise Memlüklerin Cem Sultan’ı desteklemeleri, Dulkadiroğularının içişlerine karışmaları ve Ramazanoğullarını egemenlikleri altına almak istemeleri nedeniyle ll. Bayezid zamanında yapıldı. (1585) Yavuz döneminde, Memlüklerin İranla ittifak kurmaları nedeniyle 1516 yılında Mercidabık ve 1517 Ridaniye savaşı yapılıdı. Yavuz Memlük ordularını yenerek bu devleti yıktı.
Genel Özellikleri
· · Abbasi devletinin yıkılması üzerine Halifelik bu devlte geçti. Fakat Halifelik sadece bir sembolde ibaretti.
· · Memlük Hükümdarı Baybars; Moğolları yenen ilk Türk-İslam devlet adamıdır.
· · Moğolların batıya doğru yayılmasını önlediler.
· · Haçlılarla savaşarak İslam dünyasını korudular
· · Türk ve Sünni bir devlettir.
· · Devletin resmi dili Türkçedir.
· · Memlüklerin son dönemlerinde Portekizler’in ümit burnunu bulmaları, baharat yolunun önemini yitirmesine neden oldu. Bu durum devletin ekinomik bakımdan zayıflamasına neden oldu.
· · Memlüklerde bütün ordu komutanları eşit şekilde hükümdar olabilme hakkına sahiptiler.