YIL 1982,
Amerikalı, video oyunlarına oldıkça meraklı olan üç dişçi video oyunları pazarına girerek Atari firması gibi çok para kazanmayı hayal ediyorlardı. Bu amaçla HI-TORO adında bir şirket kurdular. Bu şirketin amacı grafik ve ses olarak mükemmel bir teknolojiye sahip bir oyun makinası yaratmak ve tabii ki çok para kazanmaktı. Yaratıcı beyin olarak Jay Miner ve Dave Morse'un katılımıyla grafik ve ses alanında yeni bir çığır açacak olan bu yeni makinanın hazırlıkları da başlamış oldu. Daha önceden Atari firmasında çeşitli makinaların custom chiplerini dizayn etmiş olmaları sebebiyle oldukça tecrübeli olan bu iki şahıs çabucak yeni yaratacakları makinanın planını hazırladılar. Bu plana göre: Makinanın kod adı Lorraine olacaktı, grafik ve ses olarak o zamanki en ileri teknolojiye sahip Custom Chip'ler kullanılacaktı ve genişleme kapasiteside yüksek olacaktı. Bu sayede daha sonra çıkacak olan genişleme modüllerinin (klavye girişi, seri ve paralel port, diskdrive vb.) makineye ilave edilmesi ile birlikte tam fonksiyonlu bir bilgisayara dönüştürülebilecekti. Bu planlar ve düşünceler altında yeni makinanın Custom Chip'leri ile ilgili çalışmalar başladı.

    YIL 1983,
Yeni makinanın Custom Chip'leri ile ilgili çalışmalar hala tamamlanmamıştı. Bunun nedeni Hi-Toro firmasının içinde bulunduğu mali sıkıntı yüzünden araştırmalar için kaynak oluşturulamaması idi. Hi-Toro firması bu zor durumdan nasıl kurtulacağını kara kara düşünürken Atari firması Jack Tramiel aracılığı ile şirketi satın alma teklifinde bulundu. Ancak fiyat konusunda bazı anlaşmazlıklar oldu. Buna rağmen Hi-Toro firması Atari'nin yaptığı son teklifi kabul etmek üzereyken hiç hesapta olmayan birşey oldu ve Commodore firması ani ve oldukça anormal bir teklifte bulunarak Hi-Toro'yu satın aldı.

    YIL 1985,
Commodore, Lorraine üzerinde bazı değişiklikler yaptı öncelikle "Lorraine" adı "Amiga" olarak değiştirildi, hafıza iki kat arttırılarak 256 KB'a çıkarıldı, çift yüzlü (double side) disk drive standart oldu. Yapılan bu değişikliklerden sonra Haziran 1985'de ilk Amiga, yani Amiga 1000 New York'da piyasaya sürüldü. Amiga 1000 piyasaya çıktığında dizaynıyla, çift düğmeli mouse`uyla, 7.14 Mhz'lik Motorola 68000 işlemcisiyle, 512 Kb'a yükseltilebilen 256 Kb hafızasıyla, maksimum 4096 renk kapasitesiyle, tamamen multitasking işletim sistemi ile herkesi kendine hayran bırakmıştı.

    YIL 1986,
Biri Amerika'da diğeri Almanya'da bulunan iki grup Amiga 2000 ile ilgili çalışmalara başladı. Bu sırada ise İngiltere'da Vic 20, Amstrad CPC, MSX, Spectrum ve C64 oldukça populer bir durumdaydı.

    YIL 1987,
Sonunda Amiga 2000 ve Amiga 500 gün ışığına çıktı. A500, 12 Haziran'da satışa çıktı. İlk çıktığında satış fiyatı tamı tamına 587 pound idi ve o zamanlar piyasada bulunan Atari ST ile kıyaslandığında oldukça pahalı kalıyordu. Ancak aradan geçen kısa zaman içersinde hem A500'ün fiyatı düştü, hem de A500'ün Atari ST'den çok daha iyi bir makina olduğu ortaya çıktı ve bu durum karşısında A500'ler peynir ekmek gibi satılmaya başladı. A500'lerin başarısı C64'ün elde ettiği başarıyı bile gölgede bırakmıştı.

    YIL 1991,
CDTV gün ışığına çıktı. Ancak fiyatının yüksek olması ve yenilik olarak değişik birşeyler sunmaması sebebi ile beklenen ilgiyi görmedi.

    YIL 1992,
A500'lerin üretimine son verildi buna karşılık A600'ler piyasaya sürüldü. ilk çıktığında büyük ilgi gören A600'ler Commodore'un izlediği hatalı stratejiler sonucunda çok kısa bir süre içerisinde cazibesini kaybetti.

    YIL 1993,
Bu tarihte Amiga'lar çok büyük ilerlemeler kaydetti. Kaydedilen bu ilerlemeler sonucunda olağanüstü AGA Chipset'i 1993 senesinin başlarında gün ışığı gördü. AGA(Advanced Graphic Architecture-İleri Grafik Mimarisi) Chipset'ini kullanan A1200 ve A4000'ler 1993'ün değişik periyodlarında peş peşe piyasaya çıktılar. A1200, A500'den sonra Commodore firmasının en büyük başarısı (satış olarak) oldu. Ancak bu bile Commodore'u içinde bulunduğu mali krizden kurtarmaya yetmedi. Herşeye rağmen A1200 ve A4000'ler tartışmasız Amiga dünyasında yepyeni bir çığır açtılar.

    YIL 1994,
Commodore firması CD32'yi çıkararak console piyasasına el attı. CD32 ilk çıktığında piyasadaki tüm rakiplerinden daha iyi bir teknolojiye ve konfigürasyona sahipti. İlk 32 bit'lik console`lardan biri olması, piyasadaki diğer 16 bit'lik makinalar karşısında CD32'yi oldukça cazip kılıyordu. Bütün bu başarılara rağmen izlenen hatalı stratejiler sonucunda CD32, Commodore'un çıkardığı son model oldu.

    Görüldüğü üzere Commodore'un batmasında izlenen hatalı stratejiler çok büyük rol oynadı. Hepinizin hatırladığı gibi 1994'ün baharında beklenen şey oldu ve Commodore çok önceden girdiği mali krizi atlatamayarak iflas bayrağını açmak zorunda kaldı. Herneyse artık olan oldu ve Commodore firması sonuçta battı yapacak birşey yok! Fakat Commodore batışından önce, o an için yapabileceğinin en iyisini yaptı ve amiga'nın tamamen yok olmasını engelleyecek bir protokol hazırladı. Bu protokole göre şirketi kim alırsa alsın hiç bir şekilde Amiga'nın üretimini, geliştirilmesini durdurmayacak, Amiga teknolojisi üzerinde herhangi bir değişiklik yapamayacak ve başka alanlarda kullanamayacaktı. Sonunda 1994'ün ortalarında Commodore firması tüm mal varlıkları ile birlikte satışa çıktı. İlk öneri Samsung'dan geldi. Samsung oldukça iyi bir fiyat teklifi ile gelmişti. Ancak Samsung, Commodore'u aldıktan sonra Amiga'yı üretmeyi düşünmüyordu. Sadece Amiga'nın teknolojisini kendi makinalarında kullanmayı istiyordu ve bedelini ödemeyede hazırdı. Elbetteki Samsung'un bu teklifi kabul edelemezdi. Commodore, kendisini satın alacak şirketin öncelikle bu protokolü kabul etmesi gerektiğini açıklayınca Samsung teklifini geri çekmek zorunda kaldı. Daha sonraki teklifleri ise Escom, Dell ve ilginçtir commodore UK (Commodore'un İngiltere bölümü) getirdi. Commodore, Commodore UK'nın teklifine oldukça sıcak bakıyordu. Eh! nede olsa şirketin bir kanadıydı ve şirketin bu kanadı şirketi satın almak istiyordu (oldukça ilginç bir durum o zaman neden kendi içinde bir satış gerçekleşmedi). Ancak Escom ve Dell'in de Commodore'un tüm şartlarını kabul ederek daha iyi bir teklif götürmesi ile birlikte Commodore UK'da çekilmek zorunda kaldı. Escom savaştan galip çıkan taraf olarak Commodore'u satın aldı. Yeni üretim Amiga'lar 8 Ekim 1995'de piyasaya sürüldü. Fakat Escom'da Amiga'ya fazla bir katkı sağlayamadı. Hatta elktrikli süpürgeye benzer bir Amiga dizayn etti. Escom'da bir süre sonra iflas etti ve Amiga'yı Gateway `e sattı. Bu kısım tam bir faciadır zaten. Çünkü Gateway'le iki sene boşa geçti. Gateway'da Amiga'yı sattı. Artık Amiga Inc. yeni modeller üretmeyeceğini sadece software üreteceğini duyurdu. Amigacılar için ikinci faciada budur. En azında yeni bir işletim sistemi piyasaya sürüldü. Ama Amiga gibi bir bilgisayarın gelişimi duramazdı. Amiga için turbo boardlar ve Ppc kartlar piyasaya sürüldü. Amiga software olarak da oldukça gelişti.

    Amiga İspanyolca'da 'kız arkadaş' anlamına gelen bir kelimedir. 1985-1996 yılları arasında farklı pek çok Amiga modeli üretilmiştir. Bunlara Klasik Amigalar denmektedir. 1996'dan sonra ise pek çok denemeye rağmen yeni bir model üretilmemiştir. Ancak hardware desteği veren firmalar ve Amiga'nın esnek mimarisi sayesinde Amiga'larda PowerPc işlemciler, gelişmiş grafik ve ses kartlarının kullananılmasıyla günümüze kadar gelmişlerdir. 1997 sonunda Gateway tarafından satın alındıktan sonra Amiga lisanslı hale gelmiş, isteyen lisans satın alması karşılığında Amiga klonlar üretebilmeye başlamıştır. Micronik’in A1300T, A1400T ve A1500T'si, Access Corp.’un Access’i veya Randomize Inc'in Genesis'i buna örnektir. Ayrıca Access şu anda Amiga Boxer anakartı (Yeniden özel olarak dizayn edilmiş yeni Amiga Atx Ankartı) üzerinde çalışmaktadır. Bu anakart şu ana kadarki en gelişmiş Amiga anakartı olacaktır. Amiga firması (Amino Corp. tarafından satın alındıktan sonra) ise artık hardware üretimini diğer firmalara bırakıp, x86 (Intel tabanlı Pentium ve AMD gibi uyumlu işlemciler) ve PowerPC (Motorola'nın PowerPc 604, G3, G4 gibi şu anda Mac ve yeni Amiga turbo kartlarında kullanılan işlemciler) platformlarında çalışacak yeni bir işletim sistemi üzerinde çalışmaya başlamıştır. Gelecekte ise Pop mimari üzerinde çalışan veya Boxer gibi yeni anakartlı Amiga modeleri çıkacaktır.

    Klasik Amiga, Amiga firmasının 1985-1996 arasında çıkardığı A500, A1200, A3000, A4000 gibi modellere denir. Bu modellerin hepsi AGA, ECS, OCS gibi kendine has chipsetlerine sahiptir. Amiga firması şu anda hardware işini bıraktı ve bir software firması oldu. Yani artık Amiga bilgisayar üretmeyecek ama merak etmeyin ufukta yepyeni bir AmigaOS var. Üstelik bu sefer daha önce hiç olmadığı kadar güçlü ve HARDWARE BAĞIMSIZ (Yani Intel, Motorola gibi her türlü platformda çalışabilecek.) Yani artık her bilgisayar bir AMIGA olabilecek. (PowerUp veya AmiJOE kartlı Amiga'larda da çalışacak.) Gelişmiş bir Linux kernel'i ve Tao firmasınca geliştirilen sanal Cpu üzerinde çalışacak. Yepyeni süpriz devrimlerle gelecek. Tabii ki klasik Amiga esnekliği, güvenliği, kullanıcı dostu mimarisi de bulunacak. Amiga kendi üretmesede AmigaOS`in maksimum kapasitede çalışabilecebileceği donanım tipleri dizaynı yapacak. Tıpkı AmigaONE gibi. Ayrıca AmigaOS için özel makine geliştirmek isteyen firmalar da bunu yapabilecek. Şu an bu tarz makineler için en iyi çözüm IBM firmasının geliştirdiği Pop Mimarisi bazlı (yani değişebilir bir mimariye sahip) anakartlar gibi gözükmektedir.

    Bu bilgiler Amiga Yardım sitesinden alınmıştır... Şimdiye Kadar üretilmiş Amiga Modelleri

Cem Saraç
saraccem@mynet.com