7- FİZYOKRATLAR VE DOĞAL DÜZEN DÜŞÜNCESİ

Paragraf 1

* Fizyokrasi, ''Doğa Gücü'', ''Doğanın Hakimiyeti'' anlamına gelen Yunanca bir kelimeden türetilmiştir.

* Fransa'da ortaya çıkmış bir düşünce akımı olup,çok kısa süreli bir popülaritesi vardır.(1760-1780)

* Ancak bu akımın mensuplarının derli toplu iktisadi fikirlere sahip olması İktisat Bilimi açısından önemli sayılmaktadır.

* Fizyokratların ekonomik olaylara yaklaşımları ''Doğal Düzen'' fikrini işleyecek tarzdadır. Doğal Düzen in fizyokratlarca işlenmesinin değeri şurdadır ki; o iktisadi düzeni birbirine kenetlenmiş bir bütün olarak algılama ve mantıki tutarlılığı olan bir düşünce kalıbı içerisinde bu düzenin bütün görünüşlerini anlama yönündeki ilk girişimdir.

* Dolayısıyla Genel İktisat Teorisi nin çağdaş anlamda ilk başlangıcı sayılır.

Paragraf 2

* Merkantilizm nasıl Ticari Kapitalizm in doktrini olmuş ve Devletçi bir niteliğe bürünmüşse, Fizyokrasi de kendi özel şartlarının gereği tarımsal üreticiyi ön plana çıkarmaya çalışmış ve iktisadi hayatta serbestlikten yana olmuştur.

* Fizyokrasinin merkantilizme karşı çıkışında o günkü Fransa nın şartlarının etkili olduğu söylenebilir.

* Dönem Fransa'sında kilise ve Toprak asillerinin varlığı tarım üzerinde ağır bir yük oluşturuyordu.

* Çiftçilerin üzerine binen ağır vergi yükü ile COLBERT in uyguladığı Merkantilist Devletçi Sanayileşme Politikası tarımın kötüye gitmesine sebep oluyordu.

* 1756 da başlayan 7 yıl savaşlarının da olumsuzluğa katkısı olmuş, Fransız Ticaret Filosu gücünü yitirmiştir. İlave olarak tarlaların ve meraların dokunulmadan öylece kalması ,bir tarım ülkesi olan Fransa'da Fizyokratların fikirlerinin adeta kurtarıcı gibi karşılanmasına neden olmuştur.

* Hatta Fizyokrasinin Fransız İhtilali nin hazırlayıcısı olduğu dahi söylenmektedir.

A-FİZYOKRATİK İKTİSADİ DÜŞÜNCENİN TEMELLERİ :

Paragraf 1

* Fizyokratlara göre, dünyada kaynağı tabiatın yaratıcısı olan Tanrı ya kadar giden doğal bir düzen vardı ve ekonomik hayat için de bu olgu geçerliydi

* Tüm düzeni yönlendiren Doğal Kanun lara uymak aynı zamanda mutluluk ve refahın kaynağıydı.

* Serbestlik ve Özel Mülkiyet Doğal Kanun ların başında geliyordu ve bunlar birbirlerine sıkıca bağlıydılar.

* İnsan toprağa olduğu kadar ,toprağın ürünlerine ve ayrıca kendi yeteneği ile bilgisine de serbestçe sahip olmalıydı. İşte Bu düşüncedir ki LAİSSEZ FAİRE ET LAİSNEZ PASSER,LA MONDS VA DE LUİ-MEME, yani kısaca ''Bırakın yapsın-bırakın geçsin,dünya kendi kendine yürür'' ifadesi günümüze kadar liberal iktisadın bir sloganı olarak kullanılmıştır.

Paragraf 2

* Fizyokratlara göre, insan akılcı ve ferdiyetçi bir yaratık olarak kendisi için en iyiyi gerçekleştirebilecek güçteydi. Bu yüzden devletin ,ferdin iktisadi faaliyetlerine müdahale etmemesi gerekirdi.

* Devletin yapacağı şey, Doğal Kanun lara uygun bir hukuk sistemini kurarak ,Mülkiyet ve Özgürlük ü korumaktı.

Paragraf 3

* Fizyokratlar toplumu 3 ekonomik gruba ayırarak incelemişlerdir. Birincisi; Toprak Sahipleri,İkincisi; Tarım-Balıkçılık-Madencilikle uğraşan üretken sınıf,üçüncüsü ; sanayi-ticaret ve mali işlerle uğraşan kısır sınıf.

* Üretkenliğin ölçüsü Fazla Değer olup, her çalışan grup bu niteliğe sahip değildir. Onlara göre fazla değer yaratan grup Tarım-Madencilik-balıkçılık işlerinde çalışanlardır.

* Tarım ise Fiziki olarak fazla değer yaratan tek sektördür. Tarımın yarattığı fazlaya ''Net Ürün'' ,Produit Net demektedirler.

Paragraf 4

* Sanayinin yararını kısmen kabul eden Fizyokratlar,Ticarete aynı gözle bakmazlar ve gelişmesinden yana değillerdir. Ticaret; mala karşılık mal verilen bir faaliyet olduğu için fazla değer yaratmaz bu nedenle kısırdır. Ticaretten olsa olsa ''Fayda'' elde edilir.

Paragraf 5

* Fizyokratlar inceledikleri konulara ilişkin bazı İktisat Politikaları önermişlerdir.Bunlardan birincisi ''Tek Vergi Sistemi '' olup,verginin sadece topraktan alınmasını öngörür.Ancak bu vergiyi ,''Fazla Değer''i kira olarak alan toprak sahipleri ödemeliydi.Diğer kesimlerin gelirleri vergi ödemeye müsait değildi.

Paragraf 6

* Diğer İktisat politikası önerileri ise ''Serbest Dış Ticaret'' idi. Özelliklel kendi devirlerindeki tahıl ihracatı yasağı bunun sebepleri arasındadır. Ayrıca Serbest Dış ticaret Doğal Düzen in de bir gereğiydi.

* Doğal kaynakların ülkeler arasındaki farklı dağılımı ,bu ülkelerin birbirleriyle alış-verişini Tanrı buyruğu haline getirmiştir. Bu farklılıkların olması, Fizyokratları ''Uluslararası Bir Dayanışma'' fikrine götürmüştür. Bu yüzden komşu bir ülkenin yoksulluğunu istemek kısır bir yaklaşımdır.

B- FRANCOİS QUESNAY :

Paragraf 1

* Fizyokrasinin kurucusu olan Quesnay,ekonomik faaliyetlere ilişkin süreci ,ilk defa bir bütünlük içinde ele alarak inceleyen ve böylece ; ''Ekonomide yaratılan hasıla ile hasılanın çeşitli gruplar arasında bölünüşünü bir sistematik içinde gösteren'' tek kişidir.

Paragraf 2

* Ona göre toplumdaki 3 gelir grubu ,topraktan dolayı ortaya çıkan hasılayı belli bir sistem dahilinde bölüşmektedir. Bunu açıklamak için düzenlediği tabloya EKONOMİK TABLO adı verilmektedir.

* Ekonomik tablo, ekonomideki malların ve para stokunun bir yıllık ''Çevresel Akım'' ının nasıl gerçekleştiğini göstermektedir.

Paragraf 3

* Şemaya göre ; tarımda 1 yılda meydana gelen üretimin değeri 5 milyardır.Bunun 3 milyarı üretim giderleridir. Çiftçiler, giderin 2 milyarını yeniden üretim amacıyla çalıştırdıkları işçilerin tüketimlerine ve tohumluk,gübre,yem giderlerine ayırırlar. Giderin 1 milyarı ise zenaatkarlara Sabit Sermaye Yenilemesi amacıyla gider. 5 milyardan geriye kalan 2 milyar ise toprak sahiplerine rant olarak ödenir.

-Toprak sahipleri ,kira

olarak aldıkları 2 milyarın 1 milyarını kendi gıda harcamalarına ayırırlar; yani bu para çiftçiye geri döner. Diğer 1 milyarı ise mamul alımı için zenaatkarlara harcarlar.

- Toprak sahiplerinden ve çiftçilerden 1 er milyar alan zenaatkar ise bunu kendi gıda harcamasına ve hammadde alımına harcar. Yani 2 milyar çiftçiye dönmüş olur.

- Sonuç olarak ,çiftçinin eline devresel akım sonucu, zenaatkar ve toprak sahipleri dolayısıyla tekrar 3 milyar geçmektedir. Yani bu kesimler hiçbir değer yaratmadan gelirlerini harcamışlardır.

- Çevresel Akımda Paranın Rolü : Para burada toplam iktisadi faaliyet üzerinde etkili bir araç olarak düşünülmekte.Eğer elde edilen para herhangi bir grup tarafından harcanmayıp tasarruf edilecek olursa,bu net ürünün azalmasına yol açacaktır. Yani sistemin işleyişi aksayacaktır.

Paragraf 4

* Ekonomik Tablo dışında Quensay'ın ''İnsan Bilgisi'', ''İnsan Doğası'' ve '' İnsanın Doğal Hakları'' konusunda görüşleri de vardır.

C-FİZYOKRASİNİN DEĞERLENDİRMESİ VE İKTİSAT TEORİSİNE KATKISI:

(94- Final-

Paragraf 1

* Kendi içinde ''Tutarlı bir Teori oluşturmaya çalışmaları'' bakımından övgüye değer görülmüşlerdir.

* Onların bu uğraş içerisinde yaptıkları Teorik Spekülasyonların ''Teleolojik'' bir yapısı vardır.

* Teleolojik Bilim Anlayışı demek; belli ekonomik amaçlar ile bunların gerçekleşmesine uygun araçların , amaç-araç ilişkisi çerçevesinde analiz edilmesi demektir. Yani olanın değil,olması gerekenin izahına yönelik çabalar ağır basar.

* Dolayısıyla olanın nedenine doğru değil,belirlenen amaçtan ,araca doğru bir bilimsel yöneliş söz konusu.

Paragraf 2

* Fizyokratlar kendi zamanlarının temsilcileri olarak dünyayı tanımlama ve açıklamaktan çok,onu değiştirmeye ilgi göstermişlerdir. Ayrıca teklif ettikleri doğal düzenin değişmez ve evrensel olduğunu savunmuşlardır.

Paragraf 3

* ''Normatiflik'' eğilimine rağmen, Fizyokrasinin sistemi positif iktisat teorisinin gelişiminde anlamlı bir ilerlemeyi ifade eder.

* Kendi dönemlerinin köktenci okullarına benzemeksizin,mevcut düzene oldukça yakın bir yaklaşım tarzıyla Bir İdeal Doğal Düzen kavramına yönelmişleridir.

* Yapılacak tek değişiklik ;devlet müdahalesinin köstekleyici zincirinden kurtulunmasıydı.

Paragraf 4

* Fizyokratlar İKTİSADİ İLİŞKİLERİN KANUNLARININ olduğu görüşünü ,yani SEBEP-SONUÇ-İLKE kavramını iktisadi düşünüşe ilk sokan kimseler olmuşlardır.

* Onlara göre Doğal Düzen Çerçevesi, olayları nedensel bağlantılar içerisinde gözler önüne sermektedir.

* Nasıl çekim gücü gezegenler sistemini dengede tutuyorsa ,kişisel çıkarlar da aynı şekilde iktisadi hayata yön vermekteydi.

Paragraf 5

* Ekonomik tablo örneğinde de görüldüğü gibi,Fizyokratlarda belli bir düşünce disiplini,sistematik,sağlam mantığa dayalı Teorik Analiz gayretleri dikkat çekmektedir.

Paragraf 6

* Bütün bunlara karşılık, Fizyokrasinin tarımı ön plana çıkararak ,endüstrinin geleceğini görememesi büyük bir eksikliktir. Ticaret ve sanayinin kısır sahalar olduğu ve net hasıla yaratmadığı görüşü teorik olarak ispatlanmış konular değildir. Açıkça görülüyor ki Fizyokrat ideoloji bunu görmeye engel olmuştur.

Paragraf 7

* İktisat teorisine katkılarına gelince; Soyutlama,Model kurma,Faaliyetleri basit Bütünlük içinde ele alma Fizyokrasinin en önemli katkılarıdır. Bu, iktisadın diğer disiplinlerden ayrılmasına yardımcı olmuştur.

* O döneme göre eşsiz bir ölçüde ayrıntılı olarak BİR EKONOMİK SİSTEMİN İŞLEYİŞİNİ ortaya koymada Tümdengelimci akıl yürütmenin nasıl kullanılabileceğini göstermişlerdir.

Paragraf 8

* Üretimile Gelir arasındaki özdeşliği görerek ,modern milli gelir hesaplamalarına yakın bir çerçeve çizmişlerdir. Gayri Safi Üretim ile Safi Üretim arasındaki farkı belirtmeleri başka bir katkılarıdır.

Paragraf 9

* Ticaretin iki yanlı bir işlem olduğunu vurgulamışlardır. Onların; ''Her mal alışı bir satıştır; her satış ise bir alıştır'' prensipleri Klasik İktisatçı J.B. SAY in ''Pazarlar Yasası'' nın basit bir şeklidir.

Paragraf 10

* Quesnay'ın düzenlediği Ekonomik Tablo ,ekonominin genel dengesini açıklamaya yönelik Genel Denge Modelleri nin başlangıcı sayılmaktadır. Ve bunun AGGREGATES olarak incelenmeye çalışılması Modern Makro Teori nin yaklaşımıyla benzer özelliklere sahiptir.

* Ayrıca kesimler arası hasıla akımlarını yine basitçe göstermeye çalışması Girdi-Çıktı Analizleri ne başlangıç temsil etmektedir.

Paragraf 11

* Tasarrufa karşı oluşlarına ilişkin görüşleri de yine Eksik Talep Teorileri ne başlangıç sayılmaktadır.