Hoofdzonde is een term die voornamelijk in de Katholieke Kerk wordt gebruikt. Het gaat hierbij om zeven zonden die ieder aan de basis liggen van vele andere zonden. Ze werden als lijst in de 6e eeuw opgesteld door Paus Gregorius I, maar zijn al in de 4e eeuw door geestelijken in een gesystematiseerd overzicht beschreven. In de Bijbel zijn verschillende opsommingen van zonden te vinden, die echter niet overeenkomen met de lijst van de zeven hoofdzonden. Het begrip hoofdzonde wordt wel eens verward met het begrip doodzonde of zware zonde.
De zeven hoofdzonden zijn:
Naast de zeven hoofdzonden die een rol spelen in de katholieke traditie is er ook een lijst opgesteld van hun tegenhangers: de zeven deugden, bestaande uit de vier kardinale deugden en de drie goddelijke of theologale deugden. Deze zijn:
De vier kardinale deugden dateren uit de klassieke oudheid (Grieken).
Een alternatieve opsomming: