Dinsdag 11 september 2001 werd de wereld door elkaar geschud door het nieuws van de meest verwoestende terroristische aanslag in de geschiedenis. Er wordt gevreesd voor duizenden doden en duizenden gewonden nadat in het hart van het financieel district te New York twee vliegtuigen frontaal op de torens van het World Trade Center inbeukten. 18 minuten na de eerste explosie volgde er een tweede, veroorzaakt door een ander vliegtuig dat zich door de tweede toren boorde.

Waarschijnlijk ging het om passagiersvliegtuigen waaronder een Boeing 767 van American Airlines komende van Boston. Het eerste vliegtuig boorde zich net voor 9:00 uur (15:00 uur onze tijd) in de toren. Rook rolde uit het gapende gat in de 110 verdiepingen hoge, en uiterst beschadigde toren. Kort daarop werd de tweede toren ook getroffen door een gekaapt vliegtuig. Vervolgens deden zich hallucinante taferelen voor. Mensen vielen en sprongen zelfs uit de ramen. Ongeveer 50.000 mensen werken in die torens. Blijkbaar waren er tijdens de aanslag ongeveer 6.000 mensen aanwezig, waarvan er velen gedood of verwond werden.

Dit gebouw dat het grootste was in New York en vele financiële bedrijven herbergde, was een populair doelwit voor terroristen. De aanslag gebeurde op een moment dat personeel en toeristen reeds in het gebouw waren. In Februari 1993 werd al een bomaanslag op het WTC uitgevoerd waarbij 6 mensen omkwamen en meer dan 1000 gewond. Nu werd het herleid tot een smeulende ruïne.

Maar hierbij stopte het niet. Een vliegtuig vloog frontaal tegen het Pentagon in Washington DC waardoor het gebouw vuur vatte. Personeel van de Somerset County luchthaven in Pennsylvania rapporteerden ook een grote vliegtuigcrash iets ten noorden van de luchthaven, ongeveer 80 mijl ten zuidoosten van Pittsburgh.

Er waren berichten over andere gekaapte vliegtuigen die richting Washington vlogen. De straten van Washington en New York waren in de greep van paniek. Bruggen en tunnels in New York werden gesloten uit vrees voor verdere aanvallen. De tragedie verlamde het land en zette de overheden er toe aan het Capitol, het Witte huis, het State Department en andere federale gebouwen te ontruimen uit angst voor nog meer aanvallen. Vluchten werden afgelast op alle grote luchthavens in Amerika. Kort na de explosie in het Capitol gaf de federale regering opdracht federale gebouwen in het gebied van Washington te sluiten. Binnen het uur nam de federale regering een bijkomende maatregel bestaande uit het sluiten van alle belangrijke monumenten en gebouwen over heel het land waaronder het monument van Washington, het Vrijheidsbeeld, de St. Louis Gateway boog etc.

Regeringsvertegenwoordigers van de VS beschreven het gebeurde meteen als terroristische aanslagen. Blijkbaar was het FBI meldingen i.v.m. vliegtuigkapingen aan het onderzoeken net voor de vliegtuigen crashten. President George Bush is teruggekeerd naar Washington en heeft een nationale veiligheidsvergadering samen geroepen. Hij stelde dat het hier waarschijnlijk over terroristische aanslagen ging en dat  terrorisme tegen de VS niet overeind zal blijven. Voor het eerst in de Amerikaanse geschiedenis heeft een president een nationale “grand stop” uitgeroepen. Alle vluchten zijn verboden onder dreiging neergeschoten te worden

President Bush gaf het bevel tot een grootscheeps onderzoek zodat de schuldigen kunnen worden gevonden. “Ik heb het bevel gegeven alle hulpmiddelen van de federale regering in te zetten om de slachtoffers en hun families te helpen.” zei hij alvorens zijn publiek te vragen een minuut stilte in acht te nemen en te bidden voor de slachtoffers.

Deze terroristische daad heeft een volledig waanzinnig en crimineel karakter, maar niet voor de hypocriete redenen die Bush en Blair opgeven. Marxisten zijn tegen individueel terrorisme gekant omdat het contraproductief is en in het voordeel speelt van de meest reactionaire delen van de heersende klasse. Dat is duidelijk het geval hier: dit bloederige schandaal zal in het voordeel van de grote bedrijven en het Amerikaans imperialisme zijn. Het zal Bush de vrijheid geven gelijk wat te doen in het Midden-Oosten en op wereldschaal. De publieke opinie in de VS wordt al klaargestoomd voor reactionaire maatregelen thuis en in het buitenland.

Het zal een gelijkaardig effect hebben op de publieke opinie in de VS als de aanval op Pearl  Harbor*  die door toenmalig president Roosevelt openlijk veroordeeld werd maar in het geheim verwelkomd. De Amerikaanse publieke opinie zal nu bereid zijn de verschrikkingen van de vergeldingsacties in het buitenland en reactionaire en ondemocratische maatregelen in het binnenland te aanvaarden.

Wie zit er achter de aanslagen?

Geen enkel groep heeft tot nu toe de verantwoordelijkheid voor deze gebeurtenissen op zich genomen, maar vele waarnemers verwijten krachten in het Midden-Oosten. Eerst werd het Democratisch Front voor de Bevrijding van Palestina met de vinger gewezen. Het Democratisch Front wees meteen de verantwoordelijkheid af en dat is ongetwijfeld de waarheid. Zulk een ambitieuze aanslag met vier simultane vliegtuigkapingen op Amerikaans grondgebied moet een grote mate van planning en organisatie gevergd hebben die maanden of zelfs jaren in beslag neemt. Geen enkel van de Palestijnse verzetsgroepen beschikt over de nodige organisatie, financiële steun en infrastructuur om zulk een aanslag te plegen. Het is niet mogelijk precies te zeggen wie er achter deze aanslagen zit. In voorgaande gevallen werden sommige aanslagen zoals die in Oklahoma eveneens verweten aan “terroristen uit het Midden-Oosten”, terwijl ze in werkelijkheid het werk van rechtse Amerikaanse organisaties bleken te zijn.

“Dit is waarschijnlijk de meest brutale terroristische aanslag ooit “ zei Chris Yates, een luchtvaartexpert uit Londen. “Dit vergt een logistieke operatie zonder voorgaande van de betrokken terroristische  groep. Enkel een handvol terreurgroepen is daartoe in staat … Bovenaan de lijst zou ik Osama Bin Laden zetten.”

Het is voor de hand liggend dat deze aanslag overeenstemt met Bin Laden’s doel en methoden, en dat hij over de noodzakelijke middelen beschikt om zo’n plan tot uitvoering te brengen. Bin Laden heeft Moslims overal opgeroepen Amerikanen aan te vallen en te doden. Hij waarschuwde drie weken geleden voor “nooit eerder vertoonde aanvallen” op Amerikaanse belangen ter vergelding van de Amerikaanse steun aan Israël. Deze man en zijn beweging hebben niets gemeen met socialisme of welke progressieve stroming dan ook. Ze zijn de verpersoonlijking van de meest rabiate reactie. Hoe dan ook, het is niet genoeg om over Bin Laden te schreeuwen. Het is noodzakelijk te verklaren hoe hij op het toneel verscheen en waarom.

We mogen niet vergeten dat Bin Laden oorspronkelijk gefinancierd, bewapend en gesteund werd door het Amerikaans imperialisme. De CIA trainde zijn troepen. Toen het Washington goed uitkwam Islamitisch fundamentalisme aan te wakkeren als wapen tegen de Sovjet-Unie deinsden zij er niet voor terug zulke epileptische reactionairen en massamoordenaars te steunen. Zolang de moorden ver van ons bed gebeurden – in Afghanistan of het Midden-Oosten – keken deze hypocrieten de andere kant op. Nu ontdekken ze plotseling dat Bin Laden en dergelijke “vijanden van de beschaving” zijn. Maar dan draagt die bedreiging voor de beschaving wel de stempel “made in the USA”!

Zoals we al schreven werd het World Trade Center reeds eerder aangevallen in 1993. “Dat dit een tweede keer gebeurt, is gewoon ongelofelijk.” zei Ira Furber, voormalig woordvoerder van het National Transportation Safety Board, een instelling die zich bezig houdt met de veiligheid in het transport. Het is duidelijk dat er vele raadselachtige elementen vervat zijn in deze aanval. Hoe komt het bijvoorbeeld dat terroristen er in slagen zulk een aanval te lanceren zonder de veiligheidsdiensten van de VS te alarmeren? In zulk een enorme onderneming moeten veel mensen betrokken geweest zijn. Hoe kan dit aan de aandacht van de veiligheidsdiensten ontsnapt zijn?

Er wordt beweerd dat het moeilijk is in terroristische organisaties door te dringen. Eigenlijk is het omgekeerde waar. De CIA houdt gedetailleerde files bij over deze groepen en heeft ongetwijfeld vertrouwelingen in hun rangen, inclusief agenten.

In het verleden hebben geheime diensten belangrijke successen geboekt in het verijdelen van terroristische aanslagen. Deze keer heeft het veiligheidsnetwerk blijkbaar een enorme en  verbazingwekkende fout gemaakt. Britse experts merken op dat het falen van de Amerikaanse veiligheidsdiensten om zulk een omvangrijke operatie te onderscheppen, die gepland en georganiseerd geweest moet zijn over een lange periode, eigenlijk onverklaarbaar is. 

Hoe is het mogelijk dat de CIA zo onwetend en dwaas was zulk een vernietigende aanslag op het zenuwstelsel van de natie toe te laten? Eén mogelijkheid werd nog niet genoemd, namelijk een provocatie die uit de hand gelopen is. In de schemerige wereld van intriges, provocatie en tegen-provocatie die de activiteiten van de geheime diensten karakteriseren, is het niet onmogelijk dat een deel van het militaire establishment van de VS besliste de terroristen vrij spel te geven met de bedoeling de publieke opinie klaar te stomen voor een agressieve politiek en herbewapening. Dit zou het verbazingwekkende falen van de Amerikaanse geheime diensten verklaren, alhoewel de vernietigende natuur van de aanval in dat geval zou suggereren dat de provocatie uit de hand gelopen is. Dergelijke vernietiging kan geen enkele groep binnen het establishment, hoe rechts ook, gewild hebben.

Een ding is zeker. De gevolgen van deze aanval zullen het imperialisme en de rechtervleugel in de VS versterken. Opnieuw zien we de reactionaire consequenties van individueel terrorisme. Daarom keuren marxisten dit onvoorwaardelijk.       

De economische effecten

De economische gevolgen van de aanval waren prompt en dramatisch. De handel op de beurs van New York werd voor onbepaalde tijd stilgelegd. Op dit nieuws volgde een steile val op de beurzen van Londen en elders. Tachtig procent van het Internet lag plat en mobiele telefoons waren buiten werking, wat bijdroeg tot de algehele paniek.

Aandelenopties kelderden vooraleer de handel werd stilgelegd, nog voor het openingssignaal. Aandelen in Europa verloren meer dan 6 procent, de pan-Europese FTSE Eurotop 300 4,5% na eerdere winst. "Investeerders zullen zich afvragen of dit het begin is van een terroristische campagne tegen de meest prestigieuze instellingen van de VS", zei Andrew Milligan, verantwoordelijke voor globale strategie bij Standard Life Investments in Edinburgh. "Er zijn geen prijzen, er is geen handel", zei een handelaar in New York, "alle beurshandelaren zijn in het Trade Centre, er zijn dus geen prijzen."

Men verwacht dat de Amerikaanse aandelen zullen kelderen na de uitgestelde opening, terwijl de verzekeringsaandelen zwaar zullen geraakt worden uit vrees voor massale aansprakelijkheden. Stanley Nabi, manager van Credit Suisse First Boston, een bank die 110 miljard $ beheert, zei:"Ik denk dat de Dow Jones enkele honderden punten lager zal openen, dit is werkelijk ongelofelijk."

Mike Lenhoff bij makelaar Gerrard:"Het is een ramp. Het veroorzaakt chaos op de hele markt. Het Pentagon is gebombardeerd en niemand weet precies wat de reactie van het beleid zal zijn, maar ik denk dat het behoorlijk sterk zal zijn zodra men zeker is wie het gedaan heeft."

Aandelen en de US $ kelderden en ‘veilige’ opties schoten omhoog toen investeerders veilige havens zochten in tijden van onzekerheid, waardoor de prijzen van goud, olie en de Zwitserse Frank stegen. De Londense beurs geraakte onmiddellijk in vrije val. De London FTSE-index viel met 200 punten net zoals op andere beurzen. De prijs van ruwe olie steeg met 2 $ per barrel (vat). Vele gebouwen in de Londense City werden ontruimd, uit vrees voor aanvallen.

Op het vasteland kelderden de korte termijnleningen tot een tweejaarlijks laagtepunt. De ramp liet liquiditeiten afvloeien omdat de investeerders de veilige havens van overheidsobligaties opzochten. Investeerders waren al nerveus voor de aanvallen, nu is een nieuw element opgenomen in de vergelijking.

De dollar zakte tegen de Euro en de Yen. De Euro stond op 0,9050 $, tegen 0,8978 $ net voor explosies.

De Zwitserse Frank klom snel tot 1,4901 per dollar, vergeleken met openingskoersen van 1,6882, maar zakte dan snel terug tot ongeveer 1,66. IPE Brent ruwe aardolie-opties stegen met meer dan 3,5 dollar tot meer dan 31 $/barrel, het goud met 6 $ of 2 procent. De nervositeit van de investeerders bleek uit het volgende commentaar: "Ik denk niet dat men zinnig over het marktgedrag kan praten. Terwijl we praten viel de UK-beurs met 20-30 punten, dit zijn bijzonder snelle marktcondities. Banken en verzekeringen zullen het sterkst dalen, alles wat blootgesteld is. Olie-aandelen zullen het goed doen en de olieprijzen stijgen. De olieprijs is nu bijna 30$ tegen 27,5 $ deze morgen."

Gelet op de zwakte van de Amerikaanse economie daagt de sterkte van de dollar de wetten van de zwaartekracht uit. Tot nu toe is hij een toevluchtsoord geweest in tijden van globale instabiliteit. Op een zeker punt was het onvermijdelijk dat dit zou omgekeerd worden, op het moment dat buitenlandse investeerders hun fondsen gingen terugtrekken uit Amerika, wat een stijging van de rentevoeten in de VS zou veroorzaken en de economie in recessie duwen. Dit proces is waarschijnlijk al begonnen.

Na bijna tien jaar van groei balanceert de wereldeconomie op de rand van een ernstige recessie. De werkelijke globalisatie blijkt een globale crisis van het kapitalisme te zijn. De onderliggende oorzaak van een kapitalistische crisis is overproductie. Zodra de economische cyclus het kritische punt bereikt waar kwantiteit omslaat in kwaliteit kan elk incident het over de grens van de recessie duwen. Dit was het geval met de olieschok van 1973-74. Het is nodig er aan te herinneren dat de stijgende olieprijzen gebonden waren aan gebeurtenissen in het Midden-Oosten. Het is mogelijk dat de geschiedenis zich zal herhalen.

Nieuwe wereld-wanorde

Op een dag tijd is de grootste supermacht die de wereld ooit heeft gezien een reus op lemen voeten gebleken. De machtigste militaire staat heeft zijn machteloosheid tegenover terrorisme getoond. Trotsky voorspelde voor de Tweede Wereldoorlog dat Amerika als winnaar uit de bus zou komen en zijn wereldhegemonie zou vestigen, maar dat in zijn fundamenten het dynamiet zou ingebouwd zitten. Deze profetische woorden zijn nu letterlijk bewaarheid. Tien jaar geleden, na de val van de Sovjet-Unie, voorspelde de vader van president Bush Jr. een Nieuwe Wereldorde. De realiteit heeft zich nu gewroken.

De verkrachting van de planeet door de ‘Big Business’ heeft een wereld gecreëerd die overloopt van miserie, oorlog en chaos, een toestand die nu als een bom(erang) ingeslaagt in het hart van het wereldimperialisme. Dat is de echte oorzaak van de huidige wreedheid. Het terrorisme van wereldwijde honger, ziekte, uitbuiting en verdrukking dat miljoenen mannen, vrouwen en kinderen dagelijks kwelt, is de echte reden van de opschudding en instabiliteit die de wereld teisteren aan het begin van de 21^ste eeuw.

Nergens is dit duidelijker dan in Palestina, waar de bevolking van de westelijke Jordaan-oever en de Gaza-strook dagelijks te lijden heeft onder de bloedige aanvallen van het Israëlisch imperialisme en waarbij hun huizen worden vernield, hun jongeren worden neergeschoten en hun levensonderhoud wordt afgenomen. Is het dan te verwonderen dat sommige jongeren tot wanhoop worden gedreven? Is het verwonderlijk dat er een hevige haat is tegen het US-imperialisme dat Israël steunt en zedig zwijgt over deze wreedheden? Waar bleef de veroordeling door president Bush toen de leider van het Palestijns Bevrijdingsfront onlangs door een Israëlische raketaanval werd vermoord? Waar bleef het gepraat over een "aanval op de beschaving" toen honderden Palestijnse burgers werden gedood en verminkt door het Israëlische leger?

Dit alles heeft de verschrikkelijkste gevolgen op het bewustzijn van de Palestijnse massa's. Slechts uren na de aanvallen waren er verslagen van vieringen in de straten van Nabloes op de West Bank. Het verschrikkelijke lijden dat het Israëlisch imperialisme, gesteund door Washington, toebrengt aan het Palestijnse volk, ligt aan de basis van deze reactie. Maar de reactie is fundamenteel misleid. Beelden op televisie van Palestijnse jongeren die hun steun betuigen aan het doden van honderden VS-burgers zal enorme schade toebrengen aan de Palestijnse zaak in de VS en internationaal. De sympathie die ze hadden verworven bij de arbeiders in de VS en in de rest van de wereld als gevolg van hun lijden onder de handen van hun Israëlische onderdrukkers, zal vergeten worden in een golf van diepe afkeer, die reactionairen zullen gebruiken om anti-Palestijnse en anti-Arabische gevoelens op te kloppen. Dit zal op zijn beurt de weg effenen voor nieuwe en barbaarse daden van repressie tegen de Palestijnen, die aanvaardbaarder zullen lijken in de ogen van de publieke opinie, daar waar ze vroeger werden veroordeeld.

De Amerikanen zullen een aanval moeten lanceren op een of ander Arabisch land, waarschijnlijk Afghanistan of Irak. Ze zullen de steun nodig hebben van de Israëlische inlichtingendiensten om dit uit te voeren. Hierdoor zullen ze de Israëli's versterken, niet verzwakken. Het zal de zaak van de Palestijnen schade toebrengen, niet vooruithelpen. Daarin ligt het reactionaire karakter. Men moet blind zijn om dit niet te zien.

Ondanks hun spectaculaire impact zullen zelfs de best georganiseerde terroristische aanvallen er nooit in slagen het imperialisme te vernietigen of zelfs maar te verzwakken. NAVO-secretaris George Robertson maakte onmiddellijk gebruik van de aanval om te pleiten voor een versterking van de militaire macht van de NAVO. De gevolgen van de aanval zullen ernstig en zeer reactionair zijn. Het VS-imperialisme zal onder druk komen te staan om te reageren en het zal niet al te kieskeurig zijn in het uitzoeken van slachtoffers. Er zijn al pogingen geweest om Irak, Afghanistan en Noord-Korea de schuld in de schoenen te schuiven. Nieuwe bombardementen en vernietiging zullen het antwoord zijn, wat bijdraagt tot de duivelse spiraal van moorden en weermoorden. Wat de volkeren van het Midden-Oosten betreft, zal dit incident niets doen om hen te helpen in hun lot. Het Palestijnse volk zal geen voordeel uit de aanval halen. De VS-imperialisten zullen nog meer in de armen van de Israëli's worden gedreven. De brutaliteit van deze laatsten tegen de Palestijnen zal ‘gerechtvaardigd’ worden door de dreiging van terrorisme.

Na de terroristische aanval in Afrika bombardeerden de VS Libië en Soedan, hoewel geen van beide landen er iets mee te maken had. Waarschijnlijk zullen ze nu opnieuw hun toevlucht zoeken tot het bombarderen van het hulpeloze Irakese of Afghaanse volk, net alsof de ene misdaad de andere rechtvaardigt. Op die manier zullen ze de tegenstellingen op wereldvlak verergeren, door het creëren van nieuwe slachtoffers en haat, de brandstof voor nieuwe daden van terrorisme. Dat is wat zij noemen "het verdedigen van de beschaving".

Lenin zei ooit dat kapitalisme gruwel zonder eind is. In de afgelopen jaren hebben de Amerikanen en de Europeanen zich tot de tanden bewapend met het oog om tussen te komen in de bewegingen van de massa's in Afrika, Azië, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika, zoals in het Colombië-plan. De wreedheid van vandaag zal een verdere versnelling inluiden van dit agressief bewapeningsprogramma. Het betekent niets goeds voor de arbeiders en boeren van deze wereld, het is niets anders dan een illustratie van een stuiptrekkende crisis van het kapitalisme op wereldschaal. Om de Romeinse historicus Tacitus te citeren: "En wanneer ze een wildernis hebben gecreëerd, noemen ze het Vrede".

Vertaald door Wim Kerremans en Filip Staes

* Het is een publiek geheim dat de Amerikaanse regering op de hoogte was van de nakende Japanse aanval. Door het feit dat de Amerikaanse industrie massaal had geïnvesteerd in de militaire productie wachtte de regeringsleiding met ongeduld op een incident die hun deelname aan de oorlog kon rechtvaardigen