นมมีหลายประเภท
ในพระวินัยปิฎกได้แบ่งประเภทของนมไว้ คือ นมสด (ขีรํ) นมส้ม (ทธิ)
นมสด คือ นมที่รีดออกมาจากวัว ยังมิได้ปรุงให้แปรสภาพ
เป็นอย่างอื่น พระฉันได้ ถ้าไม่ใช่เวลาวิกาล
นมส้ม คือ นมสดที่ปรุงจนแปรสภาพมามีรสเปรี้ยวแล้ว
นมประเภทนี้ไม่ทรงห้าม เพราะกลิ่นคาว
เจือจางลงไปพร้อมกับเป็นยาระบายได้ด้วย พระฉันได้
นมที่แปรสภาพไปเป็นเนยใส
เนยข้น ก็ไม่ทรงห้ามเช่นกัน ในศีล 8 ข้อที่ 6มีใจความ
"งดบริโภคอาหารในเวลาวิกาล" หากถือวานมเป็นอาหารเสริม สำหรับผู้ที่เคร่งครัดจะไม่ยอม
ดื่มน้ำเด็ดขาด แต่สำหรับผู้ที่ถือขนาดกลางไม่ถึงขนาดเคร่งครัด จะดื่มก็คงไมมีปัญหาอะไร
ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความตั้งใจของผู้ถือ
อีกประการหนึ่ง นมสดอย่างที่กล่าวไว้ในพระวินัยปิฏกคงหายาก
คงมีแต่นมที่นำมาปรุงจนมีรสแปลกไป
แต่ก็อีกนั่นแหละนมที่นำมาปรุงบรรจุกล่องขายอย่างทุกวันนี้ก็มีแป้งผสมอยู่
แป้งถือเป็นอาหาร
เพราะฉะนั้นทางออกที่ดี ก็คือ ขอให้อยู่ที่เจตนาของคุณก็แล้วกัน จะถือเคร่งครัดหรือว่าจะถือ
ระดับปานกลาง ถ้านิยมถือเคร่งครัดก็ไม่ควรดื่มนมตอนเย็น แต่ถ้าถือระดับปานกลางก็ดื่มได้
สำหรับผู้ถือศีล
8 ถึงดื่มนมไม่ได้ แต่ก็สามารถ ดื่ม น้ำผึ้ง น้ำอ้อย ได้ เนยใส นมส้ม ก็ดื่มได้
คนในครั้งพุทธกาล เขาก็ทำกันแบบนี้ ถึงวันอุโบสถไม่กินข้าวเย็น เขาก็ดื่มน้ำผึ้งน้ำอ้อยกัน
นี่หมายถึงผู้ถือระดับปานกลาง แต่ถ้าถือเคร่งครัดจะไม่ยอมดื่มอะไรเลยนอกจากน้ำเปล่า
บางคนที่ถือเคร่งจริงๆ ขนาดเป็นลมล้มพับเพราะความหิวก็ยังไม่ยอมดื่มอะไรเลย ยอมเอาชีวิต
เป็นเดิมพัน ในที่สุดก็ตายจริง
ถ้าถึงขนาดนี้ก็ต้องเรียกว่า รักษาศีล 8 เป็นปรมัตถบารมีพระพุทธเจ้าทรงสรรเสริญ
