Zjawisko dylatacji czasu wystepuje wokol kazdego skupiska masy (lub energi, ktora zawsze ma mase zgodnie ze wzorem E = mc²) i nazywa sie to grawitacyjna dylatacja czasu. Spowolnienie szybkosci biegniecia czasu dookola pewnej masy m jako funkcja odleglosci r od jej srodka ciezkosci wyraza sie przez (G/c²)m/r gdzie G jest stala grawitacyjna Newtona (6.67x10^-11 m³/kgs²) a c jest szybkoscia swiatla (3x10⁸ m/s).

Jak widac spowolnienie szybkosci czasu jest raczej male, n.p. na poweirzchni Ziemi (w odleglosci ok. 6400 km od srodka ciezkosci masy ok. 6x10²⁴ kg) predkosc czasu jest mniejsza tylko o ok. 0.00000000007 (11 zer) jego normalnej szybkosci, t.zn. takiej szybkosci z jaka czas biegnie daleko od wszelkich mas i energii.

Dylatacja czasu symuluje t.zw. uniwersalne grawitacyjne przyciagania, ktore w rzeczywistosci nie istnieje. Wszystkie przedmioty na Ziemi nie wznosza sie w przestrzen nie dlatego ze Ziemia je przyciaga (jak myslano przed Einsteinem) ale dlatego ze czas blizej Ziemi biegnie troche wolniej niz w wiekszej od niej odleglosci. Ta mala zmiana szybkosci czasu dookola Ziemi wystarcza zeby wszystkie objekty spadaly na nia a nie odlatywaly od niej w przestrzen kosmiczna. A poniewaz czas biegnie dla nich wszystkich z ta sama szybkoscia, spadaja na Ziemie z takim samym przyspieszeniem.

To ze spadanie jest z takim samym przyspieszeniem zauwazyl juz Galileo ale dopiero Einstein wyjasnil dlaczego tak sie dzieje zauwazywszy ze zalezy ono od dylatacji czasu a nie od mitycznego przyciagania ich przez Ziemie, ktore dla roznych substancji powinno by byc raczej rozne (podobnie jak z przyciaganiem przez magnes) gdyby to bylo rzeczywiscie przyciaganie.

Tak samo dylatacja czasu w poblizu Slonca trzyma przy nim Ziemie i wszystkie inne planety, planetoidy, i inny zlom kosmiczny.

For more details read Einsteinian Gravity for Poets and Science Teachers.