คำคำขวัญประจำจังหวัดพะเยา
|
กว๊านพะเยาแหล่งชีวิต
ศักดิ์สิทธิ์พระเจ้าตนหลวง บวงสรวงพ่อขุนงำเมือง งามลือเลื่องดอยบุษราคัม |
ประวัติจังหวัดพะเยา เป็นเมืองเก่าที่มีความสำคัญมาก่อนสมัยสร้างเมืองเชียงใหม่คือก่อนปี พ.ศ.๑๘๓๙ มีชื่อเดิมว่า ภูกามยาว ต่อมามีผู้สืบต่อราชวงศ์อีก ๙ รัชกาลจนถึงพญางำเมือง ราวพุทธศตวรรษที่๑๘พญางำเมืองเป็นบุตรขุนมิ่งเมืองได้ขึ้นครองเป็นกษัตริย์ปกครอง เมืองภูกามยาวต่อจากพระราชบิดา พญางำเมืองทรงปกครองเมืองภูกามยาวให้มีความเจริญรุ่งเรืองมาก จนมีฐานะเป็นเมืองเอก เรียกกันว่า อาณาจักรพยาวในสมัยนั้นหัวเมืองเอกมีอยู่๓ เมือง คือ อาณาจักรสุโขทัย มีพ่อขุนรามคำแหงเป็นกษัตริย์ |
![]() |
อาณาจักรแห่งเมืองไชยนารายณ์(เชียงราย)มีพญามังรายเป็นกษัตริย์ และอาณาจักรพยาวมีพญางำเมืองเป็นกษัตริย์ กษัตริย์ทั้ง ๓ พระองค์ มีสัมพันธไมตรีอันดีต่อกันและได้กระทำสัตย์ปฏิญาณสาบานตนว่าจะซื่อสัตย์ต่อกันจนตลอดชีวิตเมื่อพญางำเมืองสวรรคต พญาคำลือราชโอรสก็ได้ครองราชย์แทน ต่อมาจุลศักราช ๗๐๐ ปีขาล พญาคำฟูแห่งราชวงศ์มังรายได้ชักชวนพญากาวแห่งเมือง นันทบุรี(น่าน) ยกกองทัพเข้าตีเมืองพยาวจนพินาศ อาณาจักรพยาวจึงกลายเป็นเมืองหนึ่งในอาณาจักรเวียง ไชยนารายณ์(เชียงราย)เรื่อยมาภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองปีพ.ศ. ๒๔๗๕ หัวเมืองต่างๆในล้านนาถูกเปลี่ยนให้มีฐานะเป็นจังหวัดขึ้นต่อกระทรวงมหาดไทย เมืองเชียงรายได้เปลี่ยนฐานะเป็นจังหวัดเชียงราย และเมืองพยาวได้กลายเป็นอำเภอพะเยา (สะกดแบบสมัยใหม่) อำเภอหนึ่งของจังหวัดเชียงราย ในปี พ.ศ. ๒๕๒๐ มีการออกพระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดพะเยา พ.ศ. ๒๕๒๐ ทำให้พะเยา มีฐานะเป็นจังหวัดพะเยาเมื่อวันที่ ๒๘ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๒๐ |